“กลุ่มฮามาส” คือใคร? มีจุดประสงค์อะไรจึงต้องโจมตีอิสราเอล?

“อิสราเอล” เป็นหนึ่งในประเทศตะวันออกกลางที่ได้ชื่อว่า แทบจะไร้ความหวังของการเกิดสันติภาพ เพราะตลอดเวลาหลายสิบปีที่ผ่านมา เกิดการปะทะกันของกองทัพอิสราเอลกับกลุ่มติดอาวุธต่าง ๆ อยู่เสมอ

หนึ่งในกลุ่มที่เรียกได้ว่าเป็น “ศัตรูคู่อาฆาต” และออกมาโจมตีปะทะกับอิสราเอลบ่อยครั้ง คือ กลุ่มติดอาวุธชาวปาเลสไตน์ที่เรียกตัวเองว่า “ฮามาส” (Hamas) ซึ่งปัจจุบันปกครองอยู่ในพื้นที่ฉนวนกาซา (Gaza Strips)

กต.ยันคนไทยเสียชีวิต 12 ราย ในอิสราเอล แจ้งขอบินอพยพนับพัน

ยอดเสียชีวิตสงครามอิสราเอล-ฮามาส พุ่งทะลุ 1,100 คนแล้ว!

สหรัฐฯ ส่งเรือบรรทุกเครื่องบินรบ-อาวุธหนัก หนุนหลังอิสราเอล

กลุ่มฮามาสคือใคร?

ต้องเท้าความกันก่อนว่า ดินแดนที่เป็นอิสราเอลในปัจจุบันนั้น เดิมทีเป็นที่ตั้งรกรากของชาวปาเลสไตน์ ซึ่งเป็นหนึ่งในชาวอาหรับ แต่ต่อมาชาวยิวย้ายถิ่นฐานเข้ามาอยู่ จนเกิดข้อพิพาทกัน และยิ่งเมื่อชาวยิวก่อตั้งประเทศอิสราเอลขึ้นมาสำเร็จในปี 1948 หรือช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ความสัมพันธ์ของชาวปาเลสไตน์กับชาวยิวก็ยิ่งร้าวฉาน

ณ เวลานั้น หลายประเทศในโลกอาหรับได้เข้าทำสงครามกับอิสราเอลทันทีเพื่อปลดปล่อยดินแดนปาเลสไตน์ แต่กลับพบกับความพ่ายแพ้ รวมถึงเสียดินแดนบางส่วนให้อิสราเอลเพิ่มด้วย นำไปสู่การตกลงสงบศึกที่ทำให้ปาเลสไตน์เสียพื้นที่ไปจำนวนหนึ่ง

ต่อมาในปี 1967 ชาติอาหรับบุกอิสราเอลอีกครั้ง แต่ก็ประสบความกับความพ่ายแพ่เช่นเดิม ในเวลาสั้น ๆ เพียง 6 วันเท่านั้น จึงเรียกกันว่า “สงคราม 6 วัน” ซึ่งทำให้ชาติอาหรับสูญเสียพื้นที่ไปมากกว่าเดิม

นั่นจึงทำให้เกิดกลุ่มที่เรียกว่า องค์กรปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) นำโดยยัสเซอร์ อาราฟัต เป็นองค์กรติดอาวุธที่ทำสงครามกับอิสราเอลเพื่อชิงดินแดนปาเลสไตน์คืนมา

ในช่วงเวลานี้ “ฮามาส” ซึ่งเป็นกลุ่มชาวมุสลิมปาเลสไตน์ติดอาวุธ ได้ก่อตั้งขึ้นในปี 1987 โดย อิหม่ามชีค อาเหม็ด ยาซิน และผู้ช่วย อับดุล อาซิซ อัล-รันติสซี เป็นการแยกตัวออกมาจากกลุ่มภราดรภาพมุสลิม (Muslim Brotherhood) ในอียิปต์

คำว่า “ฮามาส” เป็นคำย่อของ “ฮารากัต อัล-มุกอวามา อัล-อิสลามเมีย” ซึ่งเป็นภาษาอาหรับแปลว่า ขบวนการต่อต้านอิสลาม โดยมีแนวคิดเช่นเดียวกับกลุ่มปาเลสไตน์อื่น ๆ ว่า อิสราเอลยึดครองดินแดนของชาวปาเลสไตน์ไว้โดยมิชอบ และมีเป้าหมายเพื่อปลดปล่อยดินแดนปาเลสไตน์

กระทั่งในปี 1993 รัฐบาลอิสราเอลได้ยอมจับมือกับกลุ่ม PLO ลงนามในข้อตกลงออสโล อนุญาตให้ชาวปาเลสไตน์มีอำนาจในการปกครองพื้นที่ส่วนหนึ่งที่อิสราเอลยึดมาได้ นั่นคือ ฉนวนกาซา

กลุ่มฮามาสต้องการอะไร?

