โครงการวิจัยนี้เป็นความร่วมมือกันระหว่างทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยบริสทอล มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ มหาวิทยาลัยลอนดอน และสำนักงานโลหิตและการปลูกถ่ายอวัยวะ โดยเน้นไปที่เซลล์เม็ดเลือดแดงที่มีหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย
การเปลี่ยนถ่ายเลือดต้องอาศัยเลือดจากผู้บริจาค แต่เป้าหมายของโครงการนี้คือการผลิตกลุ่มเลือดสำคัญที่เป็นกลุ่มเลือดพิเศษ และหาผู้บริจาคยาก ซึ่งจำเป็นสำหรับคนที่ต้องพึ่งพาการถ่ายเลือดเป็นประจำเพื่อรักษาอาการป่วย เช่น ภาวะโลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงไม่สมบูรณ์
แนะวิธีกินอาหารอย่างไร ? ให้บำรุงเลือด
8 ข้อดีเมื่อ "บริจาคโลหิต" มากกว่าการให้ผู้อื่นคือสุขภาพดีของตนเอง
แพทย์ผ่าตัดแยกแฝดบราซิลศีรษะติดกันสำเร็จ ด้วยเทคโนโลยี VR
ล่าสุด นักวิจัยให้เลือดที่สร้างขึ้นในห้องทดลองในปริมาณน้อย เท่ากับ 2 ช้อนโต๊ะ แก่อาสาสมัครสองคนแรก เพื่อทดสอบว่าให้ผลอย่างไรเมื่ออยู่ในร่างกาย โดยตั้งเป้าว่าจะทดสอบกับอาสาสมัครที่สุขภาพดีอย่างน้อย 10 คน
อาสาสมัครจะได้รับเลือดสองครั้งห่างกันอย่างน้อย 4 เดือน ครั้งหนึ่งเป็นเลือดปกติ อีกครั้งเป็นเลือดที่สร้างขึ้นในห้องทดลอง
นักวิทยาศาสตร์หวังว่า เลือดที่สร้างขึ้นในห้องทดลองจะมีประสิทธิภาพมากกว่าเลือดปกติ เนื่องจากเซลล์เม็ดเลือดแดงปกติ ซึ่งมีอายุประมาณ 120 วัน จะมีทั้งเซลล์เก่าและใหม่ปนกัน ขณะที่เซลล์เม็ดเลือดแดงที่สร้างขึ้นในห้องทดลองจะมีแต่เซลล์ใหม่ และน่าจะมีอายุ 120 วันเช่นกัน นักวิจัยจึงตั้งสมมติฐานว่า ในอนาคตเราอาจจะใช้เลือดน้อยลง และความถี่ลดลงได้
นักวิจัยสร้างเลือดในห้องทดลองอย่างไร
- นำเลือดปกติที่ได้รับจากการบริจาคประมาณ 470 มิลลิลิตร มาแยกสเต็มเซลล์ที่สามารถเปลี่ยนเป็นเซลล์เม็ดเลือดแดงได้
- กระตุ้นให้สเต็มเซลล์เพิ่มจำนวนในห้องทดลอง และเจริญกลายเป็นเซลล์เม็ดเลือดแดง
- กระบวนการนี้ใช้เวลาประมาณ 3 สัปดาห์ โดยสเต็มเซลล์ประมาณ 5 แสนเซลล์ สามารถกลายเป็นเซลล์เม็ดเลือดแดงได้ 5 หมื่นล้านเซลล์ ก่อนจะคัดกรองจนเหลือประมาณ 15,000 ล้านเซลล์ ที่อยู่ในระยะที่พร้อมสำหรับการถ่ายเลือด
อย่างไรก็ตาม การใช้เลือดที่สร้างขึ้นในห้องทดลองยังมีความท้าทายด้านเทคโนโลยีและค่าใช้จ่ายอยู่มาก แต่ทีมนักวิจัยไม่ได้เปิดเผยว่าเท่าไหร่
ความท้าทายอีกอย่างคือ สเต็มเซลล์ที่เก็บมานั้นก็มีอายุเช่นกัน ซึ่งทำให้สร้างเลือดได้จำกัด โดยนักวิจัยยังต้องศึกษาต่อไปเพื่อให้สามารถผลิตเลือดในปริมาณตามที่ทางการแพทย์ต้องการได้
ภาพจาก AFP