รู้จัก"อะเฟเซีย Aphasia" โรคทางสมองส่งผลต่อการพูดสื่อสาร
โรคทางสมองอย่างภาวะบกพร่องทางการสื่อความที่คนดังอย่าง "บรูซ วิลลิส" กำลังเผชิญ สามารถฟื้นฟูบำบัดได้
ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองหรือที่เรียกกันว่าอัมพฤกษ์หรืออัมพาตนั้นนอกจากจะมีปัญหาการอ่อนแรงของขาและแขนแล้ว ยังมีอีกภาวะอย่าง อะเฟเซีย (Aphasia) หรือภาวะบกพร่องทางการสื่อความ มักมีความผิดปกติในความสามารถทางภาษาทุกด้าน คือ ความผิดปกติในการฟัง การพูด การอ่านและการเขียน โดยอาจมีความรุนแรงในแต่ละทักษะไม่เท่ากัน
ผู้ป่วยอาจมีความลำบากในการฟังเข้าใจ คำพูด วลีและประโยค มีความลำบากในการนึกหาคำศัพท์หรือคำพูดที่ถูกต้อง เช่น ชื่อคน สถานที่สิ่งของ ทำให้พูดผิดหรือใช้คำอื่นมาแทน โดยอาจเป็นคำหรือเสียงใหม่ในภาษา
“บรูซ วิลลิส” อำลาฮอลลีวูด เหตุป่วย “อะเฟเซีย” โรคสูญเสียภาวะการสื่อความ
เมื่อไหร่จะพูดได้? 5 วิธีช่วยฝึกพูดให้ผู้ป่วย “โรคหลอดเลือดสมอง”
Aphasia ความบกพร่องทางภาษา มี 4 ประเภท คือ
- ความบกพร่องทางด้านความเข้าใจ (Sensory or Receptive aphasia) ผู้ป่วยมีปัญหาในการ ฟังคำพูดไม่เข้าใจ เป็นหลัก
- ความบกพร่องทางด้านการพูด (Motor or Expressive aphasia) ผู้ป่วยมีปัญหาด้านการพูด การพูดไม่ชัด การพูดตาม เป็นปัญหาหลัก
- ความบกพร่องทั้งด้านความเข้าใจและการพูด (Global aphasia) ผู้ป่วยมีปัญหาทั้งด้านความเข้าใจและการพูด เป็นหลัก
- ความบกพร่องด้านนึกคำพูด (Amnesic aphasia) ผู้ป่วยมีปัญหาในคิดคำพูดลำบาก ใช้คำพูดอื่นแทนคำที่ต้องการพูด เช่น น้ำแทนแก้วน้ำ เครื่องทำน้ำเย็น แทนตู้เย็น เป็นต้น
สาเหตุของ Aphasia
- ภาวะบกพร่องทางการสื่อความเป็นผลมาจากการที่สมองส่วนที่ทำหน้าที่ควบคุมการใช้ภาษาได้รับความเสียหาย อาทิ
- โรคทางสมองเส้นเลือดในสมองแตก เนื้องอก ติดเชื้อในสมอง สมองเสื่อม
- สมองได้รับการกระทบกระเทือนจากอุบัติเหตุ
- เข้ารับการผ่าตัดสมอง
โรคร้าย “มะเร็ง สมอง หัวใจ” รู้ก่อนรักษาได้
อาการ
- พูดไม่ได้ สื่อสารไม่ได้แม้กระทั่งการใช้ภาษากาย
- ฟังคำพูดไม่เข้าใจ ตอบไม่ตรงคำถาม
- พูดไม่ชัด
- การนึกคำพูดลำบาก
- บอกความต้องการไม่ได้ บอกชื่อสิ่งของที่ใช้ไม่ได้ ลืมชื่อคนในครอบครัว
- ทำตามคำสั่งไม่ได้
- พูดตามไม่ได้
- มีความลำบากในการเคลื่อนไหวอวัยวะในการพูด ปาก ลิ้น ขากรรไกร
การรักษา
ภาวะ Aphasia รักษาด้วยการบำบัดการพูด ฟื้นฟูความสามารถในการใช้ภาษาและทักษะการสื่อสารจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านนี้โดยตรง หากผู้ป่วยได้รับการฝึกเต็มที่อย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง มีโอกาสฟื้นตัวจากโรคได้มากและสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ดียิ่งขึ้น
ขอบคุณข้อมูลสุขภาพจาก ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู สภากาชาดไทย, ศูนย์กายภาพบำบัด คณะกายภาพบำบัด มหาวิทยาลัยมหิดล