“อาหารไขมันสูง”กระตุ้นติ่งเนื้อในลำไส้ จุดเริ่มต้นมะเร็งลำไส้ใหญ่

ติ่งเนื้อ (Polyp) หากเกิดขึ้นในลำไส้ใหญ่อาจเป็นจุดเริ่มต้นกระบวนการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ แต่ยังอยู่ในระยะก่อนเป็น-เกือบเป็นมะเร็ง หรือเป็นมะเร็งระยะไม่ลุกลาม

ติ่งเนื้อจะถูกกระตุ้นโดย

• สารพิษที่อยู่ในอาหารโดยเฉพาะอาหารมัน ซึ่งมักจะเป็นผลมาจากอาหารที่รับประทานเข้าไปเป็นเวลานานหลายปี
• ความผิดปกติที่ ยีน หรือสารพันธุกรรมจนเกิดการแบ่งตัวที่ผิดปกติของเซลล์เยื่อบุผนังลำไส้ใหญ่ หรือเรียกว่า การกลายพันธุ์ เกิดเป็นเนื้องอกเล็กๆ ขึ้น ซึ่งเนื้องอกนี้ยังไม่ใช่มะเร็ง เป็น ระยะก่อนมะเร็ง ต่อมาเนื้องอกเล็กๆ

"ถ่ายเป็นเลือด"แยกให้ออกบอกริดสีดวง-มะเร็งลำไส้หรือไม่?

ท้องผูกบ่อย 1 ใน 5 สัญญาณมะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งอันดับต้นที่คนไทยเสียชีวิต

นี้จะกลายพันธุ์ และแบ่งตัวหลายๆ ครั้งจนมีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ความผิดปกติของลักษณะเซลล์มีมากขึ้นจนถึง ระยะเกือบเป็นมะเร็ง (severe dysplasia) ยิ่งมีขนาดใหญ่โอกาสเป็นมะเร็งก็สูงขึ้น การเป็นมะเร็งระยะแรกจะเกิดที่ผิวของก้อนเนื้องอกเท่านั้น ยังไม่ลุกลามถึงเส้นเลือดฝอยเล็กๆ และเส้นน้ำเหลือง จึงเรียกมะเร็งระยะนี้ว่า ระยะไม่ลุกลาม และค่อยๆ พัฒนากลายเป็นชนิด ลุกลาม (Invasive Carcinoma) ในที่สุด การเกิดติ่งเนื้อ หรือเนื้องอกเล็กๆ 

ซึ่งโดยทั่วไปแล้วติ่งเนื้องอกในลำไส้ใหญ่มักไม่ก่อให้เกิดอาการ แต่ถ้าติ่งเนื้อมีขนาดใหญ่อาจทำให้มีเลือดปนออกมากับอุจจาระได้ 

ติ่งเนื้อยื่นออกมาจากผนังลำไส้ แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ

• ชนิดมีก้าน (Pedunculated Type)
• ชนิดไม่มีก้าน (Sessile Type) 

การตรวจหาติ่งเนื้อปัจจุบันมี 2 วิธี คือ

การส่องกล้องตรวจความยาวของลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) เมื่อตรวจพบติ่งเนื้อ สามารถใช้เครื่องมือส่องกล้องตัดออกมาตรวจผลทางพยาธิวิทยาได้ ถ้าผลพยาธิวิทยาแสดงว่ายังไม่เป็นมะเร็ง ก็จะแนะนำให้ตรวจซ้ำอีกทุก 3 ปี แล้วแต่ชนิดและขนาดของ Polyp ถ้าผลตรวจออกมาเป็นมะเร็งชนิดลุกลาม (InvasiveCarcinoma) มีโอกาสสูงที่มะเร็งจะกระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ภายนอกลำไส้ใหญ่ ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดลำไส้ใหญ่ส่วนนั้นออกโดยวิธีการผ่าตัด ซึ่งถ้าผลการตรวจหลังการผ่าตัดเป็นมะเร็งระยะที่ 1 ผู้ป่วยมีโอกาสหายขาดถึง 95% โดยไม่ต้องรักษาด้วยยาเคมีบำบัด

“มันเทศ”ไฟเบอร์สูงลดเสี่ยงมะเร็งลำไส้-โรคหัวใจ แล้วกินสีไหนดีกว่ากัน ?

การตรวจหาติ่งเนื้อขนาดเล็ก โดยการใช้เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ความเร็วสูง (CT Colonography) การตรวจนี้เหมาะกับผู้ป่วยที่ไม่มีประวัติใดๆ ต้องการมาตรวจคัดกรองโรค

• จุดเด่น ของการตรวจ คือ จะเห็นทั้งภายในและภายนอกลำไส้ รวมทั้งอวัยวะในช่องท้องทั้งหมดด้วย อีกทั้ง ยังไม่ต้องถูกส่องกล้องที่มีความยาวกว่า 1 เมตรเข้าไปทางทวารหนัก แต่จะใช้การเป่าลมเข้าไปทางทวารหนักแทน 
• ข้อด้อย คือ หากบังเอิญพบติ่งเนื้อต้องมาตรวจส่องกล้องอีกครั้งเพื่อตัดติ่งเนื้อออก

ปัจจุบันนี้ โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ และทวารหนัก เป็นสาเหตุการตายอันดับสองของประชากรโลก รองจากมะเร็งปอด การป้องกันการเกิดโรคที่ดีที่สุดคือ การตรวจหามะเร็งลำไส้ใหญ่ และทวารหนักอย่างสม่ำเสมอ วิธีการคัดกรองโรค (Screening) ทุก 5 ปี โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง อาทิ สูงอายุ น้ำหนักเกินเกณฑ์

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลเปาโล

“ริดสีดวง” ไม่ใช่สัญญาณ “มะเร็งลำไส้ใหญ่” เช็กอาการของโรคที่ถูกต้อง

ปาร์ตี้หนัก กินอาหารไขมันสูง-ดื่มแอลกอฮอล์บ่อยๆ ระวัง “ไขมันพอกตับ”