รวม 100 สุภาษิตไทยที่พบบ่อยในชีวิตประจำวัน พร้อมความหมายฉบับเข้าใจง่าย
สุภาษิตไทยเป็นภูมิปัญญาที่สะท้อนถึงค่านิยมและประสบการณ์ชีวิตของคนไทย นิยมใช้ในการสื่อสารเพื่อแนะนำหรือเตือนสติได้อย่างคมคาย อีกทั้งยังช่วยให้ภาษามีความหลากหลายทั้งการพูดและการเขียน การรู้ถึงความหมายของสุภาษิตไทยจึงทำให้เราเข้าใจถึงวิธีการคิด การตัดสินใจ และสามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันและสถานการณ์ได้อย่างเหมาะสม
ในบทความนี้จะมาพูดถึงความหมายของสุภาษิตไทยคืออะไร ต่างจากสำนวนและคำพังเพยหรือไม่ รวมถึงแนะนำ 100 สำนวนสุภาษิตพร้อมความหมายให้นำไปปรับใช้ในชีวิตประจำได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับสถานการณ์ต่าง ๆ
สุภาษิตไทย คืออะไร
สุภาษิตไทย คือถ้อยคำหรือข้อความที่ให้ข้อคิด คติเตือนใจ อาจมีความหมายตรงตัวหรือไม่ก็ได้ เมื่อตีความจะให้ความหมายที่ลึกซึ้ง สุภาษิตมักมีจุดมุ่งหมายในการใช้เพื่อเป็นคติเตือนใจ อีกทั้งยังเป็นเครื่องมือที่แสดงถึงสัจธรรมของโลก สะท้อนสังคมและวัฒนธรรมนั้น ๆ ได้เป็นอย่างดี
สำนวน สุภาษิต คำพังเพย ต่างกันอย่างไร
เมื่อพูดถึงสุภาษิตไทย หลายคนก็อาจได้ยินถึงสำนวน และคำพังเพยด้วย ซึ่งทั้งสำนวน สุภาษิต และคำพังเพยนี้มีความแตกต่างกันอยู่บ้าง ดังนี้
- สำนวน เป็นคำพูด หรือข้อความเชิงเปรียบเทียบที่มักมีความหมายไม่ตรงตัว ต้องอาศัยในการตีความเพื่อให้ทราบความหมายที่แท้จริง ยกตัวอย่างเช่น ‘ขวานผ่าซาก’ เป็นการเปรียบเทียบคนที่พูดจาแบบตรงไปตรงมาโดยที่ไม่รักษาน้ำใจผู้ฟัง หรือการพูดโดยไม่ดูกาลเทศะ
- สุภาษิต เป็นถ้อยคำหรือวลีที่อาจมาในเชิงเปรียบเทียบ หรืออาจมีความหมายตรงตัวก็ได้ มักจะให้ความหมายไปในทางคำสอนหรือคติเตือนใจ ยกตัวอย่างเช่น ‘ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว’ หมายถึง การทำความดีย่อมได้สิ่งดี ๆ กลับมา แต่หากทำชั่วย่อมต้องได้รับผลการกระทำ
- คำพังเพย เป็นถ้อยคำหรือคำพูดที่คล้ายกับสำนวนและสุภาษิต แต่มักจะใช้ในเชิงเปรียบเทียบแบบประชดประชัน เสียดสี หรืออาจมีความหมายกลาง ๆ ยกตัวอย่างเช่น ‘รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง’ หมายความว่า ทำสิ่งใดพลาดพลั้งไปแต่กลับโทษคนอื่นโดยที่ไม่ได้หันกลับมาดูตัวเอง
รวม 100 สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย พร้อมความหมาย
สำหรับใครที่กำลังมองหาสำนวนสุภาษิตไทยไปใช้ในชีวิตประจำวัน ในหัวข้อนี้จะมาแนะนำ 100 สำนวนไทย สุภาษิต และคำพังเพย พร้อมความหมายให้สามารถนำไปเลือกใช้ให้เข้ากับสถานการณ์ต่าง ๆ โดยเรียงจาก ก-ฮ เพื่อให้จำได้ง่ายขึ้น
สำนวนสุภาษิตไทย หมวด ก-ง
- กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ หมายถึง ทำสิ่งหนึ่งช้าเกินไป จนทำให้อีกสิ่งหนึ่งเกิดความผิดพลาดหรือเสียโอกาส
