พฤติกรรมคนเป็นพิษ (Toxic People) ใครบ้างเสี่ยง? วิธีรับมือที่ดีที่สุด
“เอาตัวเองเป็นจุดศูนย์กลาง ไม่รู้จักขอโทษ จอมบงการ” อาจเข้าข่าย “คนที่เป็นพิษ” หรือ Toxic People เช็กพฤติกรรมก่อนสายเกินไป
Toxic People (ท็อกซิกพีเพิล) หากแปลตรงๆ คือ คนที่เป็นพิษ สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย ได้อธิบายไว้ว่าเป็นคำที่ใช้เรียกคนที่มีนิสัยยึดตัวเองเป็นศูนย์กลาง ชอบควบคุมบงการคนอื่น เจ้าอารมณ์ และบ่อยครั้งที่คำพูดและการกระทำของของคนเหล่านี้จะ ทำให้ คนรอบตัวให้รู้สึกแย่ เครียด หรือ มีความทุกข์ การอยู่ใกล้คนเป็นพิษจึงทำร้ายเราทั้งทางร่างกายและจิตใจ
เช็กพฤติกรรม Toxic People
- เป็นจองบงการใครขัดใจไม่ได้
- ช่างตัดสินคนอื่นด้วยความคิดของตัวเอง
- ไม่รับผิดชอบความรู้สึกตัวเอง หรือคนอื่น
- แม้ทำผิด รู้ตัวเองว่าผิดก็ไม่ขอโทษ
- ไม่สนใจ ความรู้สึกคนอื่น แต่ชอบเรียกร้องความสนใจจากคนอื่น
- เอาแน่เอานอนไม่ได้ อารมณ์ขึ้นๆลงๆ
- พูดถึงแต่เรื่องของตัวเอง
นิสัยของ Toxic People เกิดได้จากหลายปัจจัย สันนิษฐานว่านิสัยด้านมืดของคนอาจมีส่วนทำให้เกิดนิสัยเป็นพิษต่อคนอื่น อาจเกิดในผู้ที่มีโรคทางจิตเวช เช่น
- ความผิดปกติทางบุคลิกภาพ
- โรคไบโพลาร์
- โรคเครียดหลังผ่านเหตุการณ์ร้ายแรง (PTSD)
มีนิสัยก้าวร้าวฉุนเฉียว ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ และต้องการได้รับคำชมเสมอ เป็นต้น
นอกจากนี้ การเติบโตมาในครอบครัวที่ปกป้อง ตามใจ และชื่นชมมากเกินไป ครอบครัวที่มีปัญหา การใช้สารเสพติด และการผ่านเหตุการณ์สะเทือนใจในอดีต อาจเป็นปัจจัยที่บ่มเพาะนิสัย Toxic People ได้เช่นกัน
รับมืออย่างไรเมื่อเจอ Toxic People
- ไม่ควรเพิกเฉยคิดว่าพฤติกรรมของ Toxic People เป็นเรื่องปกติ พูดคุยกับ Toxic People ตามตรง บอกให้รู้ว่าคุณไม่ชอบให้ทำพฤติกรรมนี้
- ถามเหตุผลที่ทำให้อีกฝ่ายทำพฤติกรรมไม่ดีต่อคุณหรือผู้อื่น และอาจให้โอกาสในการปรับปรุงนิสัย
- กำหนดขอบเขตและพื้นที่ของตัวเองให้ชัดเจน
- หลีกเลี่ยงการมีปฏิสัมพันธ์กับ Toxic People เท่าที่จะทำได้
- Toxic People มักใช้คำพูดและแสดงพฤติกรรมเพื่อตั้งใจบั่นทอนความรู้สึกของคุณโดยที่คุณไม่ได้ทำอะไรผิด ฉะนั้นอย่าเอาคำพูดนั้นมาเป็นความเจ็บปวดของคุณ
- ผ่อนคลายความเครียดด้วยการพักผ่อนให้เพียงพอ
- ทำงานอดิเรกหรือกิจกรรมที่ชอบ และใช้เวลากับคนที่คุณรัก
Toxic people มักทำให้คุณและคนรอบข้างรู้สึกโทษตัวเอง รู้สึกด้อยค่า และเจ็บปวดจากเรื่องที่ไม่ได้ทำผิด หากใช้วิธีที่กล่าวมาแล้วยังไม่สามารถรับมือได้ การเดินออกมาและตัดคนเหล่านั้นออกจากชีวิตอาจทำให้คุณรู้สึกดีขึ้น
ขอบคุณข้อมูลจาก : สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย,สสส.และ Pobpad