นพ.นัทธิวุธ วัฒนารักษ์สกุล แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคทางเดินอาหารและตับ รพ.พญาไท 2 อินเตอร์เนชั่นแนล ระบุว่าสาเหตุที่ก่อให้เกิดโรคนี้แม้จะยังไม่ปรากฏอย่างแน่ชัด แต่ปัจจัยที่ทำให้เสี่ยงเกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ประกอบด้วย 1. เป็นผู้มีประวัติการเป็นเนื้องอกที่บริเวณผนังลำไส้ เพราะเมื่อเวลาผ่านไป เนื้องอกบางชนิดอาจกลายเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ 2. มีประวัติของคนในครอบครัวเป็นโรคมะเร็งชนิดดังกล่าว โดยเฉพาะครอบครัวที่มีสมาชิกเป็นโรคนี้ก่อนอายุ 50 ปี
3. เป็นกลุ่มบุคคลที่ไม่ออกกำลังกาย และประสบปัญหาโรคอ้วน 4. มีพฤติกรรมการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ และ 5. ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ จะอยู่ในช่วงของอายุ 50 ขึ้นไป แต่ก็อาจพบได้ในวัยหนุ่มสาวและวัยรุ่นเช่นเดียวกัน นอกจากนี้ ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคชนิดดังกล่าว ยังมีพฤติกรรมที่ชอบรับประทานอาหารประเภทปิ้งย่าง และมีภาวะลำไส้ใหญ่อักเสบเรื้อรังอีกด้วย
สำหรับคนส่วนใหญ่เมื่อเอ่ยถึงโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ จะคิดเสมอว่าไม่มีทางรักษาให้หายขาดได้ แต่ในปัจจุบันพบว่าการรักษามะเร็งชนิดนี้ สามารถรักษาให้หายขาดได้ หากตรวจพบในระยะเริ่มแรก ดังนั้น “การตรวจคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่" จึงถือว่าเป็นตัวช่วยสำคัญที่ทำให้ลดอัตราการเสียชีวิตจากการเป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้
การคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่มีหลายวิธี อาทิ การตรวจหาเลือดในอุจจาระ การตรวจทางทวารหนักด้วยนิ้วมือ และการตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ เป็นต้น แต่วิธีที่ง่ายและเริ่มเป็นที่นิยมนั่นคือการตรวจด้วยการส่องกล้อง เพื่อตรวจดูลำไส้ใหญ่จากทวารหนักจนถึงลำไส้ใหญ่ในช่วงต้น ด้วยกล้องชนิดอ่อนโค้งงอมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 ซม. ซึ่งสะดวก รวดเร็ว ไม่สิ้นเปลือง และไม่เจ็บตัว ที่สำคัญยังมีรายละเอียดในการตรวจที่มีคุณภาพมากที่สุด การตรวจนี้ทำให้พบเห็นความผิดปกติของผนังลำไส้ได้อย่างชัดเจน สามารถเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อเพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรค ซึ่งจะให้ความถูกต้องแม่นยำมากกว่าการทำเอกซเรย์ อีกทั้งยังสามารถกำจัดเนื้องอกบางชนิดที่อาจเป็นต้นเหตุของการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่แทนการผ่าตัดทางช่องได้อีกด้วย
ที่สำคัญก่อนการตรวจคัดกรองด้วยวิธีนี้ คนไข้ไม่ต้องเตรียมตัวยุ่งยาก เพียงแต่แจ้งข้อมูลให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับโรคประจำตัว ประวัติการแพ้ยาหรือสารเคมี ยาที่รับประทานเป็นประจำ และประวัติการผ่าตัด จากนั้นทำความสะอาดลำไส้ใหญ่ โดยจะใช้วิธีการดื่มของเหลวเข้าไปเพื่อช่วยกระตุ้นลำไส้และถ่ายท้อง การสวนทวารหนักขั้นตอนนี้ถือว่าสำคัญ เพราะลำไส้ต้องทำให้สะอาด เนื่องจากจะมีผลต่อแม่นยำในการตรวจ และห้ามรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มใดๆ ทั้งสิ้นภายใน 6-8 ชั่วโมงก่อนตรวจ
ส่วนการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยหลังการส่องกล้อง ต้องนอนพักฟื้นจากการได้รับยานอนหลับและเฝ้าสังเกตอาการแทรกซ้อนประมาณ 1-2 ชั่วโมง จากนั้นจึงกลับบ้านได้ โดยแพทย์จะไม่แนะนำให้ผู้ป่วยขับรถด้วยตัวเอง เนื่องจากยานอนหลับจะมีผลต่อการตัดสินใจและปฏิกิริยาต่างๆ ของร่างกายตลอดทั้งวัน
วิธีการตรวจคัดกรองโรคลำใส้ใหญ่แบบส่องกล้อง สามารถพบเชื้อมะเร็งตั้งแต่เริ่มต้น ทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสหาย 90% และที่สำคัญมีโอกาสสูงที่คนไข้จะไม่กลับมาเป็นโรคชนิดนี้อีก ดังนั้น การตรวจคัดกรองโรคลำไส้ใหญ่จึงถือเป็นสิ่งที่ช่วยชีวิตเราได้ หากตรวจพบก่อนก็สามารถรักษาให้หายขาดได้ เพราะฉะนั้นการเข้ารับ "การตรวจคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่” จึงเป็นเรื่องที่สำคัญ