- กิ้งก่าได้ทอง หมายถึง คนที่ได้ดีเพียงเล็กน้อยแต่กลับคิดว่าตัวเองเหนือกว่าคนอื่น
- กินบนเรือนขี้รดบนหลังคา หมายถึง คนที่เนรคุณกับผู้ที่มีพระคุณ
- กินอยู่กับปากอยากอยู่กับท้อง หมายถึง แสร้งทำเป็นไม่รู้ความทั้ง ๆ ที่รู้ตัวดีอยู่แล้ว
- ไก่แก่แม่ปลาช่อน หมายถึง ผู้หญิงที่มีมารยา เล่ห์เหลี่ยมแพรวพราว มักใช้กับผู้ที่มีอายุ
- ไก่งามเพราะขนคนงามเพราะแต่ง หมายถึง คนเราจะสวยขึ้นได้หากรู้จักแต่งตัวให้ดี
- ขบเขี้ยวเคี้ยวฟัน หมายถึง อาการโกรธจัดแต่ทำอะไรไม่ได้
- ข้าวยากหมากแพง หมายถึง ยุคสมัยที่อะไร ๆ ก็แพงและหายากขึ้น
- ขิงก็ราข่าก็แรง หมายถึง ต่างฝ่ายต่างแรง ไม่มีใครยอมใคร
- ขี่ช้างจับตั๊กแตน หมายถึง ลงทุนมหาศาลแต่ผลตอบแทนนิดเดียว
- ไข่ในหิน หมายถึง การระมัดระวัง ทะนุถนอม
- คดในข้องอในกระดูก หมายถึง ไม่ซื่อ จิตใจคดโกง
- คบคนจรหมอนหมิ่น หมายถึง คบกับคนที่ไม่รู้จักกันดี อาจนำภัยมาสู่ตน
- คลื่นกระทบฝั่ง หมายถึง เรื่องราวใหญ่โตที่ครึกโครมชั่วขณะ แล้วก็เงียบหายไป
- คางคกขึ้นวอ หมายถึง คนฐานะต่ำต้อยที่ได้ดีจนลืมตน
- งมเข็มในมหาสมุทร หมายถึง งานที่ทำสำเร็จได้ยากลำบาก
- งอมพระราม หมายถึง ความทุกข์ยาก ชีวิตมีแต่ความลำบาก
- งูกินหาง หมายถึง ความเกี่ยวพันที่เชื่อมกันเป็นทอด ๆ
- เงาตามตัว หมายถึง ผู้ที่ไปไหนมาไหนด้วยกันเป็นประจำ จนเหมือนเป็นเงาของอีกคนหนึ่ง
- เงื้อมมือ หมายถึง อำนาจที่ครอบงำที่หลุดพ้นได้ยาก
สำนวนสุภาษิตไทย หมวด จ-ถ
- จับแพะชนแกะ หมายถึง ทำแบบขอไปทีเพื่อให้ลุล่วง
- จับเสือมือเปล่า หมายถึง การแสวงหาผลประโยชน์ที่ไม่ต้องลงทุน
- จิ้งจกตีนศาล หมายถึง พวกที่หากินเล็กกินน้อยโดยอาศัยความรู้ที่มีเรียกเงินจากคนอื่น
- เจ้าชู้ประตูดิน หมายถึง เจ้าชู้ใส่ผู้อื่นไม่เลือกหน้า
- ใจปลาซิว หมายถึง ขี้ขลาด ไม่สู้คน
- ฉลาดแกมโกง หมายถึง ฉลาดในเรื่องที่ไม่ดี
- ชักธงขาว หมายถึง ขอยุติ หรือยอมแพ้
- ชักใบให้เรือเสีย หมายถึง การพูดหรือการกระทำที่ทำให้ออกนอกเรื่อง
- ชักแม่น้ำทั้งห้า หมายถึง ยกเหตุผลหว่านล้อมเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ
- ชักหน้าไม่ถึงหลัง หมายถึง มีรายจ่ายมากจนรายได้ไม่พอ
- ซุ่มคม หมายถึง ซ่อนความฉลาด ไม่โอ้อวด เพื่อรอเวลาที่สมควร
- ดาบสองคม หมายถึง สิ่งที่มีทั้งประโยชน์และโทษ
- เด็กเลี้ยงแกะ หมายถึง คนที่ชอบโกหก จนพูดอะไรไปไม่มีคนเชื่อ
- ได้พี่เสียดายน้อง หมายถึง ได้ของสิ่งหนึ่ง แต่เสียดายอยากได้อีกสิ่งหนึ่งด้วย
- ตกนรกทั้งเป็น หมายถึง เผชิญกับความยากลำบากที่ไม่มีสิ้นสุด
- ตัดช่องน้อยแต่พอตัว หมายถึง ตายไปก่อนโดยที่ทิ้งภาระให้กับคนข้างหลัง
