ทำไมต้อง “สารตั้งต้น” ?
สถาพร พงษ์พิพัฒน์วัฒนา หัวหน้ากองบรรณาธิการ PPTV บอกที่มาที่ไปของชื่อรายการ ที่เมื่อได้ยินชื่อแล้ว อาจจะโดนตีความไปถึงเรื่องของยาเสพติด แท้ที่จริงแล้ว คือเมื่อเราไปทำข่าวมาหนึ่งชิ้น ส่วนใหญ่เวลาออกอากาศ จะมีประมาณ 1-3 นาที บางเรื่องเป็นประเด็นที่ติดตามต่อเนื่องกันหลายวัน บางเรื่องก็ยาวนานเป็นเวลาหลายเดือน แต่จริงๆแล้ว ข่าวทุกชิ้นนั้นมีที่มาที่ไป มีเบื้องหลังมากกว่าปรากฎการณ์ที่เราเห็นอยู่ตรงหน้า ณ เวลานั้น ว่ากว่าจะเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้นมาได้นั้นเป็นอย่างไร หรือหลังจากนี้ไปจะเป็นอย่างไรต่อไป แต่ข่าวทุกวันนี้มีตัวละครมากมายเข้าทุกๆวัน พอสังคมหมดความสนใจในเรื่องหนึ่ง ก็มีเรื่องอื่นเข้ามาแทน โดยแต่ละเรื่องราวนั้นมีแก่นหรือแกนของมันอยู่ และเราหยิบจับนี่เป็นวัตถุดิบของเรานี่คือสารตั้งต้นที่ทำให้เราไปพบเรื่องราวที่มันมากกว่า อธิบายบริบท เนื้อหาที่มากกว่านั้น และอาจจะมีความเกรียนซ่อนข้างหลังของเรื่องราวนั้นอยู่ในนั้น จึงกลายมาเป็นรายการ “สารตั้งต้น”
การเลือกประเด็นในรายการสารตั้งต้นนั้น หัวหน้ากองบรรณาธิการ PPTV บอกว่า เราจะเลือกจากคำว่าสารตั้งต้น ส่วนใหญ่เคยเป็นข่าว แต่เราไปค้นหาคำตอบที่มากกว่าข่าว ส่วนเนื้อหาของรายการ ไม่ใช่ว่ารายการจะดูแล้วเครียดอย่างเดียว บางตอนอาจจะเครียด ดราม่า ร้องไห้ บางตอนอาจจะหัวเราะจนท้องแข็ง สารตั้งต้นจะทำให้คุณรู้สึกว่าเหมือนกำลังดูหนังเรื่องหนึ่ง แต่เป็นหนังที่มาจากชีวิตจริง มาจากตัวละครที่มีชีวิตจริงๆ และอยู่ต่อหน้าเรา ที่เราเห็นทั่วไปในชีวิตประจำวัน แต่อาจจะหยิบจับไม่ถึง เราก็พยายามไปหาคำตอบมาให้
สำหรับตอนแรกของสารตั้งต้น ตอน โรงเรียนของหนู ปิติพร เพรามธุรส หัวหน้าผู้สื่อข่าว PPTV บอกถึงเรื่องราวในตอนแรกว่า เรื่องนี้เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นเมื่อประมาณ 5 เดือนก่อน สำหรับเหตุการณ์ไฟไหม้หอพักนักเรียนหญิง ที่เวียงป่าเป้า จนทำให้มีเด็กเสียชีวิตถึง 17 ราย และเด็กที่ได้รับบาดเจ็บจำนวนมาก หลายคนอาจจะมองว่าเป็นเหตุไฟไหม้ทั่วไป แต่เมื่อทีมงานได้ลงพื้นที่แล้วก็พบว่ามันมีเบื้องลึกเบื้องหลังมากกว่านั้น ปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก ซึ่งการสรุปสำนวนของตำรวจระบุว่าเกิดจากขั้วหลอดไฟหลอมละลาย แล้วตกลงสู่กองผ้า จนทำให้เกิดไฟไหม้ขึ้น และไม่ได้มีการส่งฟ้องใคร โดยระบุว่าเป็นเหตุสุดวิสัย ไม่มีคนผิด และคดีอยู่ในชั้นอัยการว่าจะสั่งฟ้องหรือเห็นด้วยกับสำนวนของตำรวจ ซึ่งผู้ปกครองนักเรียนก็ไม่เห็นด้วยที่เหตุผลที่ตำรวจสรุป
นอกจากเรื่องราวของไฟไหม้หอพักนักเรียนที่เวียงป่าเป้าที่จะเริ่มเป็นตอนแรกแล้ว สารตั้งต้นยังมีเรื่องราวอีกหลายอย่าง เช่น ปัญหามาเฟียวินมอเตอร์ไซค์ ปัญหาปะการังฟอกขาว เป็นต้น
ขณะที่ความคาดหวังของการนำเสนอเรื่องราวในรายการสารตั้งต้นนั้น “สถาพร” บอกถึงความตั้งใจว่า “เราอยากยกระดับงานข่าว ที่มีการวางแผน ที่อยากนำเสนอลงไปถึงแก่น ไม่น่าเบื่อ น่าดู มีอารมณ์ความรู้สึก มีชีวิตจริงเข้าไปใส่ด้วย ไม่ใช่มีเสียงนักข่าวพูดยาวๆ เราพยายามเล่าเรื่องแบบหนัง เราต้องวางแผนเยอะ ทั้งภาพที่ต้องเล่าเรื่อง รวมทั้งการใช้โดรนบิน มุมภาพที่มีการวางแผน ที่เราอยากจะทำให้เห็นว่านักข่าวไทยก็สามารถทำสารคดีแบบนี้ได้ และเป็นข่าวที่เป็นเรื่องจริง
ติดตามเรื่องราวชีวิตจริงของบุคคลเหล่านี้ ที่ยิ่งกว่าละคร ในรายการ สารตั้งต้น สารคดีเชิงข่าวแนวใหม่ วันศุกร์ ที่ 7 ตุลาคมนี้ เวลา 22.30-23.00 น.