"แปะก๊วย" สมุนไพรจีน ยาอายุวัฒนะ ตัวช่วยบำรุงสมอง เพิ่มความจำ
แปะก๊วย มีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเพิ่มเลือดไปเลี้ยงสมอง บำรุงความจำ ป้องกันอัลไซเมอร์ แต่ควรระวังเรื่องเลือดออกง่ายและผลข้างเคียงจากการใช้ร่วมกับยาอื่น
แปะก๊วย (Ginkgo Biloba) เป็นพืชสมุนไพรที่มีประวัติการใช้มายาวนานในประเทศจีน โดยถือกันว่าเป็น "ยาอายุวัฒนะ" ที่มีคุณสมบัติในการบำรุงร่างกาย และช่วยบำบัดโรคต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการส่งเสริมสุขภาพสมองและระบบประสาท สรรพคุณของแปะก๊วยนั้นได้รับความสนใจอย่างมากในแวดวงการแพทย์สมัยใหม่ โดยมีการศึกษาและวิจัยเพื่อยืนยันผลลัพธ์ทางวิทยาศาสตร์มากมาย

สารสกัดจากใบแปะก๊วยมีองค์ประกอบสำคัญหลายชนิด เช่น Flavonoids และ Terpenoids ซึ่งเป็นสารที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดความเสียหายที่เกิดจากความเครียดออกซิเดชันในเซลล์ และยังมีบทบาทในการเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต โดยเฉพาะการไหลเวียนของเลือดไปยังสมอง รวมถึงบริเวณปลายมือปลายเท้า อันเป็นจุดที่มักมีปัญหาเกี่ยวกับการไหลเวียนโลหิตในผู้สูงอายุ
ความสามารถในการกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมองนั้น มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากสมองที่ขาดเลือดจะเกิดภาวะสมองเสื่อมได้ง่าย และอาจนำไปสู่โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s Disease) หรืออาการหลงลืมที่พบได้บ่อยในผู้สูงวัย การที่เลือดสามารถไปหล่อเลี้ยงสมองได้อย่างเพียงพอจึงถือเป็นกุญแจสำคัญในการคงประสิทธิภาพของการทำงานของสมอง
ด้วยเหตุนี้ หลายประเทศทั่วโลกจึงเริ่มนำสารสกัดจากใบแปะก๊วยมาใช้เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารและยารักษาโรค โดยเฉพาะในรูปแบบของ Phytosome ซึ่งเป็นการจับคู่ระหว่างสารสกัดจากใบแปะก๊วยกับ Phospholipids เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการดูดซึมของสารสำคัญเข้าสู่ร่างกายผ่านผนังลำไส้เล็ก การพัฒนาในรูปแบบนี้ทำให้ร่างกายสามารถนำสารสำคัญจากแปะก๊วยไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสารสกัดจากแปะก๊วยจึงมักถูกนำมาใช้เพื่อช่วยในการบำรุงสมอง ลดอาการหลงลืม และรักษาภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ นอกจากนี้ ยังมีการนำมาใช้เสริมในการรักษาโรคซึมเศร้า หรือผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับการไหลเวียนของเลือดที่ส่งผลต่ออารมณ์และความจำ
ข้อควรระวังในการใช้สารสกัดจากใบแปะก๊วย
- สาร Ginkgolide ที่พบในใบแปะก๊วยมีฤทธิ์ต้านการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด ซึ่งหากรับประทานร่วมกับยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น แอสไพริน อาจเพิ่มความเสี่ยงของภาวะเลือดออกมากผิดปกติ
- การรับประทานสารสกัดจากใบแปะก๊วยในปริมาณที่มากเกินไป อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย หรือรู้สึกกระวนกระวาย
- ยังไม่มีข้อมูลหรือผลการวิจัยที่ชัดเจนเกี่ยวกับความปลอดภัยของการใช้แปะก๊วยในหญิงตั้งครรภ์หรือหญิงที่ให้นมบุตร จึงควรหลีกเลี่ยงการใช้ในกลุ่มนี้ หรือปรึกษาแพทย์ก่อนใช้
ขอบคุณข้อมูลจาก : สถาบันการแพทย์แผนไทย และ disthai