อาการ “ซีกานิค เอฟเฟกต์” (Zeigarnik Effect) คืออะไร

คุณเคยลืมสิ่งที่คุณเพิ่งทำหรืองานที่คุณยังทำไม่เสร็จอย่างสมบูรณ์หรือไม่? สิ่งเหล่านี้จะกลายเป็นความกังวลใจที่มาจากจิตใต้สำนึกของคุณ ผลพวงมาจาก “ซีกานิค เอฟเฟกต์” (Zeigarnik Effect) มันคือปรากฏการณ์ตามธรรมชาติของคน ที่จะรู้สึกค้างคาใจเกี่ยวกับสิ่งที่ยังทำไม่เสร็จ และเวลาเรารู้สึก "ค้างคาใจ" กับสิ่งไหน ก็จะมีแนวโน้มทำให้สมองของเราคิดกังวลเกี่ยวกับสิ่งๆนั้นอยู่เรื่อยๆ

ส่งผลให้จำสิ่งนั้นอยู่ในใจจนกว่าจะได้สะสาง หรือทำให้เสร็จสมบูรณ์จึงจะหายค้างคาใจ ซีกานิค เอฟเฟกต์ (Zeigarnik Effect) ได้ชื่อมาจาก บลูม่า ซีกานิค (Bluma Zeigarnik) นักจิตวิทยาชาวลิทัวเนีย เมื่อปี ค.ศ. 1920 ในขณะที่เธอเรียนอยู่ในมหาวิทยาลัยที่กรุงเบอร์ลิน เธอได้ไปกินกาแฟกับศาสตราจารย์ เคิร์ท เลวิน ของเธอ ได้สังเกตุเห็นว่าพนักงานเสิร์ฟสามารถจำรายการอาหารที่ลูกค้าสั่งกับบิลค่าอาหารโดยไม่มีการจดลงในสมุดหรือกระดาษ แต่พอถึงเวลาเรียกเก็บบิลกลับจำรายละเอียดของรายการอาหารที่สั่งและราคาไม่ค่อยได้ ด้วยเหตุจากการสังเกตนี้ บลูม่า ซีกานิค (Bluma Zeigarnik)  จึงตัดสินใจศึกษาปรากฏการณ์ที่ไม่ทราบชื่อนั้นโดยเปิดเผยผลการค้นพบของเธอในปี ค. ศ. 1927 จึงเป็นที่มาที่ไปของปรากฏการณ์ ซีกานิค เอฟเฟกต์ (Zeigarnik Effect)

หลังจากนั้นหลายปีต่อมาก็มีนักค้นคว้าและศาตราจารย์หลายท่านที่นำงานของเธอไปเพิ่มเติมและพัฒนา ซึ่งผลที่ได้อาจจะไม่ตรงกับผลที่เธอได้มา แต่ก็พอที่จะรับรองการค้นคว้าของเธอได้

เรารู้ว่า ซีกานิค เอฟเฟกต์ (Zeigarnik Effect)  เกิดขึ้นเฉพาะกับงานที่ยังไม่เสร็จและแรงจูงใจนั้นเป็นปัจจัยสำคัญในการทำให้เกิดผล ดังนั้น ควรเอางานที่ยังไม่เสร็จสมบูรณ์ บวกกับหาแรงจูงใจ เพื่อทำมันให้สำเร็จ ยกตัวอย่างเช่น การให้รางวัลแก่ตัวเอง หากแรงจูงใจของคุณเพียงพอแล้วความตึงเครียดจากการทำภารกิจหรืองานที่ยังไม่เสร็จสิ้นจะทำให้เกิดความคิดที่ล่วงล้ำเกี่ยวกับงานจนกว่าคุณจะทำเสร็จ มันก็เหมือนกับการทรมานจิตใจตัวเองเล็กน้อย เพื่อกระตุ้นให้มีความวิตกกังกล และความวิตกกังวลนั้นจะนำพาไปสู่การอยากทำภารกิจหรืองานที่ค้างอยู่ให้เสร็จ แล้วความวิตกกังวลนี้ก็จะหายไป เหลือแต่ความโล่งในจิตใจ

 

เรื่องราวที่น่าสนใจเหล่านี้ยังมีอีกมาก ค้นพบและติดตามร่วมไปกับเราในรายการชั่วโมง Discovery ทุกวันจันทร์-อาทิตย์ เวลา 08.00-09.00 น. ทางช่อง PPTV HD 36

ติดตามอ่าน Discovery Special คลิกที่นี้ > www.pptvhd36.com/special/discovery