หลังจากคณะกรรมการวัตถุอันตรายมีมติให้แบนไกลโฟเซตและสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอื่นๆอีก 2 ชนิดเมื่อวันที่ 22 ตุลาคม 2562 ที่ผ่านมา ปรากฎว่ามีจดหมายจาก นายเท็ด เอ. แมคคินนีย์ (Ted Mckinly) ผู้ช่วยรัฐมนตรี กระทรวงเกษตรแห่งสหรัฐอเมริกา (USDA) เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2562 เพื่อขอให้รัฐบาลไทยเลื่อนการแบนไกลโฟเซตออกไปก่อน โดยชี้ว่าการแบนไกลโฟเซตของจะส่งผลกระทบต่อการส่งออกถั่วเหลืองและข้าวสาลีของสหรัฐนั้น กระทั่ง นายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม เรียกร้องให้มีทบทวนการแบนไกลโฟเซต จนทางมูลนิธิชีววิถี(ไบโอไทย) และนักวิชาการที่เกี่ยวข้องออกมาแสดงความคิดเห็นว่า เป็นเรื่องไม่เหมาะสม และไม่ใช่บทบาทของกระทรวงอุตสาหกรรมนั้น
กก.วัตถุอันตรายลงคะแนนสรุปแบน “3 สารเคมีเกษตร”
วันที่ 4 พ.ย.2562 นายวิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ ผู้อำนวยการมูลนิธิชีววิถี หรือไบโอไทย กล่าวถึงเรื่องนี้ ว่า ทางไบโอไทย และเครือข่ายนักวิชาการต่างๆ รวมทั้งภาคประชาสังคม มองว่าเรื่องนี้ไม่ใช่หน้าที่ของนายสุริยะ และหากคณะกรรมการวัตถุอันตรายมีการประชุมและพิจารณายอมกลับมติก็เท่ากับว่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม รับลูกของฝ่ายสหรัฐฯ และหากทำเช่นนั้นจริงๆ ก็เท่ากับเป็นการเคลื่อนไหวที่เอื้อประโยชน์ต่อบริษัทที่นำเข้าและจำหน่ายไกลโฟเซตในประเทศไปพร้อมๆกันด้วย อย่างไรก็ตาม สาระสำคัญของจดหมายจากกระทรวงเกษตรสหรัฐ คือ การปกป้องผลประโยชน์ในการส่งออกถั่วเหลือง และข้าวสาลี มายังประเทศไทยโดยประโยคสำคัญในจดหมายของแมคคินนีย์คือการเรียกร้องให้ประเทศไทยคงระดับค่าการตกค้าง (MRL หรือ Tolerance) ของไกลโฟเซตในระดับที่กำหนดอยู่ในปัจจุบันเพื่อไม่ให้กระทบการส่งออกของสหรัฐ
นายวิฑูรย์ กล่าวอีกว่า ในกรณีสหรัฐอเมริกา เมื่อสหรัฐแบนสารพิษชนิดใด จะยกเลิกค่าการตกค้าง (Tolerance) ทำให้ไม่สามารถใช้สารพิษชนิดนั้นในการปลูกพืชในประเทศได้ แต่สหรัฐจะกำหนดค่า Import Tolerance สำหรับสินค้านำเข้าบางประเภทเพื่อประโยชน์ของสหรัฐเอง เช่น เมื่อสหรัฐแบนคาร์โบฟูราน ในปี 2009 ได้ยกเว้นให้สำหรับสินค้านำเข้า 4 ประเภทได้แก่ ข้าว กล้วย กาแฟ และน้ำตาล แต่การตกค้างต้องไม่เกินค่า MRL ที่สหรัฐกำหนด ซึ่งจะเป็นตาม CODEX หรือกำหนดขึ้นใหม่ก็ได้ ในแง่นี้การอ้างเหตุผลเรื่องผลกระทบต่อส่งออก เพื่อเรียกร้องให้ประเทศไทยยกเลิกการแบนไกลโฟเซตจึงขัดแย้งกับแนวปฏิบัติของสหรัฐเอง
ไบโอไทย คาดสหรัฐตัดสิทธิจีเอสพี อาจไม่เกี่ยวไทยแบนสารเคมีอันตราย
ผู้อำนวยการไบโอไทย กล่าวว่า บทบาทในการกำหนดค่า MRL ของสินค้าเกษตร ในประเทศไทย เป็นการทำงานร่วมกันระหว่างกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยสำนักงานมาตรฐานเกษตรและอาหารแห่งชาติ และสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ซึ่งกำกับดูแล พ.ร.บ.อาหาร การดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องนี้จึงเป็นความรับผิดชอบของ กระทรวงเกษตรฯ กระทรวงสาธารณสุข และอาจรวมถึงกระทรวงพาณิชย์ซึ่งรับผิดชอบดูแลเกี่ยวกับการค้า ซึ่งไม่ใช่บทบาทและความรับผิดชอบของนายสุริยะแต่อย่างใด
“ดังนั้น เกี่ยวกับเรื่องนี้ หากใครจะเสนอให้ทบทวนก็ควรเป็นกระทรวงสาธารณสุข หรือกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เนื่องจากโดยหลักสินค้าใดที่ประเทศไทยไม่สามารถผลิตได้หรือผลิตได้ไม่เพียงพอ กระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงเกษตรฯสามารถกำหนดค่า Import MRL โดยกำหนดการตกค้างในระดับต่ำที่สุดเท่าที่จะทำได้ ภายใต้พื้นฐานข้อมูลทางวิทยาศาสตร์และหลักการป้องกันเอาไว้ก่อน เพื่อปกป้องสุขภาพของประชาชนและผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของประเทศ หากมีอะไรเปลี่ยนแปลงก็ต้องเป็นกระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงเกษตรฯ เสนอ ไม่ใช่นายสุริยะ ออกมาเช่นนี้” นายวิฑูรย์ กล่ว และย้ำว่า หากมีการเปลี่ยนแปลงมติใดๆพวกตนจะออกมาคัดค้านอย่างแน่นอน
ชื่นชมมติแบน ‘3 สารเคมี’ พร้อมหาแนวทางเยียวยาเกษตรกร
