“มะเร็งสมอง” เกิดจากอะไรได้บ้าง? ใครบ้างเสี่ยง? อะไรคือสัญญาณเตือนโรค

มะเร็งสมอง (Brain cancer) คือเนื้องอกสมองที่เป็นเนื้อร้ายที่เจริญเติบโตอย่างผิดปกติของเนื้อเยื่อสมองเอง หรือเนื้อเยื่อที่อยู่ข้างเคียงกับสมองก็ได้ เช่น เยื้อหุ้มสมอง, กะโหลกศีรษะ จนเกิดเป็นก้อนซึ่งส่งผลต่อการทำงานปกติของสมอง  หรือจากการกระจายของมะเร็งจากอวัยวะอื่น มะเร็งชนิดนี้เป็นมะเร็งชนิดที่พบได้ค่อนข้างยากพบเพียงแค่ 1% ของประชากรทั้งโลกแต่ถึงจะมีสัดส่วนอันน้อยนิด แต่ก็เป็นโรคร้ายแรง ที่มีอัตราเสียชีวิตหรือทำลายคุณภาพชีวิตและทรัพย์สินได้ 

สาเหตุหรือปัจจัยเสี่ยงของเนื้องอก หรือ มะเร็งสมอง?

ปัจจุบันเรายังไม่ทราบสาเหตุที่แท้จริงของการเกิดเนื้องอกในสมองหรือมะเร็งสมอง แต่มีการศึกษาพบว่า มีปัจจัยบางอย่างที่อาจเพิ่มปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค โดยแบ่งเป็น 4 กลุ่มใหญ่ๆ คือ

• พันธุกรรม
• อายุ ผู้สูงอายุมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคมะเร็งสมองและเป็นโรคมะเร็งที่แพร่กระจายมาสมองมากกว่าคนอายุน้อย
• สาเหตุจากสิ่งแวดล้อม เช่น การได้รับรังสีต่างๆ, การฉายรังสี (รังสีรักษา)ที่สมองในวัยเด็ก, สารพิษจากโรงงานผลิตยาง หรือสารพิษจากโรงงานกลั่นน้ำมัน
• พฤติกรรมเสี่ยงต่างๆที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งในอวัยวะอื่นๆ ก็ถือเป็นสาเหตุหนึ่งที่จะเพิ่มโอกาสให้มีโรคมะเร็งแพร่กระจายมาที่สมองเพิ่มขึ้นได้ด้วย

ชนิดของเนื้องอกในสมองและมะเร็ง

แพทย์จะแบ่งชนิดของเนื้องอกสมองตามที่มาของเซลล์ที่เกิดเป็นเนื้องอกในสมอง ถ้าเป็นเซลล์ของเนื้อสมองเองที่เกิดเป็นเนื้องอก จะเรียกว่า เนื้องอกสมองชนิดปฐมภูมิ (primary brain tumor)แต่ถ้าเป็นเซลล์มะเร็งที่แพร่กระจายมาจากอวัยวะอื่น จะเรียกว่า มะเร็งที่แพร่กระจายมายังสมอง (metastatic brain tumor)

ซึ่งส่วนใหญ่ ประมาณ 2 ใน 3 ของเนื้องอกสมองทั้งหมด เป็นเนื้องอกสมองชนิดธรรมดานี้ ซึ่งจะไม่ลุกลามสู่เนื้อเยื่อข้างเคียงและไม่แพร่กระจายไปยังที่อื่น แต่ก็สามารถทำให้เกิดความผิดปกติของการทำงานของสมองได้ ขึ้นอยู่กับขนาดและตำแหน่งของเนื้องอกสมอง และส่วนใหญ่ หลังจากผ่าตัดเอาเนื้องอกสมองชนิดธรรมดานี้ออกไปแล้ว ก็มักจะไม่กลับมาเป็นใหม่อีก ในทางตรงกันข้าม ถ้าเซลเนื้องอกสมองนั้นเป็นมะเร็ง ก็จะเรียกว่า เนื้อร้ายหรือมะเร็งในสมอง (malignant brain tumor)  ซึ่งเซลล์มะเร็งนี้มักจะลุกลาม แพร่กระจายไปยังเนื้อเยื่อที่อยู่ใกล้คียง และสามารถกลับมาเป็นใหม่ได้ง่ายหลังการรักษา

อาการของเนื้องอกสมอง ผู้ป่วยที่เป็นเนื้องอกสมองอาจมีอาการและอาการแสดงได้หลายๆอย่าง ขึ้นอยู่กับตำแหน่ง ขนาด การขยายขนาดของเนื้องอกสมอง ในบางครั้งผู้ป่วยอาจไม่มีอาการอะไรเลยตอนที่ตรวจเจอเนื้องอกสมองก็ได้ แต่โดยทั่วไปแล้ว อาการที่พบบ่อยๆของเนื้องอกสมอง คือ

• ปวดศีรษะเรื้อรัง ปวดตลอดเวลา
• อาการปวดจนตื่นกลางดึก
• อาการอาเจียนมากในช่วงเช้า
• เกิดอาการชัก
• แขนขาอ่อนแรง
• วิงเวียนศีรษะ
• การเคลื่อนไหวของแขนขาผิดปกติ ไม่ราบรื่น
• สายตามัวลงหรือเห็นภาพซ้อน
• อาเจียน
• พูดจาติดตๆขัดๆ หรือความเข้าใจภาษาผิดปกติ
• บุคลิกภาพเปลี่ยนแปลง
• ความจำเสื่อม

ถ้าท่านมีอาการที่สงสัยว่าอาจจะเป็นเนื้องอกสมอง กรุณาติดต่อแพทย์โดยเร็ว อย่างไรก็ตามเนื้องอกสมองมีมากมายหลายชนิดขึ้นอยู่ชนิดของเซลเนื้องอกที่เป็น สามารถรักษาได้หลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัด การให้รังสีรักษา(ฉายแสง) การให้เคมีบำบัด(คีโม) หรือใช้หลายๆวิธีร่วมกัน ขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละบุคคล อย่างไรก็ตามการใช้ชีวิตอยู่บนความไม่ประมาท กินดี นอนดี ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อห่างไกลปัจจัยการเกิดมะเร็งหรือโรคทุกชนิด ก็นับว่าเป็นทางออกในการแก้ปัญหาที่ดีที่สุด ซึ่งหากพบความเสี่ยงให้รีบพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อเช็กอัพร่างกายซึ่งมะเร็งหรือเนื้องอกทุกชนิดไม่ว่าจะรุนแรงร้ายแรงแค่ไหนหากตรวจพบในตั้งแต่เนิ่นๆ มีเปอร์เซนต์รักษาหายขาดมากกว่าอย่างแน่นอน

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลกรุงเทพ เชียงใหม่ และ กรมการแพทย์