วันที่ 13 มิ.ย. เมื่อเวลา 07.15 น. ที่ผ่านมาตามเวลาประเทศไทย อิสราเอล แคตซ์ รัฐมนตรีกลาโหมอิสราเอล ประกาศว่า อิสราเอลได้เปิดฉากโจมตีอิหร่านแล้ว และประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในอิสราเอล
ประกาศดังกล่าวระบุว่า “หลังจากที่อิสราเอลโจมตีอิหร่าน คาดว่าจะมีการโจมตีด้วยขีปนาวุธและโดรนต่อรัฐอิสราเอลและพลเรือนในอนาคตอันใกล้นี้ และตามอำนาจหน้าที่ภายใต้กฎหมายป้องกันพลเรือน รัฐมนตรีกลาโหมจึงได้ลงนามในคำสั่งพิเศษ โดยจะประกาศภาวะฉุกเฉินพิเศษในแนวรบภายในประเทศทั่วทั้งประเทศอิสราเอล”
ประกาศระบุว่า “คุณต้องปฏิบัติตามคำสั่งของกองบัญชาการแนวรบภายในประเทศและเจ้าหน้าที่ และต้องอยู่ในพื้นที่คุ้มครอง”
สถานการณ์ฉุกเฉินยังรวมถึงการห้ามกิจกรรมทางการศึกษา การชุมนุม และการทำงาน ยกเว้นในภาคส่วนที่จำเป็น
นูร์ นิวส์ ซึ่งเป็นสำนักข่าวของรัฐบาลอิหร่าน รายงานว่า ได้ยินเสียงระเบิดดังขึ้นทางตะวันออกเฉียงเหนือของเตหะราน เมืองหลวงของอิหร่าน ขณะที่ผู้สื่อข่าวบีบีซียังได้รับข่าวจากผู้คนในเตหะรานที่ยืนยันถึงการระเบิดดังกล่าว
ขณะที่สื่อของรัฐอิหร่านรายงานว่า เที่ยวบินทั้งหมดที่สนามบินนานาชาติหลักของเตหะรานถูกระงับแล้ว
ด้านกระทรวงสาธารณสุขของอิสราเอลได้สั่งให้โรงพยาบาลทั้งหมดหยุดการรับผู้ป่วยนอกและการรักษาที่ไม่เร่งด่วน และย้ายไปยังพื้นที่คุ้มครอง เพื่อเตรียมรับมือกับการตอบโต้การโจมตีอิหร่าน
นอกจากนี้ โรงพยาบาลยังได้รับแจ้งให้ผู้ป่วยที่ไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษาในโรงพยาบาลกลับบ้าน กระทรวงสาธารณสุขได้แจ้งให้ประชาชนหลีกเลี่ยงการไปโรงพยาบาลเพื่อรับการรักษาที่ไม่เร่งด่วน
ขณะเดียวกัน จอร์แดนที่อยู่ใกล้เคียง ได้ประกาศปิดน่านฟ้าชั่วคราวเพื่อเป็นมาตรการป้องกัน หลังจากอิสราเอลโจมตีอิหร่าน โดยคณะกรรมการกำกับดูแลการบินพลเรือนจอร์แดน (CARC) กล่าวว่า “มาตรการป้องกันนี้ดำเนินการตามมาตรการป้องกันที่เพิ่มความรุนแรงขึ้นในภูมิภาค”
จนในที่สุดช่วงเวลาประมาณ 16.15 น. อิสราเอลประกาศยกเลิกสถานการณ์ฉุกเฉิน โดยระบุว่า ประชาชนไม่จำเป็นต้องอยู่ใกล้พื้นที่คุ้มครองอีกต่อไป
เป้าหมายคือโครงสร้างที่เกี่ยวกับนิวเคลียร์
เจ้าหน้าที่ทหารอิสราเอลกล่าวว่า มีการโจมตีหลายครั้งและเป็น “การโจมตีโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่านและเป้าหมายทางทหารอื่น ๆ” โดยเจ้าหน้าที่คนดังกล่าวระบุว่ามีการโจมตีหลายสิบครั้งในพื้นที่ต่างๆ ของประเทศ
