วันนี้ (25 เม.ย. 59) นายแพทย์วชิระ เพ็งจันทร์ อธิบดีกรมอนามัย เปิดเผยภายหลังเป็นประธานในพิธีเปิดการอบรมหลักสูตรผู้จัดการการดูแลสุขภาพ Care Manager รุ่นที่ 1/2559 ภายใต้โครงการฝึกอบรมผู้จัดการการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ (Care Manager) ปี 2559 ณ โรงแรมเอเชียแอร์พอร์ต จังหวัดปทุมธานี ว่า จำนวนผู้สูงอายุในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจาก 7.5 ล้านคนหรือร้อยละ 11.7 ในปี 2553 เพิ่มเป็น 9.7 ล้านคนหรือร้อยละ 15 ในปี 2557 และร้อยละ 95 ของผู้สูงอายุเจ็บป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ร้อยละ 41 โรคเข่าเสื่อม ร้อยละ 10 เป็นผู้พิการ ร้อยละ 9 โรคซึมเศร้า ร้อยละ 6 และผู้ป่วยนอนติดเตียง ร้อยละ 1 ขณะที่มีเพียงร้อยละ 5 เท่านั้นที่ไม่เป็นโรค
ซึ่งผู้สูงอายุที่เข้าถึงระบบบริการสุขภาพ มีเพียงร้อยละ 56 จากสำรวจ ผู้สูงอายุในไทย ปี 2556 โดยกรมอนามัยร่วมกับ สปสช.และ HITAP พบว่าผู้สูงอายุ 1 ใน 2 คน อ้วนและเป็นโรคอ้วนมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์เพียงร้อยละ 18.7 มีเพียงคนเดียว จำนวนหกแสนคน หรือร้อยละ 7 และอยู่ลำพังกับคู่สมรสหนึ่งล้านสามแสนคน หรือร้อยละ 16 ในปี 2555 นอกจากนี้ มีผู้สูงอายุเพียง 1 ใน 4 ที่มองเห็นชัดเจน และมีปัญหาด้านการบดเคี้ยวอาหารและสุขภาพช่องปากเกือบครึ่งหนึ่งของผู้สูงอายุ ร้อยละ 48 มีฟันแท้เหลือน้อยกว่า 20 ซี่ ซึ่งมีผลต่อการดูแลทั้งร่างกายและจิตใจ
นายแพทย์วชิระ กล่าวต่อว่า กระทรวงสาธารณสุข มีนโยบายเร่งดำเนินงานพัฒนาระบบการสร้างเสริมสุขภาวะสำหรับผู้สูงอายุ ในระยะท้ายของชีวิต โดยการคัดกรองเพื่อจำแนกกลุ่มตามภาวะและประเมินความจำเป็นด้านการสนับสนุนบริการและจัดบริการด้านสุขภาพและสังคม รวมถึงมี Care giver และ Care manager อย่างพอเพียงในสัดส่วน Care manager 1 คน ต่อ ผู้สูงอายุติดบ้านติดเตียง 40 คน และ Care giver 1 คนต่อผู้สูงอายุติดบ้านติดเตียง 10 คน โดยให้บูรณาการเรื่องการนวดไทยเข้าไปในหลักสูตร Care Manager และ Care giver ในภาวะผู้สูงอายุในระยะพึ่งพิงรวมผู้พิการ
กรมอนามัยจึงได้ร่วมกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) และภาคีเครือข่ายดำเนินงานโครงการฝึกอบรมผู้จัดการการดูแลผู้สูงอายุ (Care Manager) ปี 2559 ขึ้น เพื่อดูแลผู้สูงอายุให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี เพิ่มโอกาสในการเข้าถึงบริการสุขภาพที่มีคุณภาพอย่างเท่าเทียม ได้รับความคุ้มครองสุขภาพ และมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ ให้สอดรับวิสัยทัศน์กระทรวงสาธารณสุขที่ว่า ภายในทศวรรษต่อไป คนไทยทุกคนจะมีสุขภาพแข็งแรงเพิ่มขึ้นเพื่อสร้างความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศอย่างยั่งยืน โดยกำหนดผลกระทบระดับชาติ 10 ปี ไว้ คือ 1) อายุคาดเฉลี่ยเมื่อแรกเกิดไม่น้อยกว่า 80 ปี และ2) อายุคาดเฉลี่ยของการมีสุขภาพดี ไม่น้อยกว่า 72 ปี
ทั้งนี้ เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ ผู้สูงอายุทุกคนต้องดูแลตนเองให้มากขึ้น ไม่ใช่ผู้สูงอายุเองเท่านั้น ลูกหลานก็ต้องเอาใจใส่ในการดูแลผู้สูงอายุเป็นอย่างดีด้วยเช่นกัน โดยหลักที่ทำให้มีสุขภาพที่ยั่งยืนนั้นคือ 3 อ. 2 ส. 1 ฟ. เริ่มจาก 3 อ.ได้แก่ 1) อ.อาหาร กินครบ 5 หมู่ 2) อ.อารมณ์ รู้จักผ่อนคลายอารมณ์เครียด หางานอดิเรกที่ชอบ พักผ่อนให้เพียงพอ 3) อ.ออกกำลังกาย 2 ส.ได้แก่ 1) ไม่สูบบุหรี่ 2) ไม่ดื่มสุรา และ 1 ฟ. คือ การดูแลทำความสะอาดฟันทุกวัน และแนะนำให้ผู้สูงอายุทำความสะอาดซอกฟันโดยใช้ไหมขัดฟัน แปรงซอกฟัน เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดี
