พล.อ.ไพบูลย์ คุ้มฉายา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม กล่าวถึงแนวโน้มการแก้ปัญหายาเสพติดทั้งระดับโลกและภูมิภาคที่มีปัญหาใหญ่ ในโอกาสเป็นประธานเปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการผู้บริหารสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดระบบบังคับบำบัด ว่าต้องมีการทำอย่างจริงจังทุกระบบ โดยเน้นงานใน 3 ส่วนคือ ด้านการป้องกันปราบปรามและบังคับใช้กฎหมาย การบำบัดฟื้นฟู และการสร้างภูมิคุ้มกัน
ทั้งนี้สถิติในการจับกุมยาเสพติดต่อปีมีการจับยาเสพติดได้เพียง 15% ตัวอย่างยาเสพติดจำนวน 100 เม็ด มีเจ้าหน้าที่จับกุมได้เพียง 15 เม็ด หรือ 15% ส่วนที่เหลือ 85% ไม่สามารถจับกุมได้
สำหรับประเทศไทยถือว่าเป็นฮับของยาเสพติดที่มีการระบาดของยาเสพติดสูงสุดในอาเซียน ทั้งที่จริงประเทศไทยต้องเป็นฮับเรื่องสุขภาพและเศรษฐกิจการเงิน ดังนั้นในแง่ของกายภาพจะต้องทำเต็มที่ และจากจำนวนประชาชนทั้งหมดเฉลี่ยเป็น 2% ที่ติดยาเสพติด หรือประมาณ 1.3 ล้านคน โดยจำนวนผู้ติดยาเสพติดดังกล่าวอยู่เรือนจำ 70% หรือประมาณ 2 - 3 แสนคน ส่วนอีกประมาณ 1 ล้านคนถูกละเลยจากระบบราชการ ไม่ได้รับการดูแลกว่า 7 - 8 แสนคน และอีกจำนวน 2 - 3 แสนคนเข้าสู่การบำบัดฟื้นฟู
ทั้งนี้ ปัจจัยที่น่าห่วงของสถานการณ์ยาเสพติดในปัจจุบันคือแนวโน้มผู้ติดยาเสพติดมีอายุน้อยลงเรื่อยๆ ซึ่งหลายประเทศก็ประสบปัญหาเดียวกันทั้งสิงค์โปร์ มาเลเซีย โดยไทยพบมีเด็กชั้นประถมแค่ ป.1 - 2 ก็มีประวัติเสพยาเสพติดแล้ว ทั้งนี้ยอมรับว่าการบำบัดผู้ติดยาเสพติดของไทยไม่ได้ผลเท่าที่ควร ยังมีผู้กลับมาเสพใหม่ ดังนั้นตนจึงกำชับให้กระทรวงยุติธรรม และ ป.ป.ส. จัดระบบการบำบัดระหว่างผู้เสพที่เข้ารับการบำบัดกับผู้เสพในเรือนจำเพื่อแยกประเภทการบำบัดให้ชัดเจน ต้องจัดระบบหลักสูตรให้เป็นมาตรฐานและมีการติดตามผลต่อเนื่อง การบำบัดเป็นเรื่องสำคัญแม้กระทั่งทหารใหม่ที่เข้ารับการเกณฑ์บางหน่วยบางปี พบมีผู้ติดยาถึง 60 - 70 % จึงต้องการให้ครูฝึกมีส่วนช่วยในการบำบัดคนกลุ่มนี้ ส่วนตัวมองว่าสถิติผู้บำบัดเพียงอย่างเดียวไม่ได้บ่งชี้ถึงการทำงาน จึงขอให้เพิ่มการทำงานที่มีประสิทธิภาพให้ผู้บำบัดไม่กลับมาเสพใหม่จะถือว่าประสบความสำเร็จมากกว่า
อย่างไรก็ตาม ประเทศต้องการคุณภาพโดยทำอย่างไรไม่ให้ผู้ติดยาเสพติดกลับไปยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดอีก งบประมาณในการบำบัดฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดต่อปีไม่เพียงพอและการที่จะขับเคลื่อนจำนวนผู้ติดยาเสพติดให้ได้จำนวน 4 - 5 แสนคนต่อปีนั้น โดยให้กระทรวงมหาดไทยและกระทรวงศึกษาธิการเป็นหน่วยงานหลักร่วมกันแก้ไขปัญหาด้านการป้องกันด้วย
