เปิดสาเหตุสารพัดปัญหาการนอน แบบไหนเสี่ยงหยุดหายใจขณะหลับ!
ปัญหาการนอนไม่ใช่แค่นอนกรน เช็กภาวะผิดปกติการนอน ที่มากกว่าแค่นอนไม่หลับ ทั้งแบบที่รักษาได้แค่ปรับพฤติกรรมและต้องรีบพบแพทย์!
ปัญหาการนอนหลับ อาจไม่ใช่แค่นอนไม่หลับ แต่หมายรวมถึงการนอนหลับไม่สนิทตลอดทั้งคืน บางคนหลังตื่น รู้สึกไม่สดชื่นทั้งที่ก็นอนเต็มที่ เช็กเลย อาการที่เราเป็นอยู่เรียกว่าผิดปกติหรือไม่ และถูกจัดอยู่ในกลุ่มไหน
กลุ่มผู้ป่วยที่มีความผิดปกติจากการนอนหลับ
ภาวะหายใจผิดปกติขณะหลับ (Sleep Related Breathing Disorders) เช่น ภาวะนอนกรน หรือโรคหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น
- สาเหตุหรือปัจจัย การตีบแคบของทางเดินหายใจส่วนบนที่มากกว่าปกติ
นอนไม่หลับ ต้องรู้ให้ชัดต้นตอ ก่อนเรื้อรังแนะวิธีแก้เบื้องต้น!
นอนไม่หลับ มากกว่า 1 สัปดาห์ เสี่ยงภูมิลด แก่ก่อนวัยความจำแย่ลง!
- อาการเตือน : นอนกรนเสียงดัง (แม้ปิดประตูห้องก็อาจยังได้ยิน) และมักเสียงดังแบบไม่สม่ำเสมอ
ภาวะนอนไม่หลับ (Insomnia)
- สาเหตุหรือปัจจัย : ความเครียด พฤติกรรมการนอนไม่เป็นเวลา การเล่นโทรศัพท์ดูหน้าจอนานๆ ก่อนเข้านอน รวมถึงปัญหาสุขภาพอื่นๆ ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ
- อาการเตือน : หลับยาก ตื่นกลางดึก ไม่สดชื่นไม่กระปรี้กระเปร่า งัวเงียระหว่างวัน รู้สึกหดหู่ วิตกกังวล และมักขาดสมาธิจดจ่อกับงาน หรือมีอาการหลงลืม
ภาวะง่วงนอนมากในเวลากลางวัน (Central Disorders of Hypersomnolence) เช่น โรคลมหลับ
- สาเหตุหรือปัจจัย : ยังไม่มีสาเหตุแน่ชัด แต่คาดว่าเกิดจากสารสื่อประสาทไฮโปคริติน (Hypocretin) ในสมองลดน้อยลง
- อาการเตือน : ง่วงนอนอย่างมาก… พร้อมนอนได้ทุกสถานการณ์ มักเผลอหลับโดยไม่รู้ตัว หรือหลับแบบฉับพลัน โดยเป็นติดต่อกันอย่างน้อย 3 เดือน
ภาวะนาฬิกาชีวิตแปรปรวน (Circadian Rhythm Sleep-Wake Disorders) เช่น Jet Lag, กลุ่มอาชีพ Shift Work
- สาเหตุหรือปัจจัย : อายุที่มากขึ้น การใช้ชีวิตที่ไม่สามารถจัดการเวลาการทำงานและการนอนได้ จนกระทบต่อนาฬิกาชีวภาพ หรือนาฬิการ่างกาย
- อาการเตือน : นอนหลับยาก อาจใช้เวลานานกว่า 30 นาทีกว่าจะหลับ หลับไม่สนิทหรือสะดุ้งตื่นกลางดึก
โรคนอนละเมอ (Parasomnia) เช่น นอนขยับแขนขาผิดปกติ ละเมอเดินขณะนอนหลับ ละเมอพูด
- สาเหตุหรือปัจจัย : ความเจ็บป่วยทางกาย ความเครียด หรือการใช้ยาบางชนิด ที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของคลื่นไฟฟ้าแบบกระทันหันในขณะที่เราหลับลึก
- อาการเตือน : เหงื่อแตก ใจสั่น ละเมอพูด ละเมอร้อง หรือถึงขั้นละเมอลุกเดิน
วิจัยเผยยิ่งอายุมากขึ้นการนอนหลับยิ่งสั้นลง ปัญหาใหญ่ของผู้สูงอายุ
การเคลื่อนไหวผิดปกติระหว่างนอนหลับ (Sleep Related Movement Disorders) เช่น นอนกัดฟัน ภาวะนอนขากระตุก ภาวะขาอยู่ไม่สุขขณะหลับ
- สาเหตุหรือปัจจัย : อาจเกิดจากความผิดปกติของสารเคมีในร่างกาย หรือมีโรคอื่นร่วม เช่น โรคหยุดหายใจขณะหลับ หรือโรคทางระบบประสาทและสมอง
- อาการเตือน : ขากระตุกขณะหลับ ปวดบริเวณใบหูหลังตื่นนอน หรือรู้สึกไม่สบายที่ขา และจะดีขึ้นเมื่อเขย่าขา ยืดขา หรือเดินไปมา เป็นต้น
วิธีการรักษาปัญหาการนอนไม่หลับ
กลุ่มโรคแต่ละอย่างมีความผิดปกติแตกต่างกันไป รักษาจึงขึ้นอยู่กับสาเหตุหรือปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดภาวะนั้นๆ ซึ่งต้องอาศัยการซักประวัติ ตรวจร่างกาย เเละอาจจะต้องเข้ารับการตรวจการนอนหลับเพิ่มเติม เพื่อให้ผู้ป่วยเเต่ละรายได้รับการรักษาที่ตรงจุด เเละมีประสิทธิภาพมากที่สุด
ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไท 3
Sleep Test ตรวจคลื่นสมอง ป้องกันโรคหยุดหายใจขณะหลับอันตราย
เคล็บลับคนหลับยาก ลองปรับ 7 พฤติกรรมช่วยให้นอนหลับสบายไม่ต้องพึ่งยา!