จากกรณีน้ำท่วมเชียงใหม่รุนแรงเกิดมวลน้ำป่าที่ไหลลงมาตามลำน้ำแม่แตงทะลักเข้าท่วมศูนย์บริบาลช้าง Elephant Nature Park และมูลนิธิอนุรักษ์รักช้างและสิ่งแวดล้อม ซึ่งตั้งอยู่ติดลำน้ำแม่แตง บ้านกึ๊ดช้าง ตำบลกึ๊ดช้าง อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ จนเป็นเหตุให้มีช้างตาย 2 ตัว คือช้างฟ้าใส และ พลอยทองนั้น
ได้ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์ถึงการจัดการช้างของ นางแสงเดือน ชัยเลิศ ผู้อำนวยการศูนย์บริบาลช้าง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ โดยบางส่วนมองว่า เป็นเพราะไม่ล่ามช้างไว้ คุมช้างไม่ได้ ทำให้มันตายเมื่อเกิดวิกฤต
เช้าวันที่ 6 ต.ค. 67 นายสมบัติ บุญงามอนงค์ หรือ “บ.ก.ลายจุด” จากมูลนิธิกระจกเงา ได้ออกมาโพสต์ถึงกระแสที่เกิดขึ้น โดยระบุว่า “ผมไม่เคยคิดว่าสิ่งที่พี่เล็ก แสงเดือน ชัยเลิศ ทำ เป็นวิธีการดูแลสัตว์ที่สุดโต่งอย่างที่บางคนพูดถึง ในทางกลับกันผมมองว่าหากจะมีใครสักคนที่แปลงความเชื่อเรื่องความเข้าใจชีวิตของสัตว์ป่าหรือสัตว์เลี้ยงไปสู่การปฏิบัติได้ดีที่สุดคนหนึ่งเธอคือคน ๆ นั้น“
“หลายสิบปีมาแล้วที่มีบทสนทนาตอบโต้กันระหว่างแนวทางคนเลี้ยงช้างแบบบังคับ ควบคุมกันด้วยตอขอเหล็กเกี่ยวหูและโซ่ที่ล่ามช้าง กับการสื่อสารกันระหว่างมนุษย์กับช้างในแบบที่เคารพกันและกันเป็นเพื่อนร่วมโลก ไม่ใช่แบบเจ้าชีวิตและอีกฝ่ายเป็นทาสแรงงานไปจนตาย”
“พี่เล็กแสงเดือนเป็นคนไทยที่คนไทยจำนวนมากไม่รู้จัก แต่เธอเป็นบุคคลระดับโลกในเรื่องการคุ้มครองสิทธิของสัตว์ ถ้าคนไทยรู้จัก สตีฟ เออร์วิน เล็ก แสงเดือน ก็คือคนๆนั้นที่เป็นคนไทย ความพยายามที่จะปกป้องชีวิตของสัตว์ป่า หรือสัตว์ต่างๆของเธอไปไกลเกินกว่าการเลี้ยงสัตว์ในกระแสหลักไปหลายปีแสง”
“และนี่ไม่ใช่ความเพ้อเจ้อหรือ Woke เพราะความคิดของเธอทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเรื่องการจัดการช้างป่าในศรีลังกาและอีกหลายประเทศประสบความสำเร็จจากการจัดการปัญหาความขัดแย้งระหว่างช้างป่ากับมนุษย์ ถ้านึกไม่ออกก็ให้นึกถึงปัญหาช้างป่าในไทย แต่สิ่งนี้ประสบความสำเร็จในต่างประเทศแล้วอย่างน่าอัศจรรย์ จนทำให้การท่องเที่ยวซึ่งเป็น GDP หลักของศรีลังกาผูกกับการท่องเที่ยวที่เชื่อมโยงกับช้างป่า แต่สำหรับแนวคิดการจัดการช้างในไทยนั้นเป็นวิธีการแบบโบราณที่ใช้อำนาจควบคุมช้าง ใช้งานช้างจนตายคางานมานักต่อนัก”
“ต่อกรณีเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ที่แม่แตง และมีเสียงตำหนิวิธีการจัดการของปางช้างของพี่เล็ก แสงเดือน พวกคุณเข้าใจอะไรผิดหรือเปล่า เธอดูแลช้างนับร้อยตัว เป็นช้างแก่ บาดเจ็บ และพิการ มีหมู ควาย หมา แมว อีกเกือบหมื่นชีวิต เขาอพยพกันมาก่อนหน้านี้เมื่อมีสัญญาณ แต่ด้วยจำนวนที่มากมายมหาศาลของจำนวนสัตว์ทำให้จัดการได้ไม่หมดและเกิดการสูญเสีย นี่ไม่ใช่เรื่องที่จะมาตำหนิกัน แต่เป็นเรื่องของการให้กำลังใจซึ่งกันและกันในยามนี้”