อาเซียนปีนี้ ประเทศที่เป็นประธานหมุนเวียนก็คือฟิลิปปินส์ ซึ่งจะทำหน้าที่เจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน ในช่วงสุดสัปดาห์ที่จะถึงนี้ ประเด็นหนึ่งที่ถูกนำขึ้นมาพูดในการประชุมทุกครั้งในช่วงหลายปีที่ผ่านมาก็คือ ข้อพิพาทระหว่างชาติสมาชิกอาเซียนกับจีน เกี่ยวกับการอ้างสิทธิเหนือพื้นที่และหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ ซึ่งที่ผ่านมาก็ไม่ได้อะไรเป็นชิ้นเป็นอัน
และการประชุมปีนี้ ทางสำนักข่าวรอยเตอร์สอ้างว่า ได้แอบเห็นใบร่างสุนทรพจน์ ที่ประธานอาเซียน ก็คือนายโรดริโก ดูแตร์เต้ จะใช้กล่าวในพิธีปิดการประชุม ซึ่งไม่ปรากฏเรื่องของจีนอยู่ในร่างฉบับนั้นแม้แต่คำเดียว
แต่ไม่ใช่ว่าสมาชิกอาเซียนจะปิดปากเงียบกับเรื่องนี้เสียทีเดียว ตามข่าวระบุว่า จะมีสมาชิกอาเซียนบางคน ขึ้นมาพูดแสดงความกังวล ต่อกิจกรรมทางทหารของจีนบนพื้นที่พิพาท ที่นับวันจะเพิ่มมากขึ้นทุกที
แต่หากเทียบกับการประชุมครั้งผ่านๆมา เชื่อว่าครั้งนี้อาเซียนจะเสียงอ่อนเสียงหวานกับจีนมากที่สุด เหตุผลก็ง่ายๆ คือกลัวจีนจะโกรธ และไม่ทำการค้าด้วย โดยเฉพาะประธานอย่างดูแตร์เต้ ถึงกับเคยออกมาพูดว่า ไม่รู้จะทำอย่างไร ทะเลาะกับจีนไปก็ไร้ประโยชน์
และครั้งนี้ก็เช่นกัน เชื่อว่าดูแตร์เต้ก็จะไม่พูดถึงจีนอย่างแน่นอน แม้ว่าอดีตรัฐมนตรีของฟิลิปปินส์หลายคน ออกมาดักคอว่า ดูแตร์เต้ควรใช้โอกาสนี้ ประนามจีนที่ทำตัวเป็นพวกชักศึกเข้าบ้าน เพราะเข้ามาสร้างฐานทัพทางทหารมากมายในทะเลจีนใต้ ไม่ใช่ทำตัวเป็นลูกไล่ของจีนอย่างนี้ตลอดไป
