ใกล้เข้าสู่วันพระใหญ่อย่าง วันมาฆบูชา กันแล้ว ถือเป็นอีกวันที่มีความสำคัญกับศาสนาพุทธเพราะจะมีทั้งการทำบุญ ใส่บาตร ฟังเทศน์ รวมไปถึงการเวียนเทียน แต่รู้หรือไม่ว่านอกจากวันมาฆบูชาแล้ว ยังมีวันสำคัญอื่นๆ ที่ชาวพุทธอย่างเราจะได้ร่วมเวียนเทียนกันอีกด้วย วันนี้ทางเราจึงนำประวัติ ความสำคัญ และวิธีการเวียนเทียนที่ถูกต้องมาฝากกัน
ประวัติการเวียนเทียน
การเวียนรอบสถานที่สำคัญ เป็นการแสดงความเคารพนั้น ปรากฏหลักฐานในพระไตรปิฎกว่าไทยได้รับคตินี้มาจาก "อินเดีย" พร้อมกับพระพุทธศาสนา
การเวียนเทียน คือการเดินเวียนรอบปูชนียสถานสำคัญ เช่น อุโบสถ วิหาร หรือพระพุทธรูป โดยเริ่มปรากฏให้เห็นใน สมัยทวารวดี รวมทั้งปรากฏข้อความในพงศาวดารว่า มีการกระทำพิธีเวียนเทียนในวันสำคัญทางศาสนาสืบมาจนถึงปัจจุบัน
ความสำคัญ ทำไมต้องเวียนเทียน?
การเวียนเทียน เป็นการแสดงความเคารพและระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยในวันสำคัญต่างๆ โดยใช้ธูป เทียนและดอกไม้เป็นเครื่องสักการะบูชา ถือไว้ในมือแล้วเดินเวียน 3 รอบ หรือที่เรียกว่า "เวียนประทักษิณาวัตร" คือ เวียนขวา 3 รอบ เป็นเครื่องหมายถึงการแสดงออก การเคารพบูชาต่อสิ่งนั้นๆ อย่างสูงสุด
การเวียนเทียน จะทำในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา 4 วัน ได้แก่
- วันมาฆบูชา ความสำคัญของวันมาฆบูชาคือ เป็นวันที่พระสงฆ์ 1,250 รูป ที่พระพุทธองค์ได้ส่งไปเผยแพร่พระพุทธศาสนา ตามแคว้นต่างๆ กลับมาประชุมอย่างพร้อมเพรียงกันโดยมิได้นัดหมาย
- วันวิสาขบูชา ความสำคัญของวันวิสาขบูชาคือ เป็นวันที่มีขึ้นเพื่อระลึกถึงวันประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
- วันอาสาฬหบูชา ความสำคัญของวันอาสาฬหบูชาคือ เป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระพุทธศาสนา
- วันอัฏฐมีบูชา เป็นวันคล้ายวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระที่เมือง กุสินารา เป็นวันสำคัญที่ระลึกถึงพระพุทธองค์อีกวันหนึ่ง (วัดบางที่จะจัดเวียนเทียน)
ขั้นตอนการ "เวียนเทียน" ที่ถูกต้อง
- อาบน้ำชำระร่างกายและจิตใจให้สะอาด
- เตรียมดอกไม้ 1 คู่ ธูป 3 ดอก และเทียน 1 เล่ม
- สักการะพระพุทธรูปที่เป็นพระประธานหลักด้านในโบสถ์ก่อน แล้วค่อยออกมาตั้งแถวเตรียมตัวเวียนเทียน
- เวียนประทักษิณาวัตร เดินวนรอบโบสถ์ไปทางด้านขวามือ 3 รอบ พร้อมสวดมนต์
- โดยบทสวดมนต์ในการเดินแต่ละรอบ มีดังนี้
รอบที่ 1 ให้ระลึกถึงพระพุทธคุณ โดยสวดบทอิติปิโส
รอบที่ 2 ให้ระลึกถึงพระธรรมคุณ โดยสวดบทสวากขาโต
รอบที่ 3 ให้ระลึกถึงพระสังฆคคุณ โดยสวดบทสุปะฏิปันโน
- เว้นระยะห่างจากคนข้างหน้า เพื่อไม่ให้ธูปเทียนโดนผู้อื่น และขณะเดินเวียนเทียนต้องสำรวมกาย วาจา ใจ
- วางดอกไม้ธูปเทียน หลังจากเวียนเทียนจนครบ 3 รอบ ให้นำดอกไม้ธูปเทียนไปปักบูชาตามจุดที่เตรียมไว้