คันยุบยิบ 1 ใน สัญญาณมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดดุโตไวเสี่ยงไตวาย
มะเร็งต่อมน้ำเหลืองพบได้บ่อยในคนไทยโดยเฉพาะในคุณผู้หญิง ซึ่งนอกจากการคลำเจอก้อนที่คอแล้ว อาการคันและมีไข้ หนาวสั่น ไอเรื้อรัง ต่อมทอนซิลโต ก็เป็นหนึ่งในสัญญาณมะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่หากโชคร้ายอาจเป็นมะเร็งชนิดดุโตเร็วเสียชีวิตได้ใน 6 เดือน- 2 ปีหากรักษาไม่ทัน
มะเร็งต่อมน้ำเหลืองเป็นมะเร็งที่พบคือ 1 ใน 5 ของมะเร็งที่พบประมาณ 3,000-4,000 คนต่อปี ในคนทุกช่วงอายุแล้วแต่ชนิด อีกทั้งยังเกิดได้ทุกบริเวณของร่างกาย ตั้งแต่บริเวณรักแร้ คอ ขาหนีบ ตามข้อพับ และในช่องอก ช่องท้อง นอกจากนี้แล้ว เซลล์ต่อมน้ำเหลืองยังมีอยู่ทุกอวัยวะในร่างกาย สามารถ เกิดเป็นมะเร็งได้ทั้งสิ้น เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลืองบริเวณลำไส้ มะเร็งต่อมน้ำเหลืองในสมอง เป็นต้น นอกจากอยู่ในต่อมน้ำเหลืองยังแพร่กระจายไปที่ไขกระดูก สมองและกระเพาะอาหารด้วย
หมอสาว 28 ปี เล่าประสบการณ์ต่อสู้ “มะเร็งต่อมน้ำเหลือง” ชนิดดุ-โตเร็ว
“ตาโปน” แบบไหน ? สัญญาณเตือนโรค ไทรอยด์เป็นพิษ-มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ประเภทของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองสามารถแบ่ง ได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่
- มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดฮอดจ์กิน (Hodgkin Lymphoma) เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดที่พบได้น้อยกว่า แต่มีพยากรณ์โรคดี เซลล์มะเร็งมักจะมีปริมาณน้อยแต่มีขนาดใหญ่ เรียกว่า Reed Stenberg cell
- มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด นอน-ฮอดจ์กิน (Non-Hodgkin Lymphoma) พบได้ร้อยละ 90 ของผู้ป่วยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองทั้งหมด โดยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนี้ สามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มย่อย ตามชนิดและลักษณะการทำงานของลิมโฟไซท์ ได้แก่ ชนิดบีเซลล์ และชนิดที่เซลล์ซึ่งไม่สามารถแยกจากกันได้โดยดูจากลักษณะการจัดเรียงตัวของเม็ดเลือดขาวภายในต่อมน้ำเหลืองเพียงอย่างเดียวแต่ต้องอาศัย แต่ต้องอาศัยการย้อมติดสีทางพยาธิวิทยา (Immunohistochemistry) ร่วมด้วย
อาการและอัตราการดำเนินโรค
- Aggressive Disease มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดโตเร็ว กดเบียดอวัยวะข้างเคียง รวมถึงอาจมีไข้ น้ำหนักลด เบื่ออาหาร และเหงื่อออกมากกลางคืนหรือมีของเสียจากการแตกตัวของเซลล์ผิดปกติจำนวนมากที่ขับออกไม่ทันส่งผลให้มีภาวะไตวายตามมาหากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องและทันท่วงที่ ผู้ป่วยอาจเสียชีวิตได้ภายใน 6 เดือน ถึง 2 ปี
- Indolent Disease มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดโตช้า ผู้ป่วยมักจะมีอาการไม่มาก อาจต้องอาศัยเวลานานหลายปีกว่าจะคลำพบ หรือ มีอาการจากก้อนกดเบียดอวัยวะอื่นๆ แต่ด้วยเหตุนี้ การตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาเคมีบำบัดจะไม่ดีเท่ามะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดที่เซลล์ที่แบ่งตัวเร็วส่งผลให้โรคมีโอกาสกลับมาเป็นช้ำในภายหลังได้มากกว่า ดังนั้น จุดมุ่งหมายในการรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ คือ รักษาอาการที่เกิดจากตัวโรคโดยผู้ป่วยได้รับผลข้างเคียงจากการักษาน้อยที่สุด
อาการที่ควรพบแพทย์สัญญาณมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดโตไว
- มีไข้ หนาวสั่น ไอเรื้อรัง
- ต่อมทอนซิลโต
- หายใจไม่ค่อยสะดวก
- เหงื่อชอบออกช่วงเวลากลางคืน
- เบื่ออาหารและน้ำหนักลด
- มีอาการคันทั่วทั้งร่างกาย
- คลำบริเวณคอ รักแร้ หรือขาหนีบจะพบก้อนเนื้อ
ปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลืองได้
- อายุ ที่มากขึ้น
- ชอบทานอาหารจำพวกช็อกโกแลต เนย หรือชีส
- การชอบดื่มเครื่องแอลกอฮอล์เป็นประจำ
- การเปลี่ยงแปลงของฮอร์โมน ทำให้ผู้หญิงเสี่ยงมากกว่า
- ตลอดจนการอดนอน พักผ่อนไม่เพียงพอ
- ควันบุหรี่ กลิ่นน้ำหอม และอากาศร้อนจัด
- การติดเชื้อ เช่น HIVหรือEBV
- ภาวะภูมิคุ้มกันโรคบกพร่อง เช่น โรคพุ่มพวง
- กรรมพันธุ์
4 ระยะของมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
- ระยะที่ 1 : มีรอยโรคที่ต่อมน้ำเหลืองหรือนอกต่อมน้ำเหลืองเพียงบริเวณเดียว
- ระยะที่ 2 : มีรอยโรคที่ต่อมน้ำเหลืองหรือนอกต่อมน้ำเหลือง ตั้งแต่ 2 ตำแหน่งขึ้นไป
- ระยะที่ 3 : มีรอยโรคที่ต่อมน้ำเหลืองหรือนอกต่อมน้ำเหลือง ที่อยู่คนละด้านของกระบังลม
- ระยะที่ 4 : มีรอยโรคกระจายออกไปเกินตำแหน่งเริ่มต้นที่พบ เช่น บริเวณตับ, ไขกระดูก, หรือปอด
รู้จัก“มะเร็งต่อมน้ำเหลือง” พบบ่อยในไทย รักษาได้หากพบไว
การรักษามะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองระยะเริ่มแรก มักมีไข้ หนาวสั่น ไอเรื้อรัง หรือต่อมทอนซิลโต หายใจไม่ค่อยสะดวก เหงื่อชอบออกช่วงเวลากลางคืน เบื่ออาหารและน้ำหนักลด มีอาการคันทั่วทั้งร่างกาย และเมื่อคลำบริเวณคอ รักแร้ หรือขาหนีบ...จะพบก้อนเนื้อ ซึ่งสามารถรักษาได้โดยใช้ ยาปฏิชีวนะใน NHL บางชนิด ยาเคมีบำบัด การฉายรังสี แอนตี้บอดี้และ การรักษาด้วยการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือด ซึ่งขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์
ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไท และ กระทรวงสาธารณสุข
มะเร็งต่อมน้ำเหลือง เช็กความรุนแรงละเลยอาจเสียชีวิตได้ภายใน 2 ปี
“น้ำเหลืองไม่ดี” ไม่มีจริง? แล้วตุ่มคันพุพองหลังยุงกัดคืออะไร?