ยิ่งแก่ยิ่งนอนน้อย เป็นระยะยาวอาจเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อม

ทำไมเมื่ออายุมากขึ้นถึงนอนหลับยากขึ้นหรือน้อยลง สังเหตุได้จากคนใกล้ตัวโดยเฉพาะพ่อแม่ญาติผู้ใหญ่ที่มักเข้านอนดึกและตื่นมาในช่วงเช้ามืดเสมอ บางคนนอนยังไม่ถึง 3-4 ชั่วโมง แต่ผลการวิจัยพบว่า เมื่อคนเราอายุมากขึ้น ยังคงต้องการหลับพักผ่อนเท่าเดิม เพียงแต่ทำไม่ได้อย่างที่ต้องการเพราะมีปัจจัยภายในและภายนอกมาเกี่ยวข้อง ทำให้คนที่นอนน้อย ในระยะยาวมีผลกระทบต่อความทรงจำและเสี่ยงต่อการเกิดโรคสมองเสื่อมมากกว่าคนปกติ

อดนอน-นอนน้อย เสี่ยง12 โรคร้ายละเลยการนอนไม่รีบรักษาอัตรายถึงชีวิต

นอนน้อยกว่า 4 ชั่วโมงบ่อยเสี่ยงสุขภาพพังสารพัดโรครุมเร้า!

การนอนหลับที่สำคัญ

• ช่วงหลับลึก จะเป็นช่วงที่ร่างกายฟื้นฟูพลังงานที่ใช้ไปทั้งวัน กลไกต่างๆ ในร่างกายจะช้าลง โกรทฮอร์โมนจะถูกหลั่งออกมาซ่อมแซมร่างกาย ระบบภูมิต้านทานในร่างกายจะเข้ามาดูแลความเสียหายและปรับสมดุล
• ช่วงหลับฝัน จะเป็นช่วงที่ร่างกายปรับสมดุลความคิด อารมณ์ ความเครียด ที่สะสมในระหว่างวัน

ปัจจัยที่ส่งผลต่อการนอนหลับน้อยลงหรือหลับไม่สนิท

ปัจจัยภายใน

• ความเครียดสะสม เพราะจะกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล รบกวนวงจรการนอนหลับ
• ฮอร์โมนในร่างกาย โดยเฉพาะฮอร์โมนเพศ ฮอร์โมนเมลาโทนินที่ลดลงตามวัยที่เพิ่มขึ้น ส่งผลต่อการวงจรการนอน
• มีปัญหาทางจิตและระบบประสาทที่ตอบสนองต่อสัญญาณการนอนหลับลดลง

ปัจจัยภายนอก

• เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ทำให้หลับไม่สนิทเพราะวงจรการนอนแปรปรวน
• การบริโภคเครื่องดื่มผสมคาเฟอีน 4-6 ชั่วโมงก่อนเวลาเข้านอน
• สารนิโคตินในบุหรี่หรือยาสูบ
• อาหารที่มีรสเผ็ดหรือปริมาณมากเกินไปก่อนเข้านอน 1-2 ชั่วโมง จะรบกวนการนอนหลับ เพราะร่างกายต้องนำพลังงานไปย่อยอาหาร อีกทั้งยังเสี่ยงต่อการเกิดภาวะกรดไหลย้อนตามมา
• ความหิวหรืออาการท้องว่าง โดยเฉพาะคนที่กำลังเริ่มอดอาหารหรือคุมอาหารช่วงเย็น 
• ดื่มน้ำมากไป จนต้องตื่นมาปัสสาวะในตอนกลางคืน
• คู่นอนนอนกรน ข้างบ้านเสียงดัง ห้องนอนเปิดแอร์หนาวไป อากาศร้อนไป
• การทำงานเป็นกะ ไม่สม่ำเสมอ หรือมีอาการ Jet Lag เพราะเดินทางข้ามทวีปบ่อย
• ยาหลายชนิดที่ทำให้นอนไม่หลับหรือหลับไม่สนิท และบางชนิดทำให้ระยะเวลาหลับลดลง เช่น ยาในกลุ่มโรคหอบหืด ยาโรคหัวใจบางชนิด ยาต้านไวรัสบางชนิด หากมียาที่เพิ่งได้มาใหม่จากแพทย์ แล้วสังเกตว่านอนหลับได้ไม่สนิทให้รีบปรึกษาแพทย์
• มีโรคประจำตัว เช่น ปวดเรื้อรังตามจุดต่างๆ กรดไหลย้อน ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
• แสงสว่างในห้องนอน จะขัดขวางการทำงานของฮอร์โมนเมลาโทนิน ส่งผลต่อคุณภาพการนอนหลับได้ จึงควรปิดไฟให้หมดทั้งห้อง

“นอนไม่พอ” ทำหลงๆลืมๆ ลดทอนความจำ ไม่ต่างจากอัลไซเมอร์

ข้อปฏิบัติที่ช่วยบรรเทาอาการนอนไม่หลับในผู้สูง

• พยายามหลีกเลี่ยงการนอนกลางวัน หรือจำกัดเวลาการนอนกลางวัน ไม่ควรเกินครึ่งชั่วโมงในช่วงบ่าย
• หลีกเลี่ยงการดื่มสุรา เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น กาแฟ โดยเฉพาะการทานในเวลาเย็น เป็นต้น
• ไม่ควรดื่มน้ำในช่วง 4-5 ชั่วโมงก่อนที่จะถึงเวลาเข้านอน ถ้ามีปัญหาปัสสาวะกลางคืนบ่อยๆ
• เพิ่มกิจกรรม หรือการออกกำลังกาย ในช่วงเวลากลางวันให้มากขึ้น
• ถ้าผู้สูงอายุไม่มีอาการง่วงนอนเมื่อถึงเวลาเข้านอน และไม่สามารถนอนหลับได้ ก็ควรลุกขึ้นมาหาอะไรทำ ดีกว่าที่จะนอนกลิ้งไปมาบนเตียง
• กำหนดเวลาอาหารมื้อเย็นให้คงที่ สม่ำเสมอ และควรจะเป็นอาหารที่มีโปรตีนสูงเมื่อเทียบกับมื้ออื่นๆ
• พยายามจัดสิ่งแวดล้อมภายในห้องนอนให้เงียบ และมืดพอสมควร ไม่ร้อน หรือหนาวเกินไป
• ฝึกการทำสมาธิ เพื่อให้จิตใจสงบ

ทั้งนี้หากมีปัญหาเรื่องการนอนในระยะยาวควรปรึกษาแพทย์ เพื่อแก้ไขให้ตรงจุด เพิ่มคุณภาพชีวิตให้กับผู้สูงอายุ อีกทั้งขอแนะนำว่าให้ตรวจสุขภาพเป็นประจำอย่างน้อย1-2 ครั้งต่อปีด้วยนะคะ

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลสมิติเวช และ โรงพยาบาลเปาโล

ภาพจาก : Freepik และ shutterstock

อดนอนบ่อยเสี่ยงหลอดเลือดสมองตีบ-โรคจิตเวช ส่งผลความจำ

วิธีหลับง่าย สำหรับคนมีปัญหาด้านการนอนต้องรู้! เคล็ดลับหัวถึงหมอนปุ๊บหลับปั๊บ!