มีงานวิจัยใหม่ที่น่าสนใจเกี่ยวกับความพยายามในการรักษาภาวะศีรษะล้าน โดยนักวิทยาศาสตร์พบว่า การกระตุ้นเซลล์ไขมันรอบรูขุมขนในผิวหนัง สามารถกระตุ้นการเจริญเติบโตของเส้นผมในหนูทดลองได้ภายใน 20 วัน ทำให้มีความหวังว่าอาจมีทางพัฒนาให้ใช้ได้ผลกับมนุษย์
งานวิจัยนี้นำโดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแห่งชาติไต้หวัน ต่อยอดความรู้ที่ได้รับการยอมรับว่า การระคายเคืองและการบาดเจ็บที่ผิวหนังมักกระตุ้นให้เกิดการเจริญเติบโตของเส้นผม
ทีมงานมุ่งหวังที่จะค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสาเหตุของการเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว และศึกษาว่ากลไกเหล่านี้สามารถนำมาใช้ในการรักษาผมร่วงได้หรือไม่
คัง-ยู ไท นักชีววิทยา และทีมวิจัย ระบุไว้ในผลการวิจัยว่า “ร่างกายของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนใหญ่ปกคลุมด้วยขนหนาทึบ ซึ่งทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันชั้นแรก การระคายเคืองหรือการบาดเจ็บที่ผิวหนังชั้นนอก ซึ่งเป็นเกราะป้องกันชั้นที่สองในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนใหญ่ น่าจะส่งสัญญาณให้สร้างหรือฟื้นฟูเกราะป้องกันชั้นแรก นั่นคือเส้นผม”
แม้ว่ามนุษย์จะสูญเสียขนหนา ๆ ปกคลุมร่างกายไปเกือบหมดในช่วงวิวัฒนาการ แต่หลักฐานทางคลินิกที่บ่งชี้ว่า การระคายเคืองหรือการบาดเจ็บที่ผิวหนังสามารถส่งเสริมการเจริญเติบโตของเส้นผมที่มากเกินไป (เช่น ภาวะขนดกเกิน) ชี้ให้เห็นว่ามนุษย์ยังคงรักษาความสามารถในการฟื้นฟูที่สำคัญนี้ไว้ได้
ในการทดลอง หนูถูกโกนขนแล้วทำให้บาดเจ็บเล็กน้อยที่ผิวหนังโดยใช้สารเคมีที่ทำให้เกิดความระคายเคืองหรือความร้อน จากนั้นจึงเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของเส้นขนในบริเวณที่เสียหายเหล่านี้กับผิวหนังปกติ
ทีมวิจัยพบว่า การทำให้ผิวหนังระคายเคืองนี้ทำให้เกิดการอักเสบ ซึ่งทำให้เซลล์ภูมิคุ้มกันที่เรียกว่ามาโครฟาจถูกส่งไปทำงาน จากนั้นมาโครฟาจจะส่งสัญญาณไปยังอะดิโปไซต์ (เซลล์ไขมัน) เพื่อเริ่มปล่อยกรดไขมัน ซึ่งจะถูกดูดซึมโดยเซลล์ต้นกำเนิดของเส้นผม เป็นสัญญาณบ่งชี้ให้เส้นผมกลับมาเจริญเติบโตอีกครั้ง
นักวิจัยเขียนว่า “ในบริบทนี้ การกระตุ้นอะดิโปไซต์เกิดขึ้นหลังจากการอักเสบเฉพาะที่”
หลังจากนั้น นักวิจัยจึงได้ลองทาเซรั่มที่ประกอบด้วยกรดไขมันชนิดเดียวกันลงบนผิวหนังของหนูโดยตรง เพื่อทดสอบว่าสามารถกระตุ้นให้ขนงอกโดยไม่ต้องทำให้ระคายเคืองหรือบาดเจ็บได้หรือไม่ และพบว่า สามารถกระตุ้นให้ขนงอกใหม่ภายในเวลาประมาณ 20 วัน
ข้อควรระวังที่สำคัญคือ การรักษานี้ได้ผลเฉพาะกับรูขุมขนที่อยู่ในช่วงพักตัว ซึ่งกำลังรอสัญญาณให้งอกใหม่เท่านั้น บนหนังศีรษะของมนุษย์ ศีรษะล้านมักจะเปลี่ยนความยาวของเส้นผมในแต่ละช่วงวัย ซึ่งมีความซับซ้อนกว่าการโกนผมออก ในแบบที่นักวิจัยทำกับหนูทดลอง
ทั้งนี้ ยังมีข้อจำกัดเกี่ยวกับขอบเขตของการรักษาด้วยวิธีนี้ นักวิจัยกำลังดำเนินการทดลองทางคลินิกเพื่อดูว่า วิธีการนี้สามารถนำไปใช้กับมนุษย์ได้หรือไม่
ยังมีสิ่งที่ต้องเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับกลไกต่าง ๆ ที่มีผลต่อการระคายเคืองของผิวหนัง และการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน เช่น ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการปล่อยกรดไขมันที่ถูกกระตุ้นโดยมาโครฟาจ
“การมีอยู่ตามธรรมชาติและความปลอดภัยที่ได้รับการยืนยันชี้ให้เห็นถึงศักยภาพอย่างมากของวิธีนี้ในการรักษาภาวะผมร่วงในอนาคต” นักวิจัยเขียน
อ่านงานวิจัยฉบับเต็ม ที่นี่
เรียบเรียงจาก Science Alert
- คอนเทนต์พิเศษ
สำหรับคุณ - TOP ต่างประเทศ
- วิดีโอยอดนิยม
