วันที่ 9 ตุลาคม ปี 2025 บัณฑิตยสภาแห่งสวีเดน หรือ Swedish Academy ได้ทำการประกาศรางวัลโนเบลสาขาที่ 4 ประจำปี 2025 นั่นคือสาขา "วรรณกรรม" โดยผู้ที่ได้รับรางวัลนี้ไปครองคือ ลาสโล คราสนาโฮร์ไก (Laszlo Krasznahorkai) นักเขียนชาวฮังการีชื่อดัง เจ้าของผลงานแนววันโลกาวินาศและปรัชญาสังคมที่ได้รับการยกย่องในยุโรป
ลาสโล คราสนาโฮร์ไก เกิดปี 1954 ปัจจุบันอายุ 70 ปี ที่เมืองจูลา ทางตะวันออกเฉียงใต้ของฮังการี ใกล้ชายแดนโรมาเนีย
เขาเริ่มสร้างชื่อจากนิยายเรื่องแรก Sátántangó (ซาตานแทงโก, 1985) ที่เล่าเรื่องชีวิตชาวชนบทในยุคหลังคอมมิวนิสต์ของฮังการี ผ่านบรรยากาศอันหม่นเศร้าและสัญลักษณ์ทางศาสนา–ศีลธรรม ผลงานชิ้นนี้สร้างความฮือฮาในวงวรรณกรรมฮังการี และต่อมาถูกดัดแปลงเป็นภาพยนตร์โดยผู้กำกับชื่อดัง เบลา ทาร์ (Béla Tarr)
เขาได้รับการยกย่องจากนักวิจารณ์อเมริกัน ซูซาน ซอนแท็ก ว่าเป็น “เจ้าแห่งวรรณกรรมวันโลกาวินาศ” หลังจากผลงานเรื่อง The Melancholy of Resistance (1989) ซึ่งบรรยายความโกลาหลของเมืองเล็ก ๆ ในหุบเขาคาร์เพเทียนที่ถูกรุมเร้าด้วยความรุนแรงและอนาธิปไตย
ผลงานของเขาเต็มไปด้วยความเหนือจริง การเสียดสี และการตั้งคำถามถึงระเบียบและความวุ่นวายในสังคมมนุษย์
ในช่วงต่อมา คราสนาโฮร์ไกได้พัฒนาสำนวนเขียนเฉพาะตัวด้วยประโยคยาวและลื่นไหล เช่นใน War & War (1999) และ Baron Wenckheim’s Homecoming (2016) ซึ่งสำรวจประเด็นการแสวงหาความหมายของชีวิต การกลับคืนสู่มาตุภูมิ และความเปราะบางของมนุษย์
ผลงานของเขาไม่ได้อยู่ภายในกรอบแนวคิดของชาวยุโรป แต่กว้างไกลในระดับนานาชาติ เช่น Seiobo There Below (2008) ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากตำนานญี่ปุ่นและแนวคิดเรื่องความงามในศิลปะ
คราสนาโฮร์ไก ถือเป็นนักเขียนผู้สืบทอดสายวรรณกรรมยุโรปกลางในแนวเดียวกับคาฟคาและโธมัส แบร์นฮาร์ด ผลงานของเขาผสมผสานความสิ้นหวังกับความงดงามอย่างลุ่มลึก ทั้งในแง่ของภาษา ปรัชญา และสัญลักษณ์ จนได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในนักเขียนร่วมสมัยผู้สร้างโลกวรรณกรรมที่ทั้งมืดหม่นและเปี่ยมพลังทางศิลปะที่สุดคนหนึ่งของยุโรป
มัตส์ มาล์ม (Mats Malm) เลขาธิการถาวรของบัณฑิตยสภาแห่งสวีเดน (Swedish Academy) กล่าวว่า “ผลงานของคราสนาโฮร์ไกนั้นทรงพลังและเปี่ยมด้วยวิสัยทัศน์ ที่ยังคงยืนยันพลังของศิลปะได้อย่างงดงาม ท่ามกลางความสยดสยองของวันโลกาวินาศ”
สำหรับปี 2024 ที่ผ่านมา รางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมตกเป็นของ ฮัน คัง (Han Kang) นักเขียนหญิงชาวเกาหลีใต้ ผู้สร้างชื่อจากนวนิยาย The Vegetarian ทำให้เธอกลายเป็นหญิงคนที่ 18 ที่ได้รับรางวัลนี้ และเป็นชาวเกาหลีใต้คนแรกในประวัติศาสตร์ที่คว้ารางวัลนี้มาครอบครอง
การประกาศรางวัลโนเบลปี 2025 จะดำเนินตลอดไปทั้งสัปดาห์นี้ ได้แก่ รางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในวันที่ 10 ต.ค. และ รางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ในวันที่ 13 ต.ค. โดยพิธีมอบรางวัลจะจัดขึ้นในวันที่ 10 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันครบรอบการเสียชีวิตของ อัลเฟรด โนเบล ผู้ประดิษฐ์ไดนาไมต์ ผู้ก่อตั้งรางวัลโนเบล
ที่มา: The Nobel Prize / Reuters
- คอนเทนต์พิเศษ
สำหรับคุณ - TOP ต่างประเทศ
- วิดีโอยอดนิยม
