อีกเพียง 4 วัน ก็จะถึง “วันวาเลนไทน์” เทศกาลแห่งความรักที่วัยหนุ่มสาวมักตื่นเต้น และเสี่ยงต่อการมีเพศสัมพันธุ์โดยไม่ป้องกัน ความสำคัญในการปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้อง ในการป้องกันปัญหาท้องก่อนแต่งและโรคติดต่อ ถือเป็นหน้าที่ของทุกคนไม่เฉพาะพ่อแม่ผู้ปกครอง แต่โรงเรียนและสังคมรอบข้างก็มีส่วนช่วยให้ ปัญหาดังกล่าวลดลงได้หากทุกภาคส่วนร่วมมือกันอย่างจริงจัง
จากการสำรวจความคิดเห็นตัวแทนครูใน จ.น่าน เกี่ยวกับแผนยุทธศาสตร์ถุงยางอนามัยแห่งชาติ พ.ศ.2558-2562 ซึ่งจะมุ่งเน้นการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการใช้ถุงยางอนามัย ให้กลุ่มเยาวชนวัยเจริญพันธุ์ เข้าถึงถุงยางอนามัยได้โดยสะดวก เพื่อลดปัญหาท้องไม่พร้อมและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธุ์ ซึ่งในปัจจุบันมีแนวโน้มทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ในสังคมไทย โดยตัวแทนครูมองว่าการสนับสนุนให้นักเรียนพกถุงยางอนามัยนั้น หากจะให้ได้ผลสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรมต้องทำควบคู่ไปกับ การปลูกฝังค่านิยมและหลักปฏิบัติที่ถูกต้องไปพร้อมกัน
นายนิคม พลทิพย์ ผู้อำนวยการโรงเรียนมัธยมป่ากลาง อ.ปัว จ.น่าน มองว่า การสนับสนุนให้วัยเรียนพกถุงยางอนามัยได้อย่างมั่นใจและไม่อายต่อสังคมนั้น มองได้ 2 ด้าน คือ ด้านการป้องกันการติดโรคทางเพศสัมพันธ์ และการตั้งครรภ์ในวัยเรียน ส่วนอีกมุมหนึ่งบางคนมองว่าอาจเป็นการส่งเสริม ซึ่งประเด็นนี้ถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อนในสังคมไทย แต่ส่วนตัวมองว่าการพกถุงยางอนามัย เพื่อป้องกันเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินถือเป็นสิ่งจำเป็น ไม่ถือเป็นการส่งเสริมให้เด็กมีเพศสัมพันธ์กันก่อนวัย สิ่งสำคัญคือโรงเรียนต้องไม่ลืมสอนเรื่องค่านิยมไม่ชิงสุกก่อนห่าม โดยสอนผู้หญิงให้รู้จักระมัดระวังตัวเอง แต่งตัวมิดชิด ไม่โป๊ ส่วนผู้ชายก็ต้องมีความเป็นสุภาพบุรุษ รู้จักให้เกียรติเพศหญิง
“โรงเรียนมัธยมป่ากลางมีชนเผ่าถึง 5 ชนเผ่า คือ ม้ง เมี่ยง ลั๊วะ ไทลื้อ และพื้นเมือง แต่ละชนเผ่าก็มีวัฒนธรรมที่ต่างกันไป อดีตคนในชนเผ่าต่างๆ อายุ 15-16 ปีก็แต่งงานมีลูกกันแล้ว แต่ปัจจุบันเมื่อเข้ามาเรียนในโรงเรียน ก็ต้องสอนทำความเข้าใจในเรื่องเหล่านี้ สมัยก่อนช่วงเทศกาลปีใหม่ม้ง ชายหนุ่มที่ถูกใจหญิงคนไหนก็จะไปฉุดมา แล้วค่อยไปขอแต่งงานตามประเพณี แต่หลังจากผู้นำชุมชนนำกฎหมายเข้ามาใช้ และโรงเรียนมีการสอนเรื่องเพศศึกษา ปัญหานี้ก็ลดน้อยลง”
เช่นเดียวกับ นายจักรกฤษณ์ อุปจักร์ ครูโรงเรียนบ้านผักเฮือก อ.บ่อเกลือ จ.น่าน ที่มองว่า เรื่องนี้อยู่ที่ความรู้สึกของคนในสังคมว่าจะมองเช่นไร จะมองเป็นการป้องกันตัวหรือเป็นการส่งเสริมก็ได้ ซึ่งส่วนตัวคิดว่าการจะสนับสนุนการใช้ถุงยางอนามัยนั้น ควรมองบริบทของแต่ละพื้นที่ว่าเป็นปัญหาหรือไม่ ที่สำคัญต้องทำความเข้าใจกับผู้ปกครอง เพราะหากสนับสนุนให้เด็กพกถุงยางอนามัย แต่พ่อแม่ไม่เข้าใจเมื่อพบว่าลูกพกถุงยางอนามัย อาจเข้าใจผิดทั้งที่จริงแล้วลูกอาจยังไม่ได้ไปมีอะไรเลย
“การแก้ปัญหาการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร การท้องในวัยเรียน หรือการไม่ใช้ถุงยางอนามัยในกลุ่มวัยเจริญพันธุ์ จะต้องร่วมมือกันทุกภาคส่วน เริ่มจากทำความเข้าใจต่อปัญหา ซึ่งแต่ละชุมชนก็มีบริบทที่แตกต่างกันไป และหาแนวทางแก้ปัญหาร่วมกัน”
