หาก “ไม่มีน้ำแข็ง” แอนตาร์กติกาหรือขั้วโลกใต้จะมีหน้าตาอย่างไร?

เป็นที่ทราบกันดีว่า ทวีปแอนตาร์กติกาหรือชั้วโลกใต้นั้นเป็นภูมิภาคที่มีแต่น้ำแข็ง น้ำแข็ง และน้ำแข็ง แต่ใต้ชั้นน้ำแข็งหนาเหล่านี้คือภูมิประเทศโบราณที่ซ่อนตัวอยู่ ซึ่งมนุษย์ไม่สามารถมองเห็นได้

เป็นคำถามที่น่าสนใจทีเดียว ว่าหากคุณนำน้ำแข็ง 27 ล้านลูกบาศก์กิโลเมตรที่ปกคลุมทวีปแอนตาร์กติกาออกไป ทวีปนี้จะเป็นอย่างไร ธรณีวิทยาโบราณใดที่ซ่อนอยู่ใต้น้ำแข็ง ประวัติศาสตร์ใดที่ยังไม่ได้ถูกค้นพบ

British Antarctic Survey

นั่นคือคำถามที่ British Antarctic Survey พยายามค้นหามาตลอดหลายปี โดยได้บินเครื่องบินเหนือทวีปแอนตาร์กติกาแล้วใช้เครื่องมือทั้งเรดาร์ คลื่นเสียง และการทำแผนที่แรงโน้มถ่วง เพื่อระบุรูปร่างของชั้นหินแข็งที่อยู่ใต้แผ่นน้ำแข็ง เพื่อเผยโฉมหน้าที่แท้จริงของแอนตาร์กติกาโดยไม่มีน้ำแข็งบดบัง

จนในที่สุด พวกเขาก็สร้าง “Bedmap3” แผนที่แอนตาร์กติกาใต้แผ่นน้ำแข็งที่มีรายละเอียดมากที่สุดได้สำเร็จ โดยเผยให้เห็นเทือกเขา แม่น้ำโบราณ แอ่งน้ำลึก และที่ราบลุ่มที่ต่ำและกว้างใหญ่

ตามรายงานของทีมที่นำโดยนักธารน้ำแข็งวิทยา ฮามิช พริตชาร์ด จาก British Antarctic Survey แผนที่นี้จะให้ข้อมูลสำคัญแก่เหล่านักวิทยาศาสตร์ที่ต้องการทำความเข้าใจถึงปฏิสัมพันธ์ที่ซับซ้อนระหว่างแผ่นดินและน้ำแข็งในขณะที่แอนตาร์กติกายังคงเปลี่ยนแปลงไปภายใต้สภาพอากาศที่กำลังเปลี่ยนแปลง

“นี่คือข้อมูลพื้นฐานที่สนับสนุนโมเดลคอมพิวเตอร์ที่เราใช้ในการตรวจสอบว่าน้ำแข็งจะไหลผ่านทวีปอย่างไรเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น” พริตชาร์ดกล่าว

เขาเสริมว่า “ลองนึกภาพว่า คุณกำลังเทน้ำเชื่อมลงบนก้อนหิน ก้อนน้ำแข็งและส่วนนูนทั้งหมดจะกำหนดว่าน้ำเชื่อมจะไหลไปที่ไหนและไหลเร็วแค่ไหน ทวีปแอนตาร์กติกาก็เช่นกัน สันเขาบางแห่งจะรองรับน้ำแข็งที่ไหลอยู่ ส่วนแอ่งและส่วนที่เรียบคือจุดที่น้ำแข็งจะเคลื่อนที่เร็วขึ้น”

ปริมาตรน้ำแข็งทั้งหมดของแอนตาร์กติกาคือ 27.17 ล้านลูกบาศก์กิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ 13.63 ตารางกิโลเมตร ความหนาเฉลี่ยของน้ำแข็ง หากรวมหิ้งน้ำแข็ง จะคือ 1,948 เมตร แต่ถ้ารวหิ้งน้ำแข็งจะอยู่ที่ 2,148 เมตร

หากน้ำแข็งทั้งหมดในแอนตาร์กติกาละลาย นั่นหมายถึงระดับน้ำทะเลจะสูงขึ้น 58 เมตร ซึ่งสอดคล้องกับการสำรวจครั้งก่อน ๆ แต่มีความแตกต่างเล็กน้อย

ปีเตอร์ เฟรตเวลล์ นักวาดแผนที่จาก British Antarctic Survey อธิบายว่า “โดยทั่วไปแล้ว เป็นที่ชัดเจนว่า แผ่นน้ำแข็งแอนตาร์กติกามีความหนามากกว่าที่เราเคยคิดไว้ และมีปริมาณน้ำแข็งที่มากกว่าซึ่งเกาะอยู่บนพื้นหินที่อยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล”

เขาเสริมว่า “สิ่งนี้ทำให้แผ่นน้ำแข็งมีความเสี่ยงต่อการละลายมากขึ้น เนื่องจากน้ำทะเลอุ่นที่ไหลเข้ามาบริเวณขอบทวีป สิ่งที่ Bedmap3 แสดงให้เราเห็นว่า เรามีแอนตาร์กติกาที่เปราะบางมากกว่าที่เราเคยคิดไว้เล็กน้อย”

 

อ่านงานวิจัยฉบับเต็ม ที่นี่

เรียบเรียงจาก Science Alert