กลุ่มฮามาสมองว่า ข้อตกลงออสโลไม่เป็นธรรม และชาวปาเลสไตน์ควรได้พื้นที่เดิมคืนทั้งหมด จึงเกิดการต่อสู้ทางการเมืองแข่งกับกลุ่ม PLO โดยได้เสียงสนับสนุนจากชาวปาเลสไตน์บางส่วนที่มองว่า PLO ประนีประนอมเกินไปในการลงนามข้อตกลงออสโล

ในที่สุดปี 2006 พรรคฮามาสคว้าที่นั่งในสภาได้มากกว่ากลุ่ม PLO กลายเป็นกลุ่มที่มีอำนาจปกครองฉนวนกาซามานับตั้งแต่นั้น และได้ทำสงครามกับอิสราเอลเรื่อยมา เพื่อทวงคืนดินแดนปาเลสไตน์

โดนฮามาสแสดงความมุ่งมั่นที่จะสถาปนา “รัฐปาเลสไตน์” ขึ้นมาภายในพื้นที่ปกครองของตนเอง ในลักษณะที่เป็น “Two-State Solution” หรือการจัดตั้งรัฐสองรัฐ ซึ่งอิสราเอลเองก็ไม่ต้องการให้เกิด เพราะมองว่าพื้นที่ต่าง ๆ นั้นยึดมาได้จากอาหรับตั้งแต่สมัยสงคราม 6 วันแล้ว

ด้วยเหตุนี้เอง กลุ่มฮามาสจึงเดินหน้าทวงคืนดินแดนด้วยการโจมตีอิสราเอล ซึ่งก็มักจะถูกอิสราเอลตอบโต้กลับด้วยการโจมตีทางอากาศอยู่เสมอ

ศัตรูและพันธมิตรของกลุ่มฮามาส มีใครบ้าง?

กลุ่มฮามาสถูกกำหนดให้เป็น “องค์กรก่อการร้าย” โดยอิสราเอล สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป แคนาดา อียิปต์ และญี่ปุ่น

ฮามาสเป็นส่วนหนึ่งของพันธมิตรระดับภูมิภาคซึ่งรวมถึงอิหร่าน ซีเรีย และกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอน ซึ่งต่อต้านนโยบายของสหรัฐฯ ที่มีต่อตะวันออกกลางและอิสราเอล รวมถึงมีการกล่าวหาว่า กลุ่มฮามาสได้รับการสนับสนุนจากอิหร่าน ซึ่งให้ทุนสนับสนุนและจัดหาอาวุธและการฝึกอบรม

เคยมีรายงานด้วยว่า ฮามาสมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับการ์ตา โดยเมื่อปี 2012 เจ้าผู้ครองนครการ์ตา ชีค ทามิน บัน ฮาหมัด อัลทานี ได้ไปเยือนฉนวนกาซา ถือเป็นการประกาศรับรองฮามาสในฐานะรัฐบาลแบบกลาย ๆ หลังจากนั้นก็มีการสนับสนุนความช่วยเหลืออย่างต่อเนื่อง

รายงานระบุว่า นับตั้งแต่ปี 2018 เป็นต้นมา การ์ตาให้เงินรวมแล้วกว่า 1.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐแก่ฮามาส โดยระบุว่า เพื่อช่วยเหลือทางมนุษยธรรมกับชาวปาเลสไตน์ที่ถูกปิดล้อมโดยอิสราเอล

นิตยสาร ฟอร์บส (Forbes) ยังเคยจัดอันดับเมื่อปี 2018 ให้ ฮามาส คือกลุ่มกองกำลังติดอาวุธที่รวยที่สุดเป็นอันดับ 3 ของโลก ด้วยมูลค่าเงินที่หาได้ต่อปีมากถึง 700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

นอกจากนี้ ฮามาสยังมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับกลุ่มญิฮาดอิสลาม ซึ่งเป็นกลุ่มติดอาวุธที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ในภูมิภาค โดยฮามาสกับญิฮาดอิสลามรวมตัวกันต่อต้านอิสราเอล และเป็นสมาชิกที่สำคัญที่สุดของกิจกรรมทางทหารร่วมกันระหว่างกลุ่มติดอาวุธต่าง ๆ ในฉนวนกาซา

 

เรียบเรียงจาก Al Jazeera

ภาพจาก Mahmud HAMS / AFP
 

พร้อมอพยพคนไทยออกจากอิสราเอล! จ่อส่งเครื่องบินรับเมื่อน่านฟ้าเปิด

สภาพอากาศวันนี้ ฝนถล่ม 54 พื้นที่ เหนือ-อีสาน ฝนตกหนักถึงหนักมาก!

เปิดปฏิทินวันหยุดตุลาคม 2566 เช็กวันหยุดราชการ-วันสำคัญ