จากกรณีผลการประชุมคณะกรรมาธิการเขตแดนร่วมไทย-กัมพูชา ครั้งที่ 6 หรือ The Sixth Meeting of The Cambodian-Thai Joint Commission on Demarcation for Land Boundary (JBC) โดยมีประเด็นร้อนที่ทำให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์ในสังคมไทยโดยเฉพาะเรื่องแผนที่ 1:200,000 ที่ทำให้ไทยเสียเปรียบนั้น
โดยล่าสุดเพจ “ครูสร้างสื่อ” ได้โพสต์ภาพแผนที่เขตแดนไทย-กัมพูชา พร้อมข้อความว่า ทำไมต้องแผนที่ 1:50,000 รวมทั้งอธิบายชัดเจนว่าทำไมแผนที่ 1:200,000 ที่ทำให้ไทยเสียเปรียบ
ซึ่งเพจ “ครูสร้างสื่อ” ระบุว่าหากใช้แผนที่ 1:50,000 — ไทย ได้เปรียบ
• เป็นมาตราส่วนที่ไทยใช้ในการ “รังวัดแนวเขตแดนจริง” ตามความเข้าใจสองฝ่ายหลังปี 2540
• บริเวณเขาพระวิหารและสามเหลี่ยมมรกต “จะลดโอกาสที่พื้นที่ชายแดนจะถูกอ้างสิทธิ์โดยกัมพูชา”
• แผนที่นี้ให้ข้อมูลภูมิประเทศจริง เช่น เส้นสันเขา (watershed line) ที่ใช้เป็นหลักตาม MOU ปี 2543 (2000)
หากใช้แผนที่ 1:200,000 — ไทย เสียเปรียบ
• เป็นแผนที่ที่กัมพูชายื่นต่อศาลโลกในคดีพระวิหารปี 2505 และยังใช้อ้างอิงอยู่
• เป็นแผนที่ฝรั่งเศสทำโดยไม่มีการยืนยันร่วมจากไทย
• มักลากเส้น “ตัดสันเขา” หรือเลยแนวป่าเข้าไปยังฝั่งไทย ทำให้หลายพื้นที่ไทยอาจตกอยู่ในแนวเส้นอ้างสิทธิ์ของกัมพูชา
• พื้นที่พิพาทเช่น “ทางขึ้นปราสาทพระวิหาร” และ “สามเหลี่ยมมรกต” มีความเสี่ยงจะเสียกรรมสิทธิ์หากยึดเส้นนี้
ซึ่งตัวอย่างที่เห็นชัด
• ทางขึ้นปราสาทพระวิหาร (ที่ไทยยึดถือว่าอยู่ฝั่งไทย) หากอิงแผนที่ 1:200,000 จะ อยู่ในฝั่งกัมพูชา
• สามเหลี่ยมมรกต ซึ่งอยู่ในแผนที่ 1:50,000 ว่าเป็นเขตป่าในฝั่งไทย — แต่ในแผนที่ 1:200,000 เส้นเขตแดนลากตัดเข้ามาในพื้นที่ดังกล่าว
ข้อเสนอแนะเชิงยุทธศาสตร์สำหรับฝ่ายไทย
• ยืนยันใช้ เส้นสันปันน้ำ (watershed) เป็นหลักทางภูมิศาสตร์ ซึ่งสอดคล้องกับมาตรฐานสากล และปรากฏชัดในแผนที่ 1:50,000
• หลีกเลี่ยงการรับรองหรือให้สถานะ “มีผลผูกพัน” กับแผนที่ 1:200,000 เว้นแต่จะระบุเฉพาะบริเวณที่สองฝ่ายเห็นพ้อง
• ผลักดันการใช้ระบบ GNSS และแผนที่ภูมิประเทศปัจจุบัน เพื่อปรับปรุงแนวเขตแดนตามความเป็นจริงและสันติวิธี
สรุปสั้น ๆ:
• 1:50,000 = ไทยได้เปรียบ (เส้นแนวสันเขาแม่นยำ ยึดแนวปัจจุบัน)
• 1:200,000 = ไทยเสียเปรียบ (เป็นแผนที่ฝรั่งเศสที่กัมพูชาใช้ลากเส้นกินพื้นที่ไทย)
นอกจากนี้ ยังมีผู้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า แท้จริงแล้ว จ.พระตะบอง เป็นของไทย มีหลักฐานจาก เอกสาร ตม. ที่ หน้า 1 ระบุ แบบ ตม.11 มีภาพถ่ายของผู้ถือเอกสาร ตม.ฉบับนี้ มีช่องให้ลงนามหรือพิมพ์ลายนิ้วมือขวาของผู้ถือเอกสาร โดยมีตราประทับ เป็นตราครุฑ มีข้อความ เจ้าพนักงานตรวจคนเข้าเมือง จังหวัดพระตะบอง โดยเอกสารดังกล่าวมีการระบุข้อมูลว่า 1.ใบสำคัญถิ่นที่อยู่ เลขที่ 162/2487 2.ออกให้ที่ทำการตรวจคนเข้าเมือง อ.เมือง จ.พระตะบอง เมื่อวันที่ 27 เดือนสิงหาคม พ.ศ.2487 มีการลงนาม ของผู้ดำรงตำแหน่งตรวจคนเข้าเมืองจังหวัด โดยมีตราประทับ เจ้าพนักงานตรวจคนเข้าเมือง จังหวัดพระตะบอง