ซีสต์รังไข่แบบไหนอันตราย? เสี่ยงลุกลามเป็นมะเร็งรังไข่
รู้หรือไม่ ?ถุงน้ำรังไข่หรือซีสต์ที่รังไข่ เป็นกลไกปกติในช่วงที่ผู้หญิงมีประจำเดือนซึ่งจะยุบเองตามธรรมชาติแต่เป็นอันตรายได้หากคุณผู้หญิงมีปัจจัยเสี่ยงที่จะลุกลามเป็นมะเร็งรังไข่ได้!
ถุงน้ำรังไข่หรือซีสต์ที่รังไข่ เป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ในช่วงของการมีรอบเดือนโดยไม่เป็นอันตราย คือเมื่อรอบเดือนหมดไปถุงน้ำก็จะยุบหายไปได้เองตามธรรมชาติแบบไม่ต้องผ่าตัดรักษา แต่ก็มีถุงอีกชนิดหนึ่ง คือเป็นถุงน้ำรังไข่ชนิดที่เป็นโรค ลักษณะถุงน้ำจะมีขนาดโตขึ้นเรื่อยๆ มีของเหลวอย่างเลือดหรือหนองขังอยู่ภายใน แบบนี้ก็จำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัด เพราะหากปล่อยทิ้งไว้
“มะเร็งรังไข่” โรคร้ายระบบอวัยวะสืบพันธุ์ผู้หญิงอาการนำและระยะลุกลาม
ถุงน้ำรังไข่หลายใบ (PCOS) ไม่รีบรักษาเสี่ยงมะเร็งเต้านม-เบาหวาน
จะทำให้เกิดอาหารปวดท้องน้อยเรื้อรัง ลามไปถึงการมีลูกยาก หรือถ้าถุงน้ำมีการบิดขั้วเกิดขึ้น อาจทำให้ต้องรับทำการผ่าตัดแบบเสียรังไข่ข้างนั้นไปเลยก็ได้
ถุงน้ำรังไข่หรือมะเร็ง ?
ถึงแม้ว่าถุงน้ำรังไข่ จะมีโอกาสกลายเป็นมะเร็งได้ค่อนข้างน้อย แต่ต้องระวัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้หญิงที่มีปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งรังไข่ ที่อาจจะต้องทำการตรวจเพิ่มเติมเพื่อการวินิจฉัยเพิ่มเติมในส่วนของมะเร็งต่อไป ได้แก่
- ผู้มีประวัติว่าคนในครอบครัวเป็นมะเร็งรังไข่ มีประวัติเคยเป็นมะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้
- อัลตราซาวด์พบลักษณะของถุงน้ำขอบไม่เรียบ มีก้อนเนื้อตันภายใน
- ตรวจพบน้ำในช่องท้อง
ประเภทถุงน้ำรังไข่หรือซีสต์รังไข่
- ถุงน้ำที่เกิดขึ้นได้เองตามฮอร์โมน ในร่างกายที่มีการเปลี่ยนแปลง (Functional Cyst ) คือ ถุงน้ำรังไข่ที่เกิด จากการทำงานตามปกติของรังไข่เพื่อสร้างไข่ที่เป็นเซลล์สืบพันธุ์ของฝ่ายหญิง จะเป็นถุงน้ำที่โตขึ้นเองจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน หลังจากนั้นถุงน้ำนี้ก็จะค่อยๆ ยุบตัวไปเอง
- เนื้องอกรังไข่ (Ovarian Tumor) คือ เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรง (ไม่ใช่มะเร็ง) หรือ ชนิดร้ายแรง (มะเร็ง) ก็ได้ โดยมากเนื้องอกแต่ละชนิดมักจะมีลักษณะเฉพาะที่พอจะบอกได้ว่าเป็นชนิดใด เช่น Dermoid Cyst (ถุงน้ำเดอร์มอยด์) ซึ่งภายในถุงน้ำมักจะมีน้ำ, ไขมัน เส้นผม กระดูกและฟัน เมื่อเอกซเรย์ดูหรือตรวจอัลตราซาวด์ก็มักจะบอกได้ว่าเป็นเนื้องอกชนิดนี้ส่วนเนื้องอกชนิดที่เป็นมะเร็งบางชนิด จะมีการสร้างสารเคมีที่ตรวจพบว่ามีปริมาณสูงมากๆ ในกระแสเลือดได้ เช่น CA 125 ดังนั้นการตรวจเลือดก็สามารถบ่งบอกล่วงหน้าได้ว่าอาจจะเป็นมะเร็งชนิดนี้
- ถุงน้ำที่คล้ายเนื้องอก (Tumor like condition) คือ ถุงน้ำที่เกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ที่เกิดขึ้นที่รังไข่ เมื่อมีรอบเดือนเยื่อบุโพรงมดลูกที่เกาะอยู่ที่รังไข่จะทำให้มีการอักเสบที่รังไข่ กลายเป็นถุงน้ำที่มีของเหลวภายในคล้ายเลือดเก่าๆ ข้นๆ สีคล้ายช็อกโกแลต จึงเรียกว่า ช็อกโกแลตซีสต์ (Chocolate Cyst)
“มะเร็งรังไข่” ปัจจัยและกลุ่มอายุ-พฤติกรรมเสี่ยงภัยเงียบผู้หญิง
สัญญาณเตือนแบบไหนที่มาพร้อมความเสี่ยงถุงน้ำรังไข่?
- หน้าท้องโตขึ้นผิดปกติ
- มีอาการปวดท้องน้อย และมักปวดช่วงมีประจำเดือน
- ปวดท้องน้อยเฉียบพลัน ซึ่งอาจเกิดจากขั้วถุงน้ำรังไข่บิดหรือแตก
- รู้สึกปวดปัสสาวะบ่อยขึ้น ซึ่งอาจเกิดจากการที่ซีสต์โต และไปเบียดกระเพาะปัสสาวะ
- ประจำเดือนมามาก หรือมากะปริบกะปรอยผิดปกติ มีอาการปวดที่รุนแรงมากขึ้นทุกเดือน
ทั้งนี้โรคที่พบได้บ่อยเกี่ยวกับความผิดปกติของอวัยวะในอุ้งเชิงกรานของผู้หญิงนั้นมีอยู่มาก ทั้งมดลูก รังไข่ ท่อนำไข่ ปากมดลูก ช่องคลอด ซึ่งล้วนแต่เป็นโรคที่เราต้องใส่ใจมากๆ ก่อนที่จะลุกลามกลายเป็นเรื่องใหญ่โต ผู้หญิงทุกคนจึงต้องหมั่นดูแลตัวเอง สังเกตอาการ และเข้ารับการตรวจภายในเป็นประจำทุกปี เพราะการพบโรคเร็วจะช่วยให้การรักษามีโอกาสหายขาดสูง
ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลเปาโล
ภาพจาก : shutterstock
นับวันตกไข่อย่างไร? เพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ตามธรรมชาติสูง!
ผู้หญิงหากต้องผ่าตัดรังไข่ทิ้ง จะส่งผลให้เป็นวัยทองก่อนวัยหรือไม่?