เจ้าหน้าที่เสริมว่า การโจมตีดังกล่าวมีเป้าหมายโจมตีขีปนาวุธพิสัยไกลและเป้าหมายที่เกี่ยวข้องกับโครงการนิวเคลียร์ โดยชี้ว่า อิหร่านมีวัสดุนิวเคลียร์เพียงพอที่จะสร้างระเบิดนิวเคลียร์ได้ “ภายในไม่กี่วัน” และในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา มีความพยายามลับ ๆ ที่จะประกอบอาวุธเหล่านี้ขึ้น
ขณะที่โฆษกของกองกำลังป้องกันอิสราเอล (IDF) กล่าวว่า อิสราเอลได้เปิดฉากการโจมตีแบบผสมผสานที่แม่นยำเพื่อโจมตีโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน โดยการโจมตีดังกล่าวเป็นการตอบโต้การรุกรานอิสราเอลอย่างต่อเนื่องของรัฐบาลอิหร่าน
IDF ระบุว่า เครื่องบินเจ็ตของอิสราเอลหลายสิบลำมีส่วนร่วมใน “เฟสแรก” ของปฏิบัติการต่อเป้าหมายนิวเคลียร์ในพื้นที่ต่าง ๆ ของอิหร่าน แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติมว่าจะมีการโจมตีอีกหรือไม่
“วันนี้ อิหร่านใกล้ที่จะมีอาวุธนิวเคลียร์มากกว่าที่เคย อาวุธทำลายล้างสูงในมือของรัฐบาลอิหร่านถือเป็นภัยคุกคามต่อการดำรงอยู่ของรัฐอิสราเอล และเป็นภัยคุกคามที่สำคัญต่อโลกทั้งใบ กองทัพอิสราเอลพร้อมที่จะดำเนินการตามที่จำเป็นต่อไป” IDF ระบุ
ด้าน นายกรัฐมนตรีอิสราเอล เบนจามิน เนทันยาฮู ออกแถลงการณ์เกี่ยวกับการโจมตีดังกล่าวเช่นกัน “อิสราเอลได้เปิดฉากปฏิบัติการสิงโตผงาด (Rising Lion) ซึ่งเป็นปฏิบัติการทางทหารแบบกำหนดเป้าหมายเพื่อตอบโต้ภัยคุกคามจากอิหร่านที่มีต่อความอยู่รอดของอิสราเอล ปฏิบัติการนี้จะดำเนินต่อไปอีกหลายวันเท่าที่จำเป็น”
เขาเสริมว่า “ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา อิหร่านได้ดำเนินการในสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน นั่นคือการนำยูเรเนียมเสริมสมรรถนะนี้มาใช้เป็นอาวุธ หากอิหร่านไม่หยุด อิหร่านอาจผลิตอาวุธนิวเคลียร์ได้ภายในเวลาอันสั้น อาจใช้เวลาถึง 1 ปีหรือภายในไม่กี่เดือนหรือน้อยกว่า 1 ปี ซึ่งถือเป็นอันตรายที่ชัดเจนและเกิดขึ้นจริงต่อการอยู่รอดของอิสราเอล”
เนทันยาฮูกล่าวว่า อิสราเอลยังโจมตีโรงงานเสริมสมรรถนะหลักของอิหร่านในเมืองนาตันซ์ของอิหร่าน ซึ่งอยู่ห่างจากกรุงเตหะรานซึ่งเป็นเมืองหลวงของอิหร่านไปทางใต้ประมาณ 225 กิโลเมตร
