เป็นที่คาดการณ์กันมานานแล้วว่า บนบริวารของโลกอย่าง “ดวงจันทร์” น่าจะมี “น้ำ” ซุกซ่อนอยู่ ซึ่งการตามหาน้ำบนดวงจันทร์ถือเป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญ เพราะหากมีน้ำ จะช่วยให้การเดินทางไปศึกษาหรือกระทั่งอยู่อาศัยบนดวงจันทร์ในอนาคตเป็นเรื่องที่เป็นไปได้
ล่าสุด งานวิจัยฉบับใหม่เหมือนจะค้นพบคำตอบแล้วว่า น้ำบนดวงจันทร์ถูกซ่อนอยู่ที่ไหนกันแน่?
ไอจามบนยอดเขาเอเวอเรสต์ จุลินทรีย์-แบคทีเรียจะอยู่ต่อไปอีกร้อยปี?
หลักฐานเคยมีแหล่งน้ำ ยานสำรวจนาซา พบ “โอปอล” บนดาวอังคาร
“ดาวเคราะห์ที่มีน้ำ” หายากแค่ไหน ในจักรวาลอันกว้างใหญ่
นักวิทยาศาสตร์ระบุว่า “เพื่อรักษาวัฏจักรของน้ำบนพื้นผิวดวงจันทร์ ตามทฤษฎีมันควรมีชั้นกักเก็บน้ำที่ระดับความลึกในดินบนดวงจันทร์ อย่างไรก็ตาม การค้นพบแหล่งกักเก็บน้ำนี้ยังคงเป็นเรื่องที่เข้าใจยาก แม้จะมีงานวิจัยหลายชิ้นที่ตรวจสอบปริมาณน้ำแร่ธาตุชั้นดีในดินบนดวงจันทร์”
นักวิทยาศาสตร์จีนได้ทำการศึกษาตัวอย่างดินจากดวงจันทร์ และค้นพบว่า บนพื้นผิวของดวงจันทร์จะมี “เม็ดแก้ว” (Glass Bead) จำนวนมากที่เกิดขึ้นเมื่อดาวเคราะห์น้อยต่าง ๆ พุ่งตกลงมาบนดวงจันทร์ และในเม็ดแก้วเหล่านี้มีน้ำปริมาณมหาศาลนับล้านตันอยู่
ตัวอย่างดินบนดวงจันทร์ที่นำมาศึกษานี้ รวบรวมโดยยานฉางเอ๋อ-5 ของจีน ซึ่งลงจอดบนดวงจันทร์ และนำตัวอย่างกลับมาในปี 2020 ทั้งสิ้น 1.7 กิโลกรัม
จากตัวอย่างดินนี้ นักวิจัยจากหลายสถาบันในจีน รวมถึงมหาวิทยาลัยหนานจิงและสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน พบเม็ดแก้วจำนวน 32 เม็ด ขนาดตั้งแต่ประมาณ 50 ไมโครเมตร หรือความกว้างของเส้นผมมนุษย์ ไปจนถึงประมาณ 1 มิลลิเมตร
การศึกษาพบว่าอนุภาคของเม็ดแก้วเหล่านี้ มีโมเลกุลของน้ำรวมอยู่ด้วย ซึ่งคาดว่าการที่เม็ดแก้วมีน้ำบรรจุอยู่ภายในได้นั้น เกิดจากเม็ดแก้วบนดวงจันทร์เจอกับลมสุริยะ ซึ่งพัดพาไฮโดรเจนและออกซิเจนจากชั้นบรรยากาศของดวงอาทิตย์ไปทั่วระบบสุริยะ
หู เซิน นักวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์จากสถาบันธรณีวิทยาและธรณีฟิสิกส์ของสถาบันวิทยาศาสตร์จีน อีกหนึ่งในทีมวิจัย บอกว่า “น้ำที่ได้จากลมสุริยะเกิดจากปฏิกิริยาของไฮโดรเจนจากลมสุริยะกับออกซิเจนที่พื้นผิวของเม็ดแก้วบนดวงจันทร์”
จากทฤษฎีนี้ นักวิจัยประเมินว่า ทั่วทั้งดวงจันทร์อาจกักเก็บน้ำไว้มากกว่า 300 ล้านถึง 2.7 แสนล้านตัน
ด้าน ฮุ่ย เฮ่อจิ่ว จากมหาวิทยาลัยหนานจิง หนึ่งในทีมวิจัย กล่าวว่า “เราพบกลไกใหม่ที่ไฮโดรเจนจากลมสุริยะสามารถกระจายเข้าสู่เม็ดแก้ว และด้วยเหตุนี้เราจึงระบุแหล่งกักเก็บน้ำใหม่บนดวงจันทร์ได้”
เขาเสริมว่า “เม็ดแก้วเหล่านี้กระจัดกระจายไปทั่วดวงจันทร์ ดังนั้นเม็ดแก้วสามารถเติมน้ำบนพื้นผิวดวงจันทร์ได้และสามารถรักษาวัฏจักรของน้ำบนพื้นผิวดวงจันทร์ได้” ผลการศึกษายังระบุว่า เม็ดแก้วสามารถเติมน้ำได้ทุก ๆ 2-3 ปี
การค้นพบนี้เป็นการต่อยอดจากการวิจัยของนาซา (NASA) ที่ก่อนหน้านี้เคยพบว่า มีน้ำอยู่ในด้านที่มีแสงอาทิตย์ส่องถึงของดวงจันทร์ ทำให้นักวิทยาศาสตร์พยายามค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีกักเก็บน้ำบนดวงจันทร์ว่าทำไมจึงเป็นเช่นนั้น
ส่วนการสกัดน้ำออกมาจากเม็ดแก้วเหล่านี้ นักวิจัยก็บอกว่าไม่ใช่เรื่องยาก และสามารถสกัดได้โดยมนุษย์หรือหุ่นยนต์ที่ทำงานบนดวงจันทร์
มาเฮช อานันด์ ศาสตราจารย์ด้านวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์และการสำรวจที่ Open University บอกว่า “ไม่ใช่แค่เขย่าเม็ดแก้วแล้วน้ำเริ่มหยด แต่มีหลักฐานว่าเมื่ออุณหภูมิของวัตถุนี้สูงเกินกว่า 100 องศาเซลเซียส น้ำจะเริ่มออกมาและเราสามารถเก็บเกี่ยวมันได้”
ฮุ่ย เฮ่อจิ่ว มองว่า การเข้าใจว่าน้ำดวงจันทร์กักเก็บนำอย่างไรนั้นมีประโยชน์มาก เพราะมันสามารถช่วยให้นักบินอวกาศบนดวงจันทร์ในอนาคตหมดปัญหาเรื่องการไม่มีน้ำ โดยมันอาจเป็นได้ทั้งน้ำดื่มหรือแม้แต่เชื้อเพลิงจรวด
การค้นพบนี้คาดว่าจะนำไปสู่ความก้าวหน้าในการสำรวจดวงจันทร์และดาวเคราะห์อื่น ๆ ในอนาคต หู เซิน บอกว่า “น้ำเป็นที่ต้องการมากที่สุดสำหรับภารกิจการสำรวจดาวเคราะห์ระยะยาว การรู้ว่ามีการผลิต จัดเก็บ และเติมน้ำใกล้กับพื้นผิวดวงจันทร์ จะเป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับนักสำรวจในอนาคตในการสกัดและนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการสำรวจ”
เรียบเรียงจาก Al Jazeera / CNN / The Guardian
ภาพจาก AFP