- ตัดหางปล่อยวัด หมายถึง ไม่สนใจ ไม่ยุ่งด้วยอีกต่อไป
- ถอนรากถอนโคน หมายถึง ทำลายให้สิ้นซาก
- ถอนหงอก หมายถึง ผู้ที่อายุน้อยไม่เคารพผู้ที่มีอายุมากกว่า
- ถ่านไฟเก่า หมายถึง คู่รักที่เลิกกันไป เมื่อกลับมาเจอกันอาจยังมีความรู้สึกดี ๆ ต่อกัน
สำนวนสุภาษิตไทย หมวด ท-ฟ
- ทะลุปรุโปร่ง หมายถึง การมองเห็นความรู้สึกของอีกฝ่ายทั้งหมด
- ทางหนีทีไล่ หมายถึง การมองหาหนทางอื่น
- แทงใจดำ หมายถึง คำพูดที่ตรงกันความในใจของผู้ฟัง
- น้ำขึ้นให้รีบตัก หมายถึง เมื่อมีโอกาสดี ๆ ก็ควรรีบไขว่คว้า
- น้ำท่วมปาก หมายถึง มีสิ่งที่อยากพูดแต่พูดไม่ได้
- น้ำนิ่งไหลลึก หมายถึง คนที่นิ่ง ๆ แต่มีความคิดที่ยากคาดเดา
- น้ำลดตอผุด หมายถึง เมื่อหมดอำนาจ เรื่องชั่ว ๆ ก็โผล่ขึ้นมา
- บ้านเมืองมีขื่อมีแป หมายถึง บ้านเมืองหรือประเทศมีกฎระเบียบ ใครจะทำอะไรตามใจไม่ได้
- บุญทำกรรมแต่ง หมายถึง บุญบาปที่ทำในชาติก่อน ส่งผลให้ชาตินี้ดีชั่วต่างกันไป
- บุญหนักศักดิ์ใหญ่ หมายถึง มีวาสนา ฐานันดรศักดิ์ มักใช้เพื่อประชดประชัน
- ปลากระดี่ได้น้ำ หมายถึง คนที่แสดงอาการดีใจจนตัวสั่น
- ปากว่าตาขยิบ หมายถึง พูดอย่างหนึ่ง แต่ทำอีกอย่างหนึ่ง
- ปากหอยปากปู หมายถึง พวกชอบนินทาชาวบ้าน
- ผ้าขี้ริ้วห่อทอง หมายถึง ภายนอกดูไม่สวยงามแต่ภายในกลับมีค่า
- ผีซ้ำด้ำพลอย หมายถึง เกิดเคราะห์ร้ายซ้ำซาก
- พลัดที่นาคาที่อยู่ หมายถึง การพลัดพรากจากที่อยู่เดิม
- พายเรือทวนน้ำ หมายถึง การกระทำที่ยากลำบาก
- แพะรับบาป หมายถึง ผู้ที่ต้องรับผลการกระทำของผู้อื่น
- ฟังไม่ได้ศัพท์จับมากระเดียด หมายถึง ไม่ได้รู้เรื่องที่แน่ชัดแต่เอาไปตีความเอาเอง
- ฟ้าไม่กระเทือนสันหลัง หมายถึง คนที่หัวรั้นต้องโดนลงโทษก่อนถึงจะสำนึก
สำนวนสุภาษิตไทย หมวด ม-ล
- มดแดงแฝงพวงมะม่วง หมายถึง ชายที่หมายปองหญิง และไปขัดขวางชายอื่นไม่ให้ใกล้หญิงที่รัก
- มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก หมายถึง คนกลับกลอก พูดจาตลบตะแลง
- ม้าดีดกะโหลก หมายถึง ผู้หญิงที่มีกิริยาไม่สุภาพ
- มือถือสากปากถือศีล หมายถึง เบื้องหน้าทำตัวอยู่ในศีลในธรรม แต่ลับหลังทำชั่ว
- มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ หมายถึง ไม่ช่วยเหลือแล้วยังเป็นตัวถ่วง
- แมวไม่อยู่หนูร่าเริง หมายถึง ผู้ที่มีอำนาจไม่อยู่ ผู้น้อยได้ใจ
- ไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ย หมายถึง เกิดขึ้นโดยไม่มีสัญญาณเตือน
- ย้อมแมวขาย หมายถึง เอาของคุณภาพแย่มาแล้วหลอกว่าเป็นของคุณภาพดี
- ยาจกเห็นใจเศรษฐี หมายถึง หากคิดจะทำอะไร ก็ควรทำอย่างมีเหตุผล
- ยื่นหมูยื่นแมว หมายถึง การแลกเปลี่ยนโดยที่ไม่มีใครเสียเปรียบ
- รวบหัวรวบหาง หมายถึง ฉวยโอกาสหรือรีบผูกมัดโดยเร็ว
