อีกหนึ่งเทศกาลสำคัญของวัฒนธรรมจีน คือเทศกาลไหว้พระจันทร์ เพราะนอกจากจะเป็นการไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว อีกหนึ่งสิ่งที่สำคัญ คือการไหว้พระจันทร์เพื่อความเจริญรุ่งเรือง และความมั่งคั่งในชีวิต การไหว้พระจันทร์กลับไม่ได้มีแค่เรื่องโชคลาภเท่านั้น เพราะความเชื่อเหล่านี้ยังมีเรื่องเล่ามากมาย หนึ่งในนั้นคือเรื่องของกระต่ายหมายจันทร์ พีพีทีวีพาหาคำตอบ ว่ากระต่ายหมายจันทร์มาได้อย่างไร และมีจริงไหม ? ในบทความนี้
ต้นกำเนิดของ “กระต่ายหมายจันทร์”
ในตำนานของจีน "กระต่ายหมายจันทร์" ถูกเล่าขานกันว่า มีกระต่ายตัวหนึ่ง หลงหลงรักพระจันทร์แบบหมดใจ ทุกวันของกระต่ายตั้งหน้าตั้งตาเฝ้ารอให้ถึงช่วงค่ำคืน เพื่อรอให้พระอาทิตย์ลาลับขอบฟ้า และจะได้เจอกับพระจันทร์ที่ตัวเองตกหลุมรัก แม้รู้ตัวว่าตัวเองจะอยู่ห่างไกล แต่แค่เพียงเห็นเสี้ยวเดียวของพระจันทร์ กระต่ายก็ดีใจแล้ว ยิ่งวันใดที่พระจันทร์อวดโฉมอย่างเต็มดวง กระต่ายก็ยิ่งดีใจเข้าไปใหญ่
แต่กระต่ายนั้นช่างอาภัพ เพราะขณะที่ตนหลงรักพระจันทร์นักหนา พระจันทร์กลับไม่เคยได้รับรู้ความรู้สึกของกระต่ายเลยสักนิด สิ่งที่มากกว่านั้นคือ พระจันทร์ได้หลงรักพระอาทิตย์อยู่เช่นกัน เมื่อความรักที่อาภัพของทั้งสาม รู้ถึงหูของเทพเทวาเข้า จึงเกิดเป็นความสงสาร จนเมื่อกระต่ายได้สิ้นใจ เทพเทวาจึงได้เอาวิญญาณกระต่ายขึ้นไปประทับบนพระจันทร์ นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
ตำนาน กระต่ายหมายจันทร์ของไทย
ในวัฒนธรรมของไทย กระต่ายหมายจันทร์ เป็นการเปรียบเปรยถึงความพยายามที่สูงมากกว่าตัวเอง ได้มีการเล่าว่า กระต่ายหลงรักพระจันทร์ที่อยู่ไกลแสนไกล และมีความพยายามที่จะกระโดดให้สูง เพื่อที่ว่าสักวันหนึ่งจะได้แตะให้ถึงพระจันทร์ กระต่ายซ้อมโดดทุกวัน ให้สูงขึ้นเรื่อยๆ โดยตำนานนี้ตอกย้ำถึงความพยายามของกระต่าย ที่มีความปารถณาอันยิ่งใหญ่ ที่จะสัมผัสถึงสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ และนี่คือสัญลักษณ์ของความฝันอันไกลเกินเอื้อม
แม้ว่าตำนานจะเป็นกระต่ายกับพระจันทร์เหมือนกัน แต่สิ่งที่ถูกตีความออกมากลับแตกต่างกัน อย่างไรก็ตาม ทุกเรื่องราวนี้ขึ้นอยู่กับ ความเชื่อของ แต่ละเชื้อชาติ และบุคคล และสอดแทรกแนวคิดเอา
ความเป็นสิริมงคล “กระต่ายและพระจันทร์” ของจีน
แม้ว่าในตำนานจะเป็นเรื่องราวของความรัก ระหว่าง กระต่าย พระจันทร์ ที่ไม่ได้สมหวังและสวยงาม แต่ผู้คนก็ยังมีความเชื่อและมักใช้ กระต่ายเป็นสัญญาลักษณ์ของการไหว้พระจันทร์ ดังนั้น ในช่วงไหว้พระจันทร์ ผู้คนจึงได้ เตรียมของไหว้ที่มีความหมายมงคล สำหรับบูชาเทพแห่งดวงจันทร์ และกระต่ายหยก จึงมีบทบาท เป็นตัวแทนสำหรับความอุดมสมบูรณ์ และความโชคดี ซึ่งในแต่ละครอบครัวเชื่อว่า กระต่ายจะนำโชคลาภเข้ามาสู่ครอบครัวด้วยนั่นเอง
ความหมายของ “กระต่ายหยก” ในวันไหว้พระจันทร์
ในตำนานของวันไหว้พระจันทร์ กระต่ายจะมีบทบาทมากในตำนานของเทพธิดา หรือ เทศกาลไหว้พระจันทร์ แต่ในความจริงแล้ว กระต่ายเองก็มีความหมายที่เป็นสิริมงคลอยู่ เพราะ ในวัฒนธรรมจีน เชื่อว่า กระต่ายนั้น เป็นสัญลักษณ์ของความเมตตา ความบริสุทธิ์ และการช่วยเหลือคนอื่นๆ และยังเป็นเครื่องหมายของความรัก
- กระต่าย หมายถึง เป็นตัวแทนของความมุ่งมั่น ความพยายาม และไม่ยอมแพ้
- ดวงจันทร์ หมายถึง สัญลักษณ์ของความฝัน และเป้าหมายที่สูงส่ง
- กระโดด หมายถึง พฤติกรรมกระต่าย สะท้อนถึง ความไม่ย่อท้อ แม้ว่าจะเป็นไปได้ยาก แต่จะทำต่อไป
แม้ว่ากระต่ายหมายจันทร์ จะเป็นความเชื่อ และตำนานที่ไม่ใช่ความจริง แต่เรื่องเล่าของกระต่ายที่อยากจะเอื้อมให้ถึงพระจันทร์ ก็ยังมีแง่คิดและเรื่องราวให้สะท้อนถึงการใช้ชีวิต ที่แตก่างกันไป ตามแต่ความเชื่อ และวัฒนธรรมธรรมของแต่ละบุคคลอยู่ดี