คุณสมบัติผู้สมัครชิงเก้าอี้ประธานาธิบดีสหรัฐฯ (คลิป)

รัฐธรรมนูญสหรัฐฯระบุคุณสมบัติของผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีไว้ชัดเจน ไม่ต่างจากรัฐธรรมนูญชาติอื่นๆ รวมถึงไทย ที่มีข้อบังคับเกี่ยวกับผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ซึ่งบ้านเขามี 3 ข้อหลัก

ประการแรกคือ ต้องเป็น natural-born citizen หรือมีสัญชาติอเมริกันโดยกำเนิด หลายคนเข้าใจว่า ต้องเป็นบุคคลที่เกิดในดินแดนสหรัฐฯเท่านั้น แต่ความเป็นจริงแล้ว กฎหมายข้อนี้มีรายละเอียดปลีกย่อยค่อนข้างมาก หากเกิดนอกประเทศ แต่บุพการีเป็นชาวอเมริกัน ก็มีสิทธิ์ลงสมัครเลือกตั้งกับเค้าด้วย

อย่างกรณีของ เท็ด ครูซ อดีตผู้สมัครจากพรรครีพับลิกัน เกิดในประเทศเพื่อนบ้าน อย่างแคนาดา พ่อเป็นชาวคิวบา แต่แม่เป็นชาวอเมริกันโดยกำเนิด ก็สมัครได้โดยไม่มีใครทัดทาน แต่ถ้าย้ายถิ่นฐานมาอยู่ในสหรัฐฯ จนได้สัญชาติอเมริกัน ต่อให้อยู่นานเป็นสิบๆปี ก็ลงสมัครไม่ได้

ข้อสอง จะต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 35 ปี ถือเป็นเกณฑ์อายุที่มากกว่าวุฒิสมาชิก และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ที่กำหนดไว้ที่ 30 ปี และ 25 ปีตามลำดับ และประการสุดท้ายคือ ต้องอาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกาอย่างน้อย 14 ปี ซึ่งคุณสมบัติทั้ง 3 ข้อนี้ไม่ได้ยุ่งยากอะไร แต่ขั้นตอนหลังจากนี้ต่างหากที่ท้าทายผู้สมัครทุกคน

         

จะสังเกตุว่า ผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐในช่วง 70 ปีที่ผ่านมา ส่วนใหญ่เคยเป็นวุฒิสมาชิก ผู้ว่าการรัฐ และทหารยศพลนายแทบทั้งสิ้น เพราะความน่าเชื่อถือ และการเป็นที่ยอมรับของประชาชนเป็นสิ่งสำคัญที่สุดประการหนึ่ง แต่การเลือกตั้งครั้งนี้มีมุมน่าสนใจ เพราะมีผู้สมัครที่ไม่เคยมีประวัติด้านการเมืองมาก่อนโดยเฉพาะ โดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งเป็นนักธุรกิจ แต่เค้าคนนี้ก็มีข้อได้เปรียบจากการเป็นมหาเศรษฐีที่ผู้คนทั่วโลกรู้จัก

เมื่อคุณสมบัติพื้นฐานครบถ้วนตามรัฐธรรมนูญ ก็ถึงคราวสมัคร และชิงชัยให้ได้เป็นตัวแทนพรรค เพื่อสู้ศึกใหญ่ในวันอังคาร ที่อยู่หลังวันจันทร์แรกของเดือนพฤศจิกายน ซึ่งผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ไม่ได้มีเพียงแต่ผู้สังกัดพรรครีพับลิกันและเดโมเครตเท่านั้น ยังมีผู้สมัครจากพรรคเล็ก และผู้สมัครอิสระด้วย แต่ในประวัติศาสตร์สหรัฐฯ ไม่เคยมีผู้สมัครนอกเหนือจาก 2 พรรคใหญ่ที่ก้าวขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีได้สำเร็จ