คิดบวกเป็นพิษ (Toxic Positivity) หลอกตัวเองหนีปัญหาเสี่ยงปัญหาทางจิตใจ

คิดบวกเป็นพิษ หรือ Toxic Positivity คืออะไร?

พญ.เจมมี่ ซัคเคอร์แมน จิตแพทย์ทางคลินิกแห่งมหาวิทยาลัยเพนน์ซิลเวเนีย อธิบายว่า การฝืนคิดบวกในสถานการณ์ลบโดยรู้สึกเจ็บปวดภายในใจ คือการหลอกตัวเองเพื่อเลี่ยงความรู้สึกไม่สบายใจ แต่ยิ่งเลี่ยงก็ยิ่งแย่ การหลีกเลี่ยงหรือระงับความรู้สึกไม่สบายใจ มักทำให้เกิดความวิตกกังวลซึมเศร้า และทำให้สุขภาพจิตโดยรวมแย่ลง หากเราไม่สามารถจัดการกับความเครียดในเวลาที่เหมาะสม ก็อาจนำไปสู่ปัญหาทางจิตอื่นๆ มากมาย

• อาการนอนไม่หลับ
• การใช้สารเสพติด
• ความเสี่ยงของอาการตอบสนองต่อความเครียดเฉียบพลัน
• ความเศร้าโศกเป็นเวลานาน
• สภาวะป่วยทางจิตใจหลังจากต้องเผชิญกับเหตุการณ์กระทบกระเทือนใจอย่างรุนแรง (Post-Traumatic Stress Disorder)

เนื่องจากในช่วงเวลาที่มีความเครียด สมองอาจไม่สามารถรับหรือสามารถจัดการกับการเรียนรู้ที่หนักหน่วงและทำภารกิจใหม่ได้เสมอไป

ภาวะคิดบวกเป็นพิษ หรือ Toxic Positivity สามารถส่งต่อไปถึงผู้อื่นได้ เช่นคำว่า “คิดบวกไว้ก่อน” “ลำบากแค่นี้ก็ดีกว่าคนอื่นถมไป” หรือ “มันอาจจะแย่กว่านี้นะ” เป็นคำพูดที่ไม่ได้ได้ทำให้รู้สึกดีขึ้น เพราะปัญหาตรงหน้ายังอยู่ ต่อให้เป็นคนมองโลกในแง่ดีแค่ไหนก็คงไม่สามารถทำให้คิดบวกปลอมๆ แบบนั้นได้

วิธีแก้คิดบวกเป็นพิษ หรือ Toxic Positivity คือการยอมรับสถานการณ์แท้จริงและความรู้สึกที่เกิดขึ้น โดยขจัดความคาดหวังและไม่ฝืนคิดบวก ตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

• ความทุกข์ต้องระบาย ผ่อนคลายพลังลบ ไม่ว่าคุณจะรู้สึกดีหรือร้าย การศึกษาเกี่ยวกับภาพสมองของมหาวิทยาลัย UCLA พบว่าการใส่ความรู้สึกลงในคำพูดจะลดความรุนแรงของอารมณ์ ทั้งความเศร้า ความโกรธและความเจ็บปวด
• ปล่อยใจพักให้หายดี หากคุณรู้สึกหนักใจและเหนื่อยล้า ควรปล่อยให้ตัวเองพักผ่อนได้แบบปราศจากความรู้สึกผิด
• ประคองสถานการณ์ เพราะเป็นของคู่กัน เช่น คุณอาจรู้สึกเศร้าที่ต้องตกงานในช่วงที่แย่แต่คุณก็มีความหวังในการหางานใหม่ในอนาคต ความรู้สึกต่างขั้วนี้อาจเกิดขึ้นพร้อมกันได้

เปิดใจอดีตแพทย์ แฉ"Toxic staff" ปมตัดสินใจลาออก

• ทำในสิ่งที่รู้ เพื่อสู้กับความรู้สึกแย่ หาอะไรที่คุณคุ้นเคยทำเมื่อเกิดความทุกข์ทางอารมณ์ โดยเริ่มด้วยขั้นตอนเล็กๆ ที่สามารถนำไปปฏิบัติได้ ให้และขยายความสนใจในสิ่งนั้นๆออกไป จนกว่าคุณจะรู้สึกดีขึ้น เช่น ถ้าคุณชอบเล่นโยคะ ให้ลองเล่นโยคะประเภทอื่นแทนการออกกำลังกายแบบใหม่ทั้งหมด
• ปล่อยผ่านคำพูด เมื่อได้รับคำปลอบใจ หรือให้แง่คิดให้ “มองบวกเข้าไว้” คุณอาจจะอยากกรีดร้องในใจ เมื่อมันไม่ช่วยก็ไม่ต้องใส่ใจ อย่าไปรับฟังรับรู้พลังลบที่เคลือบด้วยคำพูดเชิงบวกเหล่านั้น

อย่างไรก็ตามวิธีการป้องกันตัวเองจากภัยพลังบวกเหล่านี้ก็คือต้องเสพสื่ออย่างมีวิจารณญาณ งดเปรียบเทียบสถานการณ์ของตนเองกับผู้อื่นเพราะสิ่งที่คุณเห็นอาจจะไม่ใช่เรื่องจริง หรือสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตของเขาทั้งหมด

ขอบคุณข้อมูลจาก : ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์

ภาพจากซ Freepik

รู้ทันกลลวง “Child Grooming” หนึ่งในรูปแบบการล่วงละเมิดทางเพศเด็ก

เช็กสัญญาณ“ซึมเศร้า” ข้อแนะนำใช้ยาต้านเศร้าและอาการจิตเวชที่คล้ายคลึง