เตือน! เล่นสงกรานต์กลางแดดร้อน ระวัง ฮีทสโตรก–ตะคริวแดด เผยวิธีป้องกัน

สงกรานต์ 2568 หลายคนเล่นน้ำกลางแสงแดดร้อนๆ ช่วงซัมเมอร์ ที่รู้ตัวอีกทีก็ป่วยไม่ทันตั้งตัวแล้ว แพทย์เผย 5 โรคที่มากับอากาศร้อน รู้ทันไว้ก่อนไม่ป่วยง่าย แถมสุขภาพแข็งแรงรับปีใหม่ไทย

โรคลมแดด (Heat Stroke) เป็นภาวะที่อุณหภูมิของร่างกายสูงเกิน 40 องศา ร่วมกับอาการทางระบบประสาท โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงการรับรู้ของร่างกาย เช่น ซึม สับสน บางทีอาจถึงขั้นชักและหมดสติได้

• อาการ : ตัวร้อน อุณหภูมิร่ายกายสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส ทำให้ผู้ป่วยเริ่มมีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดศีรษะ ในบางรายไม่มีเหงื่อออก ความดันเลือดลดลง หัวใจเต้นผิดจังหวะ จนร่างกายไม่สามารถปรับตัวได้ มีอาการเพ้อ ชักเกร็ง จนถึงขั้นหมดสติ
• วิธีการรักษา : หากพบผู้ป่วยโรคลมแดด ให้รีบพาเข้าที่ร่ม นอนราบกับพื้น ยกเท้าสูง เพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือด ปลดคลายเสื้อผ้าให้หลวม แล้วใช้น้ำเย็นหรือน้ำแข็งประคบร่างกาย หรือสเปรย์ละอองน้ำให้ทั่วร่างกาย เพื่อลดอุณหภูมิร่างกายให้เร็วที่สุด และรีบนำส่งโรงพยาบาล
• ดูแลตัวเอง : ดื่มน้ำและพักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหรืออยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน ใส่เนื้อผ้าสีอ่อนที่ระบายอากาศได้ ไม่คับจนเกินไป

โรคผื่นแดด เป็นกลุ่มโรคผิวหนัง ที่เกิดจากการถูกกระตุ้นด้วยแสงยูวี (Ultraviolet light) ในแสงแดด และความร้อนที่เกิดจากเหงื่อ

• อาการ : เมื่อเจอแดดจะทำให้เป็นผื่นแดงบนผิวหนัง คัน และมีตุ่มแดงขึ้นตามร่างกายคล้ายเป็นผดรุนแรงมากขึ้นเมื่อผิวหนังต้องสัมผัสกับแสงแดด
• วิธีการรักษา : มาพบแพทย์ และใช้ยาทาเพื่อลดการอักเสบของผดผื่น
• ดูแลตัวเอง : หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน กางร่ม หรือใส่หมวกป้องกันแสงแดด

ภาวะตะคริวแดด (Heat Cramps) เกิดจากความร้อนทำให้ร่างกายเสียน้ำ และขาดเกลือแร่ จึงเกิดเป็นตะคริว พบได้ทั้งคนที่ทำงานกลางแจ้ง ออกกำลังกายหักโหม หรือแม้แต่ผู้ที่ไม่ได้ออกกำลังกายมาก

• อาการ : คล้ายกับการเป็นตะคริวทั่วไป คือ กล้ามเนื้อกระตุก เกร็งและรู้สึกเจ็บหรือปวดบริเวณที่เป็นตะคริว ซึ่งมักพบที่บริเวณช่วงน่อง ขา และแขน
• วิธีการรักษา : เมื่อมีอาการตะคริว พยายามหยุดอยู่นิ่งๆ แล้วดื่มน้ำเพื่อชดเชยน้ำและเกลือแร่ที่เสียไป แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้นภายในครึ่งชั่วโมง ควรรีบพบแพทย์ทันที
• ดูแลตัวเอง : ไม่ควรออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมที่ใช้แรงเกิน 2-3 ชั่วโมง ให้ดื่มน้ำผลไม้หรือเครื่องดื่มที่มีเกลือแร่ และอยู่ในที่ๆ อากาศระบายได้สะดวก

ภาวะเพลีย เมื่อต้องอยู่กับสภาพอากาศร้อนจัด ทำให้จากร่างกายไม่สามารถปรับสภาพตามอากาศได้ทัน จึงเกิดอาการสูญเสียน้ำอย่างรวดเร็ว

• อาการ : ปวดและมึนหัว คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลีย วิงเวียน ปวดเมื่อย มีระดับความรุนแรงน้อยกว่าลมแดด
• วิธีการรักษา : ถ้าร่างกายมีความร้อนสูงเกินไป ให้ใช้น้ำเย็นหรือน้ำแข็งประคบร่างกาย หรือสเปรย์ละอองน้ำให้ทั่วร่างกาย เพื่อลดอุณหภูมิร่างกาย
• ดูแลตัวเอง : หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน กางร่ม หรือใส่หมวกป้องกันแสงแดด

โรคอุจจาระร่วง เกิดขึ้นจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และพยาธิ ที่มากับอาหารและเครื่องดื่มที่ไม่สะอาด

• อาการ : มีไข้ต่ำๆ เป็นหวัด มีอาการคลื่นไส้ ถ่ายอุจจาระเหลวอย่างน้อย 3 ครั้งหรือถ่ายเป็นน้ำ หรือเป็นมูกเลือดอย่างน้อย 1 ครั้งในรอบ 24 ชั่วโมง
• วิธีการรักษา : ปกติจะหายได้เองภายใน 7 วัน ควรทานยาตามอาการ เช่น ยาแก้อาเจียน แก้ปวดท้อง ดื่มน้ำเกลือแร่ทดแทนการสูญเสียน้ำและเกลือแร่ หากอาการไม่ดีขึ้นควรรีบมาพบแพทย์
• ดูแลตัวเอง : ทานอาหารปรุงสุก ดื่มน้ำสะอาด เลือกซื้ออาหารจากแหล่งที่เชื่อถือได้ ล้างมือบ่อยๆ ใช้ช้อนกลางสำหรับเมื่อทานอาหารร่วมกับผู้อื่น

ทั้งนี้ ควรเลือกเล่นสงกรานต์ในช่วงบ่างพลบค่ำเพื่อหลีกเลี่ยงแสงแดดที่สุดจะรุนแรงของไทย อีกทั้ง หลังเล่นสงกรานต์เสร็จควรอาบน้ำทันที ดื่มน้ำเยอะๆ และพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้สงกรานต์นี้แข็งแรงตลอดเทศกาล

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไท 2