พฤติกรรมโรคดึงผม หนึ่งในอาการทางจิตเวช กลุ่มย้ำคิดย้ำทำ
ชวนรู้จัก โรคดึงผม หนึ่งในอาการทางจิตเวชกลุ่มย้ำคิดย้ำทำ ทำให้เกิดอาการผมร่วง ผมบาง จากการดึงหรือถอนผมตนเอง โดยตั้งใจหรือไม่ตั้งใจ
โรคดึงผม (Trichofillomania) ภาวะจิตเวชที่ผู้ป่วยมีผมบาง จากการดึงผมหรือขนบริเวณเดิมซ้ำหลายครั้งปัจจุบันจัดอยู่ในอาการทางจิตเวชกลุ่มย้ำคิดย้ำทำ พบได้ทั้งเพศชายและหญิง โดยผู้ป่วยอาจจะไม่รู้ตัวหรือรู้ตัวขณะมีพฤติกรรมดึงผม เนื่องจากช่วยคลายความเครียดหรือความกังวล
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุการเกิดโรคที่ชัดเจน มีสมมติฐานการเกิดโรคหลายอย่าง เช่น
- ระดับของสารสื่อประสาทในบริเวณสมองขาดความสมดุลทำให้ผู้ป่วยควบคุมพฤติกรรมการดึงผมของตนเองไม่ได้
- ความเครียดวิตกกังวลและความกดดันกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมดึงผม
คลั่งผอม จิตเวชที่มีโรคย้ำคิดย้ำทำร่วม พบมากในผู้มีบุคลิกภาพเพอร์เฟกต์
ปรับวิธีคิดแก้นิสัยขี้ระแวง ลดความเครียด เลี่ยงโรควิตกกังวล ซึมเศร้า
นอกจากนี้ยังเกิดจากโรคของหนังศีรษะเองโดยการดึงผมจะทำให้อาการดีขึ้น เช่น อาการคันจากรังแค และอาการเจ็บปวดจากปลายประสาทอักเสบ มีข้อมูลจากการศึกษาพบว่าพันธุกรรมอาจมีส่วนในการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรค
อาการโรคดึงผม
- ผมร่วงเป็นหย่อม โดยมีรูปร่างประหลาดหรือขอบมีความขรุขระ
- อาจพบรอยแกะเกาที่หนังศีรษะ ใบหน้า หรืออาการกัดเล็บร่วมด้วย
- หย่อมผมร่วงมักพบอยู่ด้านเดียวกับมือข้างถนัด นอกจากนั้นยังพบได้กับขนตามร่างกาย เช่น ขนคิ้ว ขนตา ขนรักแร้ เป็นต้น
- จัดเป็นภาวะผมร่วงชนิดไม่มีแผลเป็น ยกเว้นมีการดึงผมอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง
โรคดึงผมแตกต่างแต่ละช่วงอายุ
-
วัยเด็กจะมีการพยากรณ์โรคดี โดยการดึงผมมักจะเป็นพฤติกรรมที่ผิดปกติ เพียงให้คำแนะนำก็สามารถปรับพฤติกรรมได้
-
วัยรุ่นมักมีปัญหาทางด้านจิตใจร่วมด้วยการดำเนินโรคมักยาวนานและเป็นๆ หายๆ
-
วัยผู้ใหญ่การพยากรณ์โรคไม่ดี การดำเนินโรคมักจะนานและมักมีความผิดปกติทางจิตใจร่วมด้วย ในผู้ป่วยบางคนอาจมีพฤติกรรมผิดปกติอื่นๆ เช่น การกินผมตนเอง ซึ่งอาจก่อให้เกิดอาการลำไส้อุดตันตามมาได้
ปรับวิธีคิดแก้นิสัยขี้ระแวง ลดความเครียด เลี่ยงโรควิตกกังวล ซึมเศร้า
การรักษาโรคดึงผม
- แพทย์จะอธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจสาเหตุของโรค โดยผมที่ร่วงจะขึ้นใหม่ได้หากหยุดดึงผม
- หากมีความผิดปกติของผิวหนัง เช่น คันหนังศีรษะ หนังศีรษะอักเสบแพทย์จะให้การรักษาด้วยการให้ยาตามความเหมาะสม ได้แก่ ยาชนิดทายาชนิดฉีด หรือการใช้ยาสระผมลดอาการอักเสบของหนังศีรษะ
หากผู้ป่วยยังไม่สามารถควบคุมพฤติกรรมของตนเองได้ อาจพิจารณาให้ยาชนิดรับประทานหรือปรึกษาจิตแพทย์เพื่อรักษาและคลายความเครียดที่อาจเป็นสาเหตุของการดึงผม อย่างไรก็ตาม โรคนี้อาจหายเองได้โดยแค่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม แต่ควรไปพบแพทย์เพื่อประเมินอาการและหาความผิดปกติทางจิตใจที่อาจพบร่วมด้วย นอกจากนี้ญาติผู้ป่วยควรเข้าใจลักษณะของโรค เพื่อความเข้าใจในตัวผู้ป่วยและความร่วมมือกับแพทย์ในการรักษา
ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย และ โรงพยาบาลราชวิถี
ความเครียด-โรคจิตเวช กระตุ้นการหลุดร่วงของเส้นผม วิธีชะลอผมบางเพิ่ม
ผมร่วงเป็นหย่อมเกิดจากอะไร ทำไมรักษาหายแล้วยังมีอัตราการเกิดซ้ำสูง?
