มะเร็งต่อมน้ำเหลือง เช็กความรุนแรงละเลยอาจเสียชีวิตได้ภายใน 2 ปี

มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma) คือเนื้องอกของระบบน้ำเหลือง (Lymphatic System) ซึ่งเกิดจากการเจริญเติบโตผิดปกติของระบบน้ำเหลือง และความผิดปกติของเม็ดเลือดขาว โดยทั้งสองระบบเป็นเรื่องของภูมิคุ้มกันเหมือนกัน และแน่นอน เช่นเดียวกับมะเร็งทุกชนิด ที่ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่ที่น่ากลัวคือมะเร็งต่อมน้ำเหลืองสามารถเกิดกับอวัยวะต่างๆ ของระบบต่อมน้ำเหลือง ได้แก่ ม้าม ไขกระดูก ต่อมทอนซิล และต่อมไทมัส

รู้จัก“มะเร็งต่อมน้ำเหลือง” พบบ่อยในไทย รักษาได้หากพบไว
หมอสาว 28 ปี เล่าประสบการณ์ต่อสู้ “มะเร็งต่อมน้ำเหลือง” ชนิดดุ-โตเร็ว

มะเร็งต่อมน้ำเหลือง แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ

• มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดฮอดจ์กิน (Hodgkin Lymphoma) มีลักษณะจำเพาะคือ จะพบ Reed-Sternberg Cell 
• มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กิน (Non-Hodgkin Lymphoma) ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 2 ชนิดหลักๆ โดยดูจากการเจริญเติบโตของเซลล์ คือ
  • ชนิดค่อยเป็นค่อยไป (Indolent NHL) จะมีอัตราการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งค่อนข้างช้า ในปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาให้หายขาด
  • ชนิดรุนแรง (Aggressive NHL) จะมีอัตราการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเร็ว มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนี้ถ้าได้รับการรักษาเร็วก็มีโอกาสหายขาดได้ แต่ถ้าผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาอาจเสียชีวิตภายใน 6 เดือน ถึง 2 ปี

อาการของมะเร็งต่อมน้ำเหลือง

• มีการคลำพบก้อนในบริเวณต่างๆ เช่น คอ รักแร้ ขาหนีบ หรือในช่องท้อง โดยก้อนที่เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองนั้นคลำแล้วจะไม่เจ็บ ซึ่งแตกต่างจากโรคที่มีการติดเชื้อที่มักมีอาการเจ็บที่ก้อน
• มีไข้ หนาวสั่น เหงื่อออกตอนกลางคืน
• เบื่ออาหาร น้ำหนักลงและอ่อนเพลียโดยไม่ทราบสาเหตุ
• ต่อมทอนซิลโต
• ไอเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก
• ซีด และเลือดออกง่าย อาจสังเกตพบจุดเลือดออกตามตัวหรือจ้ำเลือดได้
• ในรายที่เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองในช่องท้องจะมีอาการแน่นท้อง อาหารไม่ย่อย ปวดท้อง หรือท้องโตขึ้นจากการมีน้ำในช่องท้อง

ปัจจัยเสี่ยงมะเร็งต่อมน้ำเหลือง

• อายุที่มากขึ้นมีความเสี่ยงมากขึ้น
• การติดเชื้อ พบความสัมพันธ์ระหว่างมะเร็งต่อมน้ำเหลืองบางชนิดกับการติดเชื้อในร่างกาย เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย Helicobacter Pylori กับมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด MALT Lymphoma, การติดเชื้อ EBV กับมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Burkitt Lymphoma 
• ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วย HIV ผู้ที่ได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ หรือได้รับยากดภูมิคุ้มกัน
• โรคแพ้ภูมิตนเอง (Autoimmune Disease) : ผู้ป่วย SLE มีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองได้มากกว่าคนทั่วไป

การวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
การวินิจฉัยเพื่อพิสูจน์สามารถทำได้โดยตัดชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยานอกจากนี้ยังสามารถตรวจเพิ่มเติมเพื่อประเมินระยะโรค และวางแผนรักษาให้เหมาะสม เช่นการตรวจไขกระดูก,การตรวจเอกซเรย์หรือการตรวจเลือด

“ตาโปน” แบบไหน ? สัญญาณเตือนโรค ไทรอยด์เป็นพิษ-มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

มะเร็งต่อมน้ำเลืองจะแบ่งออกเป็น 4 ระยะ

• ระยะที่ 1  มีรอยโรคที่ต่อมน้ำเหลือง หรือนอกต่อมน้ำเหลืองเพียงบริเวณเดียว
• ระยะที่ 2  มีต่อมน้ำเหลืองตั้งแต่ 2 ตำแหน่งขึ้นไป โดยต้องอยู่ภายในด้านเดียวกันของกะบังลม
• ระยะที่ 3  ต่อมน้ำเหลืองที่อยู่คนละด้านของกะบังลม และหรือพบรอยโรคที่ม้ามร่วมด้วย
• ระยะที่ 4  มีรอยโรคกระจายออกไปเกินตำแหน่งเริ่มต้นที่พบ ซึ่งตำแหน่งที่พบการกระจายของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองได้บ่อย เช่น ตับ ไขกระดูก หรือปอด

แนวทางการรักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองขึ้นอยู่กับชนิดและระยะสามารถใช้เป็นการรักษาแบบเดียว หรือการรักษาแบบผสมผสานก็ได้ ดังนี้

• รักษาด้วยเคมีบำบัด
• รักษาด้วยยาโมโนโคลนอลแอนติบอดี
• การฉายรังสี
• การรักษาด้วยการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือด
• การรักษาแบบภูมิคุ้มกันบำบัดแบบเซลล์บำบัด

การป้องกันแน่นอนว่าเมื่อยังไม่รู้สาเหตของโรค จึงวางแผนการป้องกันเฉพาะจุดไม่ได้ แต่สามารถลดความเสี่ยงและความรุนแรงของโรคได้ โดยการทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบทุกหมู่ออกกำลังกายเป็นประจำเลี่ยงการสัมผัสสารเคมี รังสี และมลพิษ อย่ามองข้ามการตรวจสุขภาพประจำปี รักษาสุขภาพจิตใจ ควบคู่ไปกับร่างกายหลีกเลี่ยงความเครียดสูงด้วยการหากิจกรรมที่ชื่นชอบ

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไท

6 สัญญาณ “มะเร็งลำไส้” พบอัตราสูง10:1แสนคน คาดเชื่อมโยงพฤติกรรมการกิน

“กรดไหลย้อน” ปล่อยไว้นานเสี่ยง “มะเร็งหลอดอาหาร” ได้ แล้วอะไรคือสัญญาณโรค?