พยานในเมืองนันทันซ์ ประเทศอิหร่าน บอกกับสำนักข่าวรอยเตอร์ว่า ได้ยินเสียงระเบิดหลายครั้งใกล้กับโรงงานเสริมสมรรถนะยูเรเนียม
ทั้งนี้ คาดว่าโรงงานที่เมืองนาทันซ์มีความลึกประมาณ 80-100 เมตร และผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าคงเป็นเรื่องยากที่อิสราเอลจะโจมตีโรงงานนิวเคลียร์ของอิหร่านซึ่งถูกฝังอยู่ใต้ดินจนมิดได้
11.20 น. ตามเวลาประเทศไทย นักข่าวทหารของ Times of Israel เอ็มมานูเอล ฟาเบียน อ้างคำพูดของเจ้าหน้าที่ทหารนายหนึ่งว่า จนถึงขณะนี้ อิสราเอลโจมตีอิหร่านไปแล้ว “5 ระลอก” และ “โจมตีไปแล้วหลายร้อยครั้ง”
กระทั่งเวลาประมาณ 15.50 น. สำนักงานพลังงานปรมาณูของอิหร่านเปิดเผยว่าโรงงานเสริมสมรรถนะนิวเคลียร์นาทันซ์ ซึ่งเป็นโรงงานหลักของอิหร่าน ได้รับความเสียหายจากการโจมตีของอิสราเอล แต่ยังไม่ชัดเจนว่าส่วนใดของโรงงานได้รับความเสียหาย และไม่มีรายงานผู้ได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต รวมถึงไม่มีระดับกัมมันตภาพรังสีที่สูงขึ้น
ขณะเดียวกัน เจ้าหน้าที่ความมั่นคงอิสราเอล 2 นายเปิดเผยกับ Associated Press ว่า ความสำเร็จของปฏิบัติการสิงโตผงาด เกิดจากหน่วยข่าวกรองมอสสาด (Mossad) ของอิสราเอล ได้ลักลอบขนอาวุธเข้าไปในอิหร่านก่อนที่จะมีการโจมตี เพื่อทำลายระบบป้องกันจากภายใน
เจ้าหน้าที่กล่าวว่ามีฐานสำหรับยิงโดรนระเบิดอยู่ภายในอิหร่าน และโดรนดังกล่าวถูกใช้งานระหว่างการโจมตีเครื่องยิงขีปนาวุธที่ฐานทัพอิหร่านแห่งหนึ่งใกล้กับเตหะราน
เจ้าหน้าที่กล่าวว่า อิสราเอลยังลักลอบขนอาวุธแม่นยำเข้าไปในอิหร่านตอนกลางและวางไว้ใกล้กับระบบขีปนาวุธพื้นสู่อากาศ พวกเขายังกล่าวอีกว่า อิสราเอลได้ติดตั้งระบบโจมตีบนยานพาหนะด้วย โดยทั้งสองระบบถูกใช้งานเมื่อการโจมตีเริ่มต้นขึ้น เพื่อโจมตีระบบป้องกันของอิหร่าน
เจ้าหน้าที่ระดับสูงอิหร่านถูกสังหาร
สื่อทางการอิหร่านรายงานว่า ฮอสเซน ซาลามี หัวหน้ากองกำลังพิทักษ์ปฏิวัติอิหร่าน (IRGC) ถูกสังหารในการโจมตีของอิสราเอล
สื่อทางการอิหร่านรายงานว่า เฟเรย์ดูน อับบาซี อดีตหัวหน้าองค์การพลังงานปรมาณูก็ถูกสังหารเช่นกัน รวมถึงนักวิทยาศาสตร์นิวเคลียร์ โมฮัมหมัด เมห์ดี เทห์รานชี ด้วย
เวลา 11.20 น. ตามเวลาประเทศไทย สถานีโทรทัศน์ IRINN ของอิหร่าน รายงานว่า พลเอกโมฮัมหมัด บาเกรี เสนาธิการกองทัพอิหร่าน เสียชีวิตจากการโจมตีของอิสราเอลแล้วเช่นกัน
