วิจัยพบ ทำไมยุงชอบกัดคนบางคนเป็นพิเศษ สาเหตุมาจาก “กรด” และ “กลิ่น”
วิจัยสหรัฐพบ “มีคนบางประเภทที่ยุงโปรดปรานเป็นพิเศษ” โดยเป็นกลิ่นที่เกิดจากกรดบนผิวหนังของเรา ซึ่งแต่ละคนมีกรดและกลิ่นนี้ไม่เท่ากัน
เคยสังเกตหรือไม่ว่า คนบางคนดูเหมือนจะ “เนื้อหอม” และมีแรงดึงดูดต่อ “ยุง” มากเป็นพิเศษ จนเกิดเป็นความรำคาญใจว่าทำไมจะต้องมารักกันขนาดนี้ รวมถึงเสี่ยงว่าจะเกิดโรคร้ายตามมาด้วย ไม่ว่าจะเป็น ไข้เลือดออก มาลาเรีย ซิกา เป็นต้น จนเกิดเป็นคำถามว่า จริงหรือ? ที่ยุงเลือกที่รักมักที่ชัง ให้ความสนใจกับคนบางคนเป็นพิเศษ
ทีมวิจัยจากสหรัฐฯ ได้ทำการทดลอง และพบคำตอบว่า “มีคนบางประเภทที่ยุงโปรดปรานเป็นพิเศษ” จริง ๆ และมีความเกี่ยวพันกับ “กลิ่น”
โตโน่ เปิดใจก่อนว่ายน้ำข้ามโขง จะนึกถึงเงินทุกบาทที่บริจาค เป็นแรงจ้วงแขนว่ายน้ำ
"ยุง"กัดหนึ่งครั้งไม่ใช่แค่เสี่ยงไข้เลือดออก แต่เสี่ยงหลายโรคอันตรายถึงชีวิต
นักวิจัยพบว่า คนที่ยุงชอบจะมีการปล่อยสารบางตัวออกมาตามผิวหนังมากเป็นพิเศษ เลสลี วอสส์ฮอลล์ นักประสาทวิทยาจากมหาวิทยาลัยร็อกกีเฟลเลอร์ในนิวยอร์ก กล่าวว่า “ถ้าคุณมีปริมาณสารนี้สูงบนผิวหนัง คุณจะเป็นคนที่โดนกัดมากที่สุดเวลาไปปิกนิก”
มาเรีย เอเลนา เดอ โอบัลเดีย อีกหนึ่งสมาชิกทีมวิจัย กล่าวว่า ได้ออกแบบการทดลอง โดยนำกลิ่นกายของกลุ่มตัวอย่างมาแข่งกันว่า กลิ่นไหนจะเป็นที่สนใจของยุงมากกว่ากัน
การทดลองนี้มีอาสาสมัคร 64 คนจากมหาวิทยาลัยและบริเวณใกล้เคียง สวมถุงน่องไนลอนรอบแขนเพื่อเก็บตัวอย่างกลิ่นผิวหนัง จากนั้นนักวิจัยได้จัดการแข่งขันแบบพบกันหมดระหว่างถุงน่องเก็บกลิ่นทั้ง 64 ตัวอย่าง
ถุงน่อง 2 ตัวอย่างจะถูกนำไปวางในท่อยาว ที่ปลายแต่ละด้านก็จะมีถุงน่องของอาสาสมัครที่แตกต่างกัน จากนั้นปล่อยยุงลาย (Aedes aegypti) ซึ่งเป็นพาหะนำโรคต่าง ๆ เช่น ไข้เหลือง ซิกา และไข้เลือดออก จำนวนหลายสิบตัวเข้าไปในท่อยาว เพื่อดูว่า พวกมันจะชอบกลิ่นของถุงน่องชิ้นไหนเป็นพิเศษ
“โดยพื้นฐานแล้วพวกมันจะกรูเข้าไปหาตัวอย่างที่น่าดึงดูดใจที่สุด และสิ่งที่เกิดขึ้นมันก็ชัดเจนมากในทันที” เดอ โอบัลเดียกล่าว
การแข่งขันจบลงแบบขาดลอย ด้วยช่องว่างที่ต่างกันอย่างมากระหว่างกลิ่นที่ยุงชอบที่สุดกับกลิ่นที่ยุงไม่สนใจ โดยผู้ชนะสามารถดึงดูดยุงได้มากกว่า 100 เท่าเมื่อเทียบกับผู้แพ้ลำดับสุดท้าย
วอสส์ฮอลล์กล่าวว่า เธอคาดว่าในยุงสายพันธุ์อื่น ๆ ก็น่าจะมีความชอบและพฤติกรรมที่คล้ายคลึงกัน แต่จะต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อยืนยัน
สำหรับกลิ่นที่ยุงชื่นชอบมากที่สุดนั้น วอสส์ฮอลล์กล่าวว่า เกิดจากปริมาณกรดบางชนิดบนผิวหนังที่มีอยู่ในระดับสูง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของชั้นความชุ่มชื้นตามธรรมชาติของผิวหนัง และแต่ละคนก็ผลิตมันออกมาในปริมาณที่แตกต่างกัน จากนั้นแบคทีเรียที่อาศัยอยู่บนผิวหนังจะกินกรดเหล่านี้ และเกิดปฏิกิริยาทางเคมี ก่อเกิดกลิ่นเป็นของผิวหนังของเรา
เธอบอกว่า เราไม่สามารถกำจัดกรดเหล่านี้ได้โดยไม่ทำลายสุขภาพผิวของเรา ดังนั้นไม่ว่าจะอาบน้ำล้างตัวอย่างไร คนที่เกิดมาเป็นที่รักของยุง ก็จะยังคงเป็นที่รักตลอดไป
นอกจากนี้ พวกเธอยังได้ทำการทดลองเพิ่มเติมด้วยว่า ในยุงที่ถูกดัดแปลงทำลายประสาทรับกลิ่นไปแล้ว จะยังคงมุ่งเป้าไปที่เหยื่อคนโปรดของพวกมันหรือไม่ ผลก็ปรากฏออกมาว่า พวกมันยังคงแห่กันไปกินเลือดของคนที่กลิ่นที่พวกมันชอบอยู่ดี
“ยุงเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความยืดหยุ่น พวกมันมีแผนสำรองมากมายที่จะสามารถตามหาเราและกัดเราได้” วอสส์ฮอลล์กล่าว
แต่การวิจัยนี้สามารถช่วยหาวิธีใหม่ ๆ ในการขับไล่ยุงได้ โดย เจฟฟ์ ริฟเฟลล์ นักประสาทวิทยาจากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการศึกษานี้ กล่าวว่า อาจมีวิธีแก้ไขแบคทีเรียที่ผิวหนังและเปลี่ยนกลิ่นที่เย้ายวนนี้ให้เป็นกลิ่นที่ยุงไม่ชอบ
เรียบเรียงจาก The Guardian
ภาพจาก AFP
6 สมุนไพรช่วยไล่ยุง สกัดกั้นโรคไข้เลือดออก