วันนี้ (13 มี.ค. 60) คือ “วันช้างไทย” หากพูดถึง “ช้าง” เราจะนึกถึงสัตว์ขนาดใหญ่ ที่มีประวัติความเป็นมายาวนานและเคียงคู่กันมากับประวัติศาสตร์ไทย เพราะช้างเปรียบเสมือนขุนพลที่ร่วมรบอยู่ในสมรภูมิจนมีชัยชนะ เนื่องจากสมัยยามเกิดสงคราม พระมหากษัตริย์ทรงประทับช้าง ถือเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญมาก
วันช้างไทย เกิดจากการริเริ่มของคณะอนุกรรมการ ประสานงานการอนุรักษ์ช้างไทย ซึ่งเป็นหน่วยงานประสานงาน องค์การภาครัฐและเอกชนที่ทำงานเกี่ยวกับการอนุรักษ์ช้างไทยคณะกรรมการ เอกลักษณ์ของชาติ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี เนื่องจากเล็งเห็นว่าหากสถาปนาวันช้างไทยขึ้น จะช่วยให้ประชาชนคนไทย หันมาสนใจช้าง รักช้าง หวงแหนช้าง ตลอดจนให้ความสำคัญต่อการให้ความช่วยเหลืออนุรักษ์ช้างมากขึ้น
คณะอนุกรรมการฯ จึงได้พิจารณาหาวันที่เหมาะสม แม้ครั้งแรกได้เลือกวันที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทำยุทธหัตถี มีชัยชนะเหนือพระมหาอุปราชา แต่วันดังกล่าวถูกใช้เป็นวันกองทัพไทยไปแล้ว โดยได้พิจารณาเป็นวันที่ 13 มีนาคม ซึ่งเป็นวันที่คณะกรรมการคัดเลือกสัตว์ประจำชาติ มีมติให้ช้างเผือกเป็นสัญลักษณ์ของประเทศไทยนั้นเอง
“วันช้างไทย” มีความสำคัญอย่างไร
ช้างเป็นสัตว์ที่ดำรงอยู่คู่กับประเทศไทยมาเป็นเวลานาน ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สยามประเทศเคยใช้ธงชาติเป็น รูปช้างเผือก ชาวไทยเชื่อกันว่าช้างเผือกเป็นสัตว์คู่บารมีของพระมหากษัตริย์ ช้างเผือกจึงได้รับการยกย่องเสมือนเจ้านายชั้นเจ้าฟ้า รวมไปถึงประวัติศาสตร์ชาติไทยได้ จารึกไว้ว่าช้างได้เข้ามามีส่วนในการปกป้องเอกราชและความเป็นชาติให้แก่ชาว ไทยหลายยุคหลายสมัย
“วันช้างไทย” ทุกปีมีอะไรน่าสนใจบ้าง
วันช้างไทย ของทุกๆปี จะมีหน่วยงานภาครัฐและเอกชนได้จัดกิจกรรม เพื่อส่งเสริมให้เด็กและเยาวชน เห็นคุณค่าของช้างไทยและความสำคัญของวันช้างไทย เช่น
นิทรรศการวันช้างไทย นิทรรศการวันช้าง เพื่ออนุรักษ์ช้างไทย จัดขึ้น ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เพื่อให้ประชาชนทั่วไปได้ทราบถึงสถานการณ์ช้างในปัจจุบัน และตระหนักถึงการอนุรักษ์ช้างที่มีความสำคัญต่อคนไทยและสิ่งแวดล้อมมายาวนาน
การสัมมนาเรื่องช้างไทย คือการสัมมนาเรื่องที่เกี่ยวกับ "การช่วยกันอย่างไรเมื่อช้างไทยใกล้สูญพันธุ์" หรือ "เทคนิคการใช้พันธุกรรมในการอนุรักษ์ช้างไทย" "สวนสัตว์จะช่วยอนุรักษ์ช้างไทยได้อย่างไร" เป็นต้น
ประกวดวาดภาพ ตามปางช้างแต่ละแห่ง อาจจะมีการจัดประกวด การวาดภาพ หรือกิจกรรมอื่นๆ ที่จะทำให้ผู้ชมและช้างได้มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมร่วมกัน
ปัจจุบันช้างเป็นสัตว์ที่ชาวต่างชาติรู้จักไปทั่วโลก และถ้าหากพูดถึงช้าง ทุกคนจะนึกถึงประเทศไทย ดังนั้นเราทุกคนจะทำอย่างไรเพื่อไม่ให้ช้างต้องกลายเป็นแค่สิ่งนามธรรม เราจะทำอย่างไรเพื่อไม่ให้ช้างหมดไปจากประเทศไทยของเรา