“เงิน” อำนาจในการเลือกตั้งสหรัฐฯ

เงินจำนวนมหาศาลเหล่านี้เรียกว่า Super PAC หลั่งไหลมาจากผู้สนับสนุนทั่วประเทศในรูปของกองทุน เพื่อช่วยให้ผู้สมัครนำเงินก้อนที่ได้ไปใช้ในการทำแคมเปญหาเสียง และโฆษณาผ่านสื่อต่าง ๆ โดยในปีนี้ ศึกชิงชัยระหว่างโดนัลด์ ทรัมป์ และโจ ไบเดน คาดกันว่าด้วยมูลค่ารวมทุกรายการแล้ว การเลือกตั้งครั้งนี้น่าจะใช้เงินมากถึง 10,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 312,000 ล้านบาท

“ทรัมป์” โวย ขยายเวลานับบัตรคะแนนเลือกตั้งไม่โปร่งใส ขู่ส่งทนายจัดการ

กลางเดือนกันยายนที่ผ่านมา ข่าวการบริจาคเงินของไมเคิล บลูมเบิร์ก มหาเศรษฐีชาวอเมริกันให้กับโจ ไบเดน ผู้ท้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดีจากพรรคเดโมเครต กลายเป็นข่าวใหญ่ การบริจาคเงินเป็นเรื่องปกติ แต่ที่ไม่ปกติคือจำนวนเงินที่มากถึง 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 3,000 ล้านบาท ไมเคิล บลูมเบิร์ก ระบุว่า ที่ต้องทุ่มขนาดนี้ก็เพื่อกำจัดโดนัลด์ ทรัมป์เพราะการจะก้าวสู่ตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ลำพังผลงานและความนิยมไม่เพียงพอ ต้องมีเงินด้วย

ทั้งนี้ เงินบริจาคของไมเคิล บลูมเบิร์ก เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่ง คาดกันว่า เงินทั้งหมดที่โดนัลด์ ทรัมป์ และโจ ไบเดนทุ่มในการหาเสียงคราวนี้สูงถึง 10,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือราว 300,000 ล้านบาท

เงินมหาศาลที่ทุ่มไปกับการเลือกตั้งสะท้อนระบบทุนนิยมที่ขับเคลื่อนประเทศนี้ ในอดีตมีการจำกัดเพดานเงินบริจาคเพื่อการเลือกตั้ง คือไม่เกินคนละ 2,800 ดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 87,000 บาท แต่ผู้ไม่เห็นด้วยมองว่าการจำกัดจำนวนเงินละเมิดสิทธิและเสรีภาพในการแสดงออกทางการเมือง ซึ่งขัดต่อรัฐธรรมนูญ นำไปสู่การยื่นเรื่องให้ศาลสูงสุดพิจารณาข้อกฎหมายใหม่

ปี 2010 ศาลสูงสหรัฐฯมีคำวินิจฉัยให้การบริจาคเงินทำได้เแบบไม่จำกัดเพดาน หลังคำตัดสินของศาล การระดมเงินเพื่อการเลือกตั้งแบบมโหฬารจึงเกิดขึ้น ผ่านกลไกที่เรียกว่า Super PAC โดย PAC ย่อมาจาก Political Action Committes หมายถึงกองทุนอิสระที่จัดตั้งขึ้นเพื่อรับบริจาคเงินให้แก่ผู้สมัครโดยไม่จำกัดวงเงิน แต่มีข้อจำกัดว่าห้ามให้เงินโดยตรงแก่ผู้สมัคร ดังนั้นเงินบริจาคเหล่านี้จึงมาในรูปของกองทุน เงินส่วนใหญ่ถูกใช้ในการหาเสียงเช่น ใช้ทำโฆษณาแคมเปญ ใช้โปรโมทผ่านสื่อต่างๆ รวมถึงบนโซเชียลมีเดีย เช่น แคมเปญตัวนี้ที่หนึ่งใน Super PAC ผู้สนับสนุนฮิลลารีตั้งใจสร้างