แนะวิธีป้องกัน "กลิ่นสารเคมี-ควันพิษ" เมื่อเกิดเหตุไฟไหม้โรงงาน

อุบัติภัยสารเคมี มักเกิดในสถานที่ผลิต สถานที่จัดเก็บ กระบวนการขนส่ง โดยเฉพาะชุมชนที่อยู่ใกล้โรงงานอุตสาหกรรมมีความเสี่ยงต่อการประสบอุบัติภัยจากสารเคมี เพื่อความปลอดภัยผู้ที่อยู่ในรัศมีโรงงานและบริเวณใกล้เคียง ควรรู้วิธีเตรียมพร้อมรับมือและปฏิบัติตน

รู้จักสารพิษที่เข้าสู่ทางการหายใจ

• ก๊าซที่ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจน เกิดอาการ วิงเวียน หน้ามืด เป็นลมหมดสติ ถึงแก่ความตายได้  เช่น คาร์บอนมอนนอกไซด์ คาร์บอนไดออกไซด์ ไฮโดรเจน ไนโตรเจน ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส 

อ.อ๊อด หวั่น สารเคมีส่งผลสุขภาพนักดับเพลิง

กรมโรงงานฯ เตือน 8 กลุ่มโรงงานเสี่ยงไฟไหม้หน้าร้อน

 

• ก๊าซที่ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจ ได้แก่ คอ หลอดลม และปอด ถ้าได้รับในปริมาณมากอาจทำให้ตายได้ เช่น ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ไม่มีสีแต่มีกลิ่นฉุน พบได้ในโรงงานอุตสาหกรรม ใช้ทำกรดกำมะถัน, สารสไตรีนโมโนเมอร์ ใช้ในการผลิตโพลีสไตรีน ใช้ในอุตสาหกรรมผลิตยางสังเคราะห์และพลาสติก เมื่อถูกเผาไหม้จะเกิดควันดำหรือฝุ่น PM10  PM2.5 ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ สไตรีนโมโนเมอร์ ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง ถ้าหายใจเข้าไปจะเกิดการระคายระบบทางเดินหายใจ ปวดศีรษะ มึนงง อ่อนเพลีย และคลื่นไส้
• ก๊าซที่ทำให้อันตรายทั่วร่างกาย ได้แก่ ก๊าซอาร์ซีน ไม่มีสีกลิ่นคล้ายกระเทียม พบได้ในโรงงานอุตสาหกรรมใช้ทำแบตเตอรี่ เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะทำให้เม็ดเลือดแดงแตก ปัสสาวะเป็นเลือด ดีซ่าน ตาเหลือง ตัวเหลือง

การปฐมพยาบาลผู้ที่ได้รับสารพิษทางการสูดดม

• นำผู้ป่วย ออกจากบริเวณที่เกิดเหตุไปยังที่มีอากาศบริสุทธิ์
• ประเมินการหายใจและการเต้นของหัวใจ ถ้าไม่มีให้ผายปอดและนวดหัวใจ
• รีบนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาล

การปฐมพยาบาลผู้ที่ได้รับสารพิษทางผิวหนัง

• ล้างด้วยน้ำสะอาดอย่างน้อย 15 นาที
• อย่าใช้ยาแก้พิษทางเคมี  เพราะความร้อนที่เกิดจากปฏิกิริยาอาจทำให้เกิดอันตรายมากขึ้น
• บรรเทาอาการปวดและรักษาช็อค
• ปิดแผล แล้วนำส่งโรงพยาบาล

 

การดูแลตัวเองเมื่อประสบอุบัติภัยสารเคมี

• กรณีอยู่ในที่เกิดเหตุห้ามระงับเหตุอุบัติภัยสารเคมีด้วยตนเอง เพราะอาจทำให้สถานการณ์รุนแรงและขยายวงกว้างมากขึ้น
• โทรศัพท์แจ้งเจ้าหน้าที่มาระงับเหตุ โดยให้ข้อมูลสถานที่เกิดเหตุ ประเภทสารเคมี
• เมื่อออกมาจากพื้นที่เกิดเหตุควรเปลี่ยนเสื้อผ้า อาบน้ำ สระผม ทำความสะอาดตัวเอง
• สวมหน้ากากอนามัยหรือใช้ผ้าชุบน้ำปิดจมูกและปาก เพื่อลดการสูดดมควันพิษเข้าสู่ร่างกาย
• ออกห่างจากจุดเกิดเหตุไปทางด้านเหนือลม หากอาศัยอยู่ในรัศมี 1-3 กิโลเมตรของเพลิงไหม้ ควรอพยพออกนอกพื้นที่
• หากไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้ ควรหลบในที่อยู่อาศัยและใช้นำผ้าชุบน้ำปิดกั้นตามขอบหน้าต่างและประตู เพื่อป้องกันสารระเหยเข้ามาด้านใน
• ไม่ควรรับประทานอาหาร หรือดื่มน้ำในบริเวณที่เกิดเหตุ

การศึกษาข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับสารเคมี การหมั่นสังเกตความผิดปกติของสภาพแวดล้อม รวมถึงการเรียนรู้วิธีปฏิบัติตนเมื่อประสบอุบัติภัยสารเคมีอย่างถูกวิธี จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการได้รับอันตรายจากสารเคมี

 

ขอบคุณข้อมูลสุขภาพ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย, กรมแพทย์ทหารเรือ