“วัณโรคเทียม”ไม่ใช่“วัณโรค” ไม่ติดต่อจากคนสู่คน ส่วนใหญ่มักโจมตีปอด

วัณโรคเทียม (NTM) ไม่ใช่วัณโรค (TB) เป็นโรคติดเชื้ออีกชนิดหนึ่งที่ไม่ติดต่อจากคนสู่คน เกิดจากเชื้อ Nontuberculous mycobacteria ซึ่งเป็นเชื้อคนละชนิดกับที่ทำให้เกิดวัณโรคในคน (Mycobacterium tuberculosis : TB) เชื้อวัณโรคเทียม (NTM) เป็นแบคทีเรียที่อยู่ในสิ่งแวดล้อม กระจายตัวอยู่ในธรรมชาติทั้งในดินและน้ำ มีมากกว่า 140 สายพันธุ์ การติดเชื้อวัณโรคเทียมในคนอาจเกิดได้จากหลายช่องทาง เช่น จากการสูดดมหรือหายใจเอาเชื้อเข้าไป

หญิงวัย 64 ปี ติดเชื้อวัณโรคเทียม 3 ชนิด คาดจากการชอบเทปุ๋ยคอกปลูกต้นไม้

ชาย 75 ปี ป่วย “วัณโรคเทียม” มีประวัติเคยป่วยวัณโรคปอด คาดสาเหตุจากน้ำประปา

จากการสัมผัสทางบาดแผลที่ผิวหนัง การปลูกต้นไม้ การดื่มน้ำ หรืออาบน้ำที่มีเชื้อ NTM ปะปนอยู่ เป็นต้น เนื่องจากผู้ที่ติดเชื้อวัณโรคเทียมอาจใช้เวลานานกว่าจะแสดงอาการหลังจากได้รับเชื้อ

ดังนั้นผู้ติดเชื้ออาจไม่ทราบว่าตนเองได้รับเชื้อตั้งแต่เมื่อไหร่ และจากที่ใด   แต่ในคนปกติ เมื่อหายใจเอาเชื้อวัณโรคเทียมเข้าไป จะไม่ก่อให้เกิดโรค แต่สำหรับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำหรือผู้ที่มีโรคปอดอยู่แล้วเท่านั้น จึงจะติดเชื้อและก่อให้เกิดโรคได้ เช่น ผู้ที่มีความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกัน ผู้ป่วยเรื้อรัง ผู้ที่ติดเชื้อ HIV ผู้สูงอายุ ผู้ที่เคยป่วยเป็นวัณโรค โดยการติดเชื้อนี้จะมีผลต่อการเกิดโรคที่บริเวณปอด ต่อมน้ำเหลือง หรือส่วนต่างๆ ของร่างกาย รวมทั้งผิวหนัง

ผู้ป่วยวัณโรคเทียมจะมีอาการคล้ายผู้ป่วยวัณโรคเนื่องจากการติดเชื้อส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นที่ปอด อาการที่พบบ่อย ได้แก่

• เป็นไข้
• ไอเรื้อรังไม่ทราบสาเหตุ เสมหะเป็นเลือด
• เหนื่อยง่าย เบื่ออาหาร
• น้ำหนักลด
• เหงื่อออกในตอนกลางคืน
• อ่อนเพลีย

นอกจากนี้ยังพบอาการอื่นๆ ซึ่งขึ้นอยู่กับตำแหน่งของการติดเชื้อ เช่น ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอ หรือขาหนีบ ผื่นผิวหนัง ฝี หรือแผลเรื้อรัง เป็นต้น

7 สัญญาณ “วัณโรคปอด” ไอเรื้อรังนานแค่ไหนควรพบแพทย์ หายได้หากรู้ทัน

สำหรับการรักษาให้กินยาปฏิชีวนะ ต้องกินให้ตรงกับเชื้อนั้นๆ จากการวินิจฉัยแยกเชื้อ "การเพาะเชื้อ" และตรวจหา "ความไวต่อยา" เพื่อจะได้รู้ว่าเป็น "เชื้อวัณโรคเทียม" ชนิดไหน การรักษาให้ได้ผลอาจให้ยาปฏิชีวนะ 2-3 ชนิด บางครั้งอาจใช้ยาร่วมกับยารักษาวัณโรคด้วย ระยะเวลาการรักษาขึ้นอยู่กับเชื้อนั้นๆ

ขอบคุณข้อมูลจาก : กรมควบคุมโรค

เบาหวาน กับ เบาจืด ต่างกันอย่างไร? ทำไมต้องสังเกตและระวัง!

“โรคเบาหวาน” กับความเชื่อชวนเข้าใจผิด เพิ่มผู้ป่วยหน้าใหม่ เข้าถึงการรักษาช้า!