- ร่วมหัวจมท้าย หมายถึง ร่วมชะตาเดียวกัน ใช้กับสามีภรรยาที่ต้องอยู่ร่วมกัน
- รักดีหามจั่ว รักชั่วหามเสา หมายถึง ใฝ่ดีจะมีแต่ความสบาย ใฝ่ชั่วจะมีแต่ความลำบาก
- รู้เช่นเห็นชาติ หมายถึง รู้นิสัยใจคอเป็นอย่างดี
- รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี หมายถึง การรู้จักเอาตัวรอดได้ถือเป็นเรื่องดี
- ล้วงคองูเห่า หมายถึง ขโมยทรัพย์สินจากผู้ที่มีอำนาจโดยไม่เกรงกลัว
- ลืมตัวเหมือนวัวลืมตีน หมายถึง ได้ดีแล้วลืมกำพืดเดิม
- ลูกไก่ในกำมือ หมายถึง ผู้ที่อ่อนแอ ไม่มีทางสู้
- ลูกไม้หล่นไม่ไกลต้น หมายถึง ลูกที่มีหน้าตาหรือนิสัยที่ถอดแบบมาจากพ่อหรือแม่
- เลือดย่อมข้นกว่าน้ำ หมายถึง คนในสายเลือดเดียวกันย่อมดีกว่าคนนอก
สำนวนสุภาษิตไทย หมวด ศ-ฮ
- ศรศิลป์ไม่กินกัน หมายถึง ไม่ถูกกัน ทำอะไรร่วมกันไม่ได้
- ศิษย์มีครู หมายถึง ศิษย์เก่งเพราะมีครูเก่ง
- ศึกในอก หมายถึง ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในใจ
- ศึกหน้านาง หมายถึง การทะเลาะกันต่อหน้าผู้หญิงที่ชอบ
- สวยแต่รูปจูบไม่หอม หมายถึง ผู้ที่ดูดีแค่ภายนอกแต่ภายในต่ำช้า
- สอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ หมายถึง การสอนหรือแนะนำในสิ่งที่เขารู้ดีอยู่แล้ว
- สาวไส้ให้กากิน หมายถึง การแฉความลับของพรรคพวกตัวเองให้ผู้อื่นรู้
- สีซอให้ควายฟัง หมายถึง สอนคนโง่ไปก็ไม่ได้ประโยชน์
- เสือกระดาษ หมายถึง ผู้ที่ดูมีอำนาจมาก แต่จริง ๆ เป็นแค่เปลือก
- เสือซ่อนเล็บ หมายถึง ผู้ที่มีความสามารถ แต่ซุกซ่อนเอาไว้
- หน้าซื่อใจคด หมายถึง มีหน้าตาซื่อตรง แต่กลับนิสัยคนโกง
- หน้าเนื้อใจเสือ หมายถึง หน้าตาดูมีเมตตาแต่แท้จริงมีความดุร้ายโหดเหี้ยม
- หมองูตายเพราะงู หมายถึง ผู้ที่มีความรู้อาจพลั้งพลาดในสิ่งที่รู้ได้
- หาเหาใส่หัว หมายถึง หาเรื่องเดือดร้อนมาสู่ตัวเอง
- เห็นกงจักรเป็นดอกบัว หมายถึง การหลงผิดเห็นความชั่วเป็นความดี
- เห็นช้างขี้ ขี้ตามช้าง หมายถึง เลียนแบบคนอื่นจนเกินกำลังตัวเอง
- อกสั่นขวัญแขวน หมายถึง อาการตกใจกลัวสุดขีด
- อกไหม้ไส้ขม หมายถึง มีความทุกข์ทรมาน
- อดเปรี้ยวไว้กินหวาน หมายถึง การอดทนรอเพื่อรอโอกาสที่ดีกว่าในวันข้างหน้า
- อ้อยเข้าปากช้าง หมายถึง อะไรที่ตกอยู่ในมือคนอื่นแล้วยากที่จะเอากลับคืน
สุภาษิตไทย รู้ไว้ไม่เสียหาย นำไปปรับใช้ได้ทุกสถานการณ์
จบกันไปแล้วกับ 100 สำนวนสุภาษิตไทยที่พบได้บ่อย ๆ แม้ว่าบางสำนวนสุภาษิตจะดูไม่เข้ากับวิถีชีวิตของผู้คนในปัจจุบันนัก แต่สุภาษิตไทยยังถือว่าเป็นภูมิปัญญาไทยที่คู่ควรต่อการสืบสานต่อไป การรู้จักและเข้าใจความหมายของสำนวน สุภาษิต และคำพังเพย จะช่วยให้คุณได้เปรียบในเรื่องทักษะด้านภาษา อีกทั้งยังทำให้การสื่อสารมีความลึกซึ้งและน่าสนใจได้อย่างแน่นอน