อย่างที่ทราบกันดี โรคเบาหวานถือเป็นโรคที่สามารถเกิดขึ้นได้จากทั้งพฤติกรรมการรับประทานอาหาร และพันธุกรรม โดยหลายคนเข้าใจว่า โรคเบาหวานนั้นอาจพบได้เฉพาะกลุ่มผู้ใหญ่ หรือผู้สูงอายุเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว เด็กเล็กก็มีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคเบาหวานได้เช่นกัน แม้อายุจะไม่ถึง 1 ปี ก็ตาม ซึ่งโรคเบาหวานที่พบในเด็กคล้ายกับการพบในกลุ่มผู้ใหญ่ คือสามารถพบได้ทั้ง 2 ชนิด คือ ชนิดที่ 1 เกิดจากภาวะขาดอินซูลิน และชนิดที่ 2 ตับอ่อนสามารถผลิตอินซูลินได้ แต่ในเด็กจะพบโรคเบาหวานชนิดที่เกิดจากภาวะขาดอินซูลิน มากกว่า
10 เข้าใจ และ ความเชื่อแบบ ผิดๆ เกี่ยวกับคนเป็นโรคเบาหวาน
อย่าชะล่าใจ ปวดหัวรุนแรงเฉียบพลัน เสี่ยงเส้นเลือดสมองโป่งพอง
สำหรับโรคเบาหวานชนิดที่เกิดจากภาวะขาดอินซูลิน ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของยีน ส่งผลให้เซลล์ตับอ่อนถูกทำลายและไม่สามารถผลิตฮอร์โมนอินซูลินได้ ทำให้สามารถตรวจพบโรคเบาหวานชนิดที่ 1 ได้ตั้งแต่เด็กอายุไม่ถึง 1 ปี และเป็นภาวะแฝงแต่ด้วยระดับความรุนแรงของโรคและพฤติกรรมการใช้ชีวิตเลยอาจส่งผลให้โรคเบาหวานแสดงอาการช้า มาแสดงอาการในตอนที่เข้าสู่ช่วงวัยรุ่นหรือวัยผู้ใหญ่แล้ว
แต่คุณพ่อ คุณแม่ และผู้ปกครอง ไม่สบายใจหรือสงสัยว่าลูกน้อยเสี่ยงเป็นโรคเบาหวานหรือไม่ สามารถสังเกตสัญญาณเหล่านี้
1. ปัสสาวะบ่อย
2. ดื่มน้ำเยอะ
3. น้ำหนักลด แต่กินจุ กินเก่ง
4. ไม่สดชื่น พลังในการทำกิจกรรมหรือการเล่นลดลง
5. บางรายลมหายใจอาจมีกลิ่นคล้ายกลิ่นผลไม้ ซึ่งเกิดจากภาวะคีโตนในเลือดสูง
ส่วน โรคเบาหวานชนิดที่ 2 นั้น มักไม่อาการแสดงชัดเจน คุณหมอจึงให้คำแนะนำว่า หากลูกน้อยมีน้ำหนักตัวมากหรือมีภาวะอ้วน และผิวหนังบริเวณคอหนาดำ ไม่ว่าครอบครัวจะมีประวัติเป็นโรคเบาหวานหรือไม่ ก็ควรพาเด็กมาตรวจคัดกรองโรคเบาหวาน
สำหรับความเสี่ยงที่เกิดจากโรคเบาหวานในเด็กนั้น อาจทำให้เด็กมีอาการ ปัสสาวะบ่อย ขาดเกลือแร่จนมีอาการอ่อนเพลีย ระดับน้ำตาลในเลือดสูง มีภาวะเลือดเป็นกรด ซึ่งจะส่งผลให้มีอาการหอบเหนื่อย หายใจลำบาก หากถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลช้า อาจเสี่ยงต่อภาวะโคม่าได้
ส่วนวิธีป้องกันไม่ให้ลูกน้อยเป็นโรคเบาหวานตั้งแต่ยังเล็ก คือการให้ลูกน้อยทานนมแม่ แทนการทานนมวัว เนื่องจากนมวัวอาจไปกระตุ้นยีนที่ผิดปกติที่แฝงอยู่ในร่างกายผู้ป่วยตั้งแต่แรกเกิด
ขณะที่โรคเบาหวานชนิดที่ 2 นั้น คุณหมอแนะนำว่า.. คุณพ่อคุณแม่ควรดูแลในเรื่องของอาหาร ไม่ให้ลูกกินอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรตหรือน้ำตาลในปริมาณที่มากเกินไป รวมทั้งออกกำลังกายเป็นประจำ เพราะจะช่วยให้ฮอร์โมนอินซูลินทำงานได้ดี
ข่าวดี! อย. อนุมัติวัคซีนไฟเซอร์ในกลุ่มเด็ก 5 - 11 ปี
ผักจีนทะลักเข้าไทย ผ่าน รถไฟลาว-จีน 33 ตู้คอนเทนเนอร์
นอกจากอาการเตือนต่างๆ ที่บอกไปข้างต้น คุณหมอยังแนะนำเพิ่มเติมว่า.. กรณีมีประวัติครอบครัวเป็นเบาหวาน และ/หรือมี ภาวะอ้วน เด็กอายุตั้งแต่ 10 ปีขึ้นไป ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองโรคเบาหวาน เพื่อรู้ทันแนวโน้มความเสี่ยงและป้องกันภาวะแทรกซ้อนรุนแรงที่อาจเกิดขึ้นแบบเฉียบพลัน
ที่มา
กุมารแพทย์เฉพาะทางด้านโรคต่อมไร้ท่อ เบาหวาน และการเจริญเติบโต ศูนย์สุขภาพเด็ก โรงพยาบาลพญาไท 2