บาเกรีเป็นหนึ่งในนายทหารระดับสูงที่สุดของอิหร่าน เป็นบุคคลระดับสูงคนที่สองที่ทราบว่าเสียชีวิตจากการโจมตีของอิสราเอล ต่อจาก พลเอกฮอสเซน ซาลามี
สหรัฐฯ รู้ก่อนแล้ว
ปฏิบัติการนี้เกิดขึ้นหลังสหรัฐฯ ส่งสัญญาณว่า อิสราเอลพร้อมที่จะเปิดฉากปฏิบัติการในอิหร่าน เห็นได้ชัดจากการที่สหรัฐฯ แนะนำให้ชาวอเมริกันบางส่วนออกจากภูมิภาค
ด้าน มาร์โก รูบิโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงว่า “อิสราเอลได้ดำเนินการโจมตีอิหร่าน เราไม่ได้เกี่ยวข้องกับการโจมตีอิหร่าน และลำดับความสำคัญสูงสุดของเราคือการปกป้องกองกำลังอเมริกันในภูมิภาค อิสราเอลแจ้งให้เราทราบว่าพวกเขาเชื่อว่าการดำเนินการนี้จำเป็นสำหรับการป้องกันตนเอง ประธานาธิบดีทรัมป์และฝ่ายบริหารได้ดำเนินการทุกขั้นตอนที่จำเป็นเพื่อปกป้องกองกำลังของเราและยังคงติดต่ออย่างใกล้ชิดกับพันธมิตรในภูมิภาคของเรา ขอให้ผมชี้แจงให้ชัดเจนว่า อิหร่านไม่ควรโจมตีผลประโยชน์หรือบุคลากรของสหรัฐฯ”
สำนักข่าวฟ็อกซ์นิวส์รายงานว่า ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ เปิดเผยว่า เขาหวังว่าอิหร่านจะกลับมาที่โต๊ะเจรจา “อิหร่านไม่สามารถมีระเบิดนิวเคลียร์ได้ และเราหวังว่าจะได้กลับมาที่โต๊ะเจรจา”
ทรัมป์ยังกล่าวเสริมว่า “มีผู้นำหลายคนที่จะไม่กลับมา” ซึ่งดูเหมือนจะหมายถึงเจ้าหน้าที่อิหร่านที่เสียชีวิตในการโจมตีครั้งนี้
อิหร่าน เตรียมตอบโต้รุนแรง
13 มิ.ย. แหล่งข่าวความมั่นคงอิหร่านเผยกับสำนักข่าวรอยเตอร์สว่า อิหร่านมีแผนจะตอบโต้อย่างรุนแรง ต่อการโจมตีของอิสราเอลที่เริ่มต้นขึ้นเมื่อช่วงเช้าของวันศุกร์เพื่อต่อต้านโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน
สำหรับการตอบโต้การโจมตีของอิสราเอล แหล่งข่าวความมั่นคงฯ เผยว่า จะเป็นการตอบโต้รุนแรงและเด็ดขาด เมื่อผู้สื่อข่าวถามว่าการโจมตีดังกล่าวจะเกิดขึ้นในเร็ว ๆ นี้หรือไม่ ทางแหล่งข่าวระบุว่า รายละเอียดการตอบโต้ของอิหร่านนั้นกำลังมีการหารือกันในระดับสูงสุด
ด้าน อับโบลฟาซิล เชคาร์ชี โฆษกกองทัพอิหร่านกล่าวว่า สหรัฐฯ และอิสราเอลจะต้องได้รับการตอบแทนอย่างสาสมสำหรับการโจมตีครั้งนี้ “กองทัพจะตอบโต้การโจมตีครั้งนี้แน่นอน”
ต่อมา ผู้นำสูงสุดของอิหร่าน อยาตอลเลาะห์ อาลี คาเมเนอี เตือนว่า อิสราเอลจะต้องเผชิญกับ “การลงโทษอย่างรุนแรง” โดยคาเมเนอียืนยันว่า ผู้บัญชาการและนักวิทยาศาสตร์หลายคนถูกสังหารในการโจมตี
คาเมเนอีกล่าวว่า “ในการโจมตีของศัตรู ผู้บัญชาการและนักวิทยาศาสตร์หลายคนถูกฆ่าตาย ผู้สืบทอดตำแหน่งและเพื่อนร่วมงานของพวกเขาจะปฏิบัติหน้าที่ต่อไปโดยไม่หยุดชะงัก หากพระเจ้าประสงค์ ด้วยอาชญากรรมนี้ ระบอบการปกครองไซออนิสต์ได้เตรียมชะตากรรมที่ขมขื่นและเจ็บปวดสำหรับตัวเอง และมันจะต้องได้รับชะตากรรมนั้นอย่างแน่นอน”
เวลาประมาณ 12.00 น. เอฟฟี เดฟฟริน โฆษก IDF กล่าวว่า “ในช่วงไม่กี่ชั่วโมงที่ผ่านมา อิหร่านได้ส่งโดรนมากกว่า 100 ลำโจมตีอิสราเอล และระบบป้องกันทั้งหมดกำลังดำเนินการเพื่อสกัดกั้นภัยคุกคามเหล่านี้”
เขาเสริมว่า “ระบบป้องกันทางอากาศทั้งหมดได้ปฏิบัติการเพื่อสกัดกั้นภัยคุกคาม เหตุการณ์นี้แตกต่างไปจากเหตุการณ์ที่เราเคยประสบมา และเราคาดว่าจะมีช่วงเวลาที่ยากลำบาก เราควรแสดงให้เห็นถึงความเชื่อมั่นและความอดทนอดกลั้นของเรา”
ต่อมาเวลา 15.10 น. สื่ออิสราเอลรายงานว่า ขณะนี้โดรนของอิหร่านทั้งหมดที่มุ่งหน้ามายังอิสราเอลถูกสกัดกั้นได้สำเร็จแล้ว
ส่วนกองทัพอากาศอิสราเอล (IAF) ระบุในเวลา 16.00 น. ว่า ได้สร้างความเสียหายให้กับระบบป้องกันภัยทางอากาศของอิหร่านทางตะวันตกของประเทศ โดยทำลายเรดาร์และระบบยิงขีปนาวุธพื้นสู่อากาศหลายสิบหน่วยของอิหร่านสำเร็จ
จอร์แดนสะดุ้ง เหตุปะทะอิสราเอล-อิหร่านรุกล้ำน่านฟ้า
ในเวลา 14.00 น. ตามเวลาประเทศไทย สื่อของทางการจอร์แดนรายงานว่า มีขีปนาวุธและโดรนจากการโจมตีของอิสราเอลและอิหร่าน ล้ำเข้ามาในน่านฟ้าของตน กองทัพอากาศจึงส่งกำลังสกัดกั้นโดยด่วน
สำนักข่าวของทางการอ้างคำพูดของเจ้าหน้าที่ทหารระดับสูงที่ไม่เปิดเผยชื่อคนหนึ่งที่กล่าวว่า การสกัดกั้นดังกล่าวดำเนินการตามการประเมินของทางการซึ่งบ่งชี้ว่า ขีปนาวุธและโดรนมีแนวโน้มที่จะตกอยู่ภายในดินแดนของจอร์แดน รวมถึงพื้นที่ที่มีประชากรอาศัยอยู่ ซึ่งอาจก่อให้เกิดภัยคุกคามต่อความปลอดภัยของพลเรือน
เจ้าหน้าที่คนดังกล่าวยังกล่าวอีกว่า กองทัพจอร์แดนกำลังปฏิบัติการตลอดเวลาเพื่อป้องกันพรมแดนของประเทศทั้งทางบก ทางทะเล และทางอากาศ และจะไม่อนุญาตให้ละเมิดน่านฟ้าของจอร์แดนไม่ว่าในกรณีใด ๆ
เรียบเรียงจาก Associated Press / BBC / CNN / The Guardian / Reuters