เช็ก! สัญญาณโรคไตเสื่อม ปัสสาวะสีผิดปกติ-เป็นฟอง ปวดหลัง ใช่หรือไม่?

ไต มีหน้าที่สำคัญที่ คือการสร้างปัสสาวะช่วยขับของเสียออกจากร่างกาย รักษาความปกติของน้ำและเกลือแร่ของร่างกาย ควบคุมความดันโลหิตสร้างเม็ดเลือดแดงดังนั้นเมื่อใดไตของคุณทำงานน้อย จึงลงมักเกิดปัญหาความดันโลหิตสูง และโลหิตจางตามไปด้วย

จากรายงานของ The United States Renal Data System (USRDS) พบว่า ประเทศไทยเป็น 1 ใน 5 ประเทศที่มีอัตราการเกิดโรคไตสูงที่สุด เพราะ บริโภคโซเดียมมากถึง 3,635 มิลลิกรัมต่อวัน หรือเทียบเท่า เกลือประมาณ 2 ช้อนชา สูงกว่าปริมาณที่แนะนำเกือบ 2 เท่า 

กลุ่มอาหารโซเดียมสูง กินมากเสี่ยงไตวาย-โรคหัวใจ-กระดูกพรุน

เช็กเลย! ปัจจัยเสี่ยงโรคไต และ 11 วิธีป้องกัน ไตแข็งแรง

โซเดียมเกือบทั้งหมดมาจากอาหาร เครื่องปรุงรสต่างๆและอาหารสำเร็จรูปต่างๆซึ่งปัจจุบันคนไทยป่วยเป็นโรคไตเรื้อรังประมาณ 8 ล้านคน โดยเป็นผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ต้องรับการฟอกเลือดหรือล้างไตทางช่องท้องมากกว่าหนึ่งแสนคน  และมีแนวโน้มว่าคนไทยป่วยเป็นโรคไตเพิ่มขึ้น 15-20% ต่อปี

อาการหลักของคน “ไต” ไม่ดี

• บวม ในระยะแรกอาจมีเพียงการบวมที่หนังตา และหน้า  ต่อมาจะมีการบวมที่ขา และเท้าทั้งสองข้าง  หากลองใช้นิ้ว นิ้วกดที่หน้าแข้ง ไว้สักพัก แล้วปล่อยจะมีรอยบุ๋มอยู่แสดงว่าบวมแน่น อาการบวมเช่นนี้เกิดจากการมีน้ำและเกลือเพิ่มขึ้นในร่างกาย  อาจเป็นข้อบ่งชี้โรคไต ร่วมถึงโรคหัวใจ  และโรคตับ   ดังนั้นถ้ามีการบวมทั้งตัวความรีบไปปรึกษาแพทย์ เพื่อตรวจเช็ค
• ปัสสาวะมีสีเลือด และมีฟองมาก เพราะมี Albumin หรือโปรตีนออกมามาก ควรรีบไปปรึกษาแพทย์ เพราะอาจเกิดจากโรคต่างๆ ได้หลายชนิด ไม่เฉพาะเส้นเลือดฝอยของไตอักเสบ แต่ยังมีโรค นิ่ว  เนื้องอกของทางเดินปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ  หรืออุบัติเหตุกับทางเดินปัสสาว
• ปัสสาวะบ่อย อาจเป็นอาการของโรคไตวายในระยะแรก  ดังนั้นถ้ามีอาการปัสสาวะบ่อย  โดยเฉพาะหากมากกว่าวันละ 3 ลิตร  หรือตื่นมาปัสสาวะตอนกลางคืนบ่อย ควรมาพบแพทย์เพื่อรับการตรวจและรักษา อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยที่ปัสสาวะบ่อยอาจจะไม่ได้เกิดจากโรคไต  แต่เกิดจากสาเหตุอื่นเช่นโรคเบาหวาน,กระเพาะปัสสาวะอักเสบ,การดื่มน้ำมากเกินไป เป็นต้น
• ปัสสาวะน้อยลง หากดื่มน้ำมากแต่ปัสสาวะไม่ออกมากตามหรือปัสสาวะไม่ออกเลย  มักเกิดจากการทำงานของไตเสียไป  หรือมีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ  หากมีอาการลักษณะนี้ ควรรีบมาปรึกษาแพทย์เพื่อให้การรักษาโดยทันที
• มีอาการปวดบั้นเอวหรือบริเวณสีข้าง (ไม่ต่ำกว่าเอวหรือไม่อยู่กลางหลัง)อาจจะพบที่บริเวณเอวเกิดจากรอยโรคที่บริเวณไต โดยสาเหตุมักเกิดจาก นิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ หรืออาจเกิดจากโรคถุงน้ำที่ไต หรือเนื้องอกของไตได้

วิธีดูแลไตไกลโซเดียม แนะปริมาณโปรตีนตามไลฟ์สไตล์ โดยเฉพาะผู้ป่วยไตเสื่อม

สัญญาณชัดโรคไตเสื่อม คือการที่ไตเสื่อมการทำงานลงอย่างช้าๆและมีการสูญเสียเนื้อไต และมักจะแสดงอาการเมื่อไตเริ่มเสื่อมมากขึ้น อาการที่สังเกตได้มีดังนี้

• ผิวหนังมีสีซีดหรือคล้ำขึ้น อาจมีอาการคันด้วย
• เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน บางรายอาจมีเลือดออกที่ทางเดินอาหาร
• เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย ขี้หลงขี้ลืม ความจำไม่ดี
• ปวดหัวง่าย จาม คัดจมูก เป็นหวัดง่าย
• ปัสสาวะสีแดงหรือเข้มขึ้นปัสสาวะตอนกลางคืนบ่อยหลับไม่สนิทหรือนอนไม่ค่อยหลับ
• กล้ามเนื้อกระตุก ปวดตามตัว ปลายเท้าและปลายมือชาเนื่องจากปลายประสาทอักเสบ เป็นตะคริวและชัก

ทั้งนี้หากไตวายมาก จะมีการคั่งของเกลือและน้ำ ความดันโลหิตสูง มีอาการบวมเนื่องจากหัวใจวาย บางรายมีอาการเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ

แนวทางการชะลอการเสื่อมของไต

• ควบคุมความดันโลหิตสูงเกิน 140/90 มม.ปรอท 
• งดสูบบุหรี่เหล้า กาแฟ จำกัดโซเดียมน้อยกว่า 2 กรัม/วัน (เท่ากับเกลือ 1 ช้อนชา)
• ผู้ที่มีเบาหวานร่วมด้วย จะต้องคุมน้ำตาลให้น้อยกว่า 120 มก/ดล
• จัดอาหารเพื่อบำบัดภาวะน้ำตาลในเลือดสูง อาหารโปรตีนต่ำจะช่วยชะลอการเสื่อมของไตได้  
• งดการใช้ซอสปรุงรสที่มีเกลือมาก ผักผลไม้ดองเค็ม อาหารสำเร็จรูป 
• ใช้ยาตามแพทย์จะเป็นผู้สั่ง

ข้อมูลจาก : โรงพยาบาลเปาโล

เช็กเลย! ปัจจัยเสี่ยงโรคไต และ 11 วิธีป้องกัน ไตแข็งแรง

“ปลาร้า”กินพอดีได้แหล่งโปรตีนขั้นเลิศ กินมากไปโซเดียมสูงเสี่ยงโรคไตเรื้อรัง