ก่อนเข้าไปสำรวจป่าหรือในถ้ำ
แจ้งเจ้าหน้าที่ - ก่อนจะเดินทางเข้าไปสำรวจป่าหรือถ้ำ ควรแจ้งเจ้าหน้าที่ที่ดูแลสถานที่หรืออุทยานก่อน เพื่อในกรณีที่เขานับจำนวนนักท่องเที่ยวไว้ แล้วปรากฏว่าเราหายไป เจ้าหน้าที่จะได้เริ่มดำเนินการค้นหาได้อย่างรวดเร็ว
เตรียมความพร้อมของตัวเอง - โดยเตรียมอุปกรณ์ที่จำเป็น เช่น เชือก อุปกรณ์ปฐมพยาบาล แหล่งกำเนิดแสงไม่ว่าจะเทียนหรือไฟฉาย และที่สำคัญคือต้องมีความรู้มาก่อนที่จะสำรวจสถานที่นั้น ๆ เพื่อเวลาที่เกิดสถานการณ์ฉุกเฉินจะได้สามารถเอาตัวรอดได้ หลัก ๆ เช่น วิธีเอาชีวิตรอดในป่าในถ้ำ วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น วิธีหาน้ำหาอาหาร เป็นต้น
หลังเข้าไปสำรวจแล้วออกมาไม่ได้
มีสติ และ รวมกลุ่ม – สิ่งแรกที่คุณต้องทำคือการมีสติ ค่อย ๆ คิดหาทางแก้ปัญหาไปทีละอย่าง และอย่าแตกตื่นจนเดินสะเปะสะปะเพราะจะอาจทำให้หลงมากกว่าเดิมและจะทำให้การค้นหาเป็นไปอย่างยากลำบาก โดยในกรณีที่ไปสำรวจกันเป็นกลุ่ม พยายามอย่าแตกกลุ่ม ให้อยู่ด้วยกัน เพราะหากแยกออกไปแล้วมีโอกาสที่จะพลัดหลงและหากันไม่เจอ
อดอาหารได้ แต่ห้ามอดน้ำ – ตามทฤษฎีควรจะสามารถอยู่ได้มากกว่า 1 เดือน ขึ้นอยู่กับความแข้งแรงของแต่ละบุคคล แต่เนื่องจากร่างกายที่ขาดสารอาหารมักอ่อนแอ จึงมักเสียชีวิตด้วยอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ โดยลักษณะอาการของคนอดอาหารคือ หิวจนปวดท้องในวันแรก จากนั้นจิตใจและร่างกายเกิดการเหนื่อยล้า อ่อนเพลียมากขึ้นเรื่อย ๆ และหมดสติ ในทางกลับกัน คนเราสามารถอดน้ำได้เพียง 3-7 วัน หรือไม่เกิน 1 สัปดาห์ ซึ่งเหตุการณ์นี้ประสบภัยยังพอมีน้ำในถ้ำดื่มประทังชีวิต ยืดระยะเวลาการมีชีวิตอยู่ได้ และหากมีความจำเป็นสามารถดื่มน้ำปัสสาวะได้ เนื่องจากน้ำปัสสาวะเกิดจากสารบางอย่าง เช่น โซเดียมคลอไรด์ อิเล็กโทรไลต์ ที่เกินความจำเป็นในร่างกายที่ขับออกมา จึงไม่ใช่ของเสีย
หาแหล่งน้ำ – เนื่องจากร่างกายคนเราขาดน้ำไม่ได้นาน สิ่งที่ต้องทำคือการแหล่งน้ำสะอาดให้เจอ ซึ่งได้จากแหล่งน้ำตามธรรมชาติ จำพวกลำธารในป่า น้ำค้างจากพืช หรือน้ำค้างจากหินย้อย ซึ่งเป็นน้ำที่เกิดจากการกลั่นตัวตามธรรมชาติจึงสามารถดื่มกินได้ ในกรณีที่ติดอยู่ในป่า สามารถนำถึงหรือกระเป๋าไปครอบต้นไม้ขนาดเล็ก เพื่อเวลากลางคืนเมื่อต้นไม้คายน้ำ จะได้มีน้ำไว้ประทังชีวิต
สร้างความอบอุ่น – โดยปกติ พื้นที่ป่าและถ้ำมักมีความชื้นสูง และอุณหภูมิมักลดลงในเวลากลางคืน ซึ่งสองปัจจัยนี้เสี่ยงต่อการทำให้ร่างกายเย็น เป็นไข้ และปอดบวม ทางที่ดีที่สุดคือการพยายามทำให้ร่างกายแห้งเข้าไว้ หากเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายถูกน้ำจนเปียก ควรผึ่งให้แห้งก่อน นอกจากนี้ยังสามารถก่อกองไฟได้เพื่อเพิ่มความอบอุ่น แต่กรณีที่อยู่ในถ้ำ การจะก่อไฟต้องใช้ความระมัดระวัง เพราะบางพื้นที่ของถ้ำมักมีออกซิเจนน้อย หากจุดไฟขึ้นมาจะเป็นการเผาไหม้ออกซิเจน นำไปสู่การขาดอากาศหายใจได้
ถ้าไม่มีไฟ ให้คลานต่ำ – โดยปกติหากเข้าไปสำรวจถ้ามักต้องพกแหล่งกำเนิดแสงไป อาทิ ไฟฉาย ไม้ขีดไฟ ซึ่งหากมีก็ต้องใช้อย่างประหยัดเพราะเราไม่รู้ว่าความช่วยเหลือจะมาเมื่อไหร่ แต่ในกรณีที่ไม่มี ให้ใช้วิธีคลานต่ำ ค่อย ๆ เคลื่อนที่ เพราะในถ้ำที่มืดมากหากเดินอย่างไม่ระวังอาจเกิดอันตรายได้
ทำสัญลักษณ์ - ในการสำรวจธรรมชาติใด ๆ ก็ตาม ไม่ว่าจะก่อนหรือกหลังก็ควรทำสัญลักษณ์ไว้ ไม่ว่าจะตามต้อนไม้ หรือก้อนหิน ทั้งสำหรับตัวเราเองในการย้อนกลับออกมา และสำหรับทีมช่วยเหลือในกรณีที่เราติดอยู่ด้านใน
ส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือ – ถ้าอยู่ในป่าหรือที่โล่ง สามารถอาศัยการจุดไฟเพื่อให้เกิดควันได้ หรือนำสิ่งของขนาดใหญ่ที่มีสี เช่น สีส้ม เพื่อที่เวลามองมาจากด้านบน ทีมช่วยเหลือจะสามารถมองเห็นตำแหน่งของเราได้ แต่หากอยู่ในถ้ำ ถ้าโทรศัพท์มีสัญญาณให้พยายามใช้โทรศัพท์ติดต่อขอความช่วยเหลือ แต่ถ้าแบตเตอรี่หมด ให้พยายามอยู่กับที่ที่ปลอดภัยรอความช่วยเหลือ หรือหากเจอบริเวณที่เป็นโพรง ก็สามารถส่งสัญญาณควันออกมาได้
พยายามหาทางออก - โดยปกติการหาทางออกในถ้ำมักดูจากทิศทางลม คือ ลองจุดเทียน ไม้ขีด แล้วดูว่าเปลวไปถูกพัดไปทางไหน ทางที่มีลมผ่านมามักเป็นทางออก แต่ข้อควรระวังคือ แม้การพยายามทางทางออกด้วยตัวเองจะถือเป็นทางแก้ปัญหาอย่างหนึ่ง แต่สำหรับผู้ที่ไม่ได้เชี่ยวชาญการเดินป่าเดินถ้ำ ควรหาที่ปลอดภัยแล้วรอความช่วยเหลือดีกว่า เพราะบางครั้งเราอาจเดินหลงไปไกลกว่าเดิม
ข้อมูลข้างต้นคือวิธีการต่าง ๆ ที่ทีมข่าวนิวมีเดียพีพีทีวีหามาให้เพื่อเป็นข้อมูลให้ทุกท่านได้รับทราบไว้ ในกรณีที่ท่านจะต้องไปท่องเที่ยวสถานที่ตามธรรมชาติที่เป็นป่าหรือถ้ำ ทั้งนี้ทีมข่าวนิวมีเดียพีพีทีวีขอร่วมเป็นหนึ่งในกำลังใจขอให้การค้นหาผู้สูญหายทั้ง 13 ราย ประสบความสำเร็จ
ข้อมูลจาก: สถาบันนิติเวชวิทยา / กระทรวงสาธารณสุข / Unlock Men / Campus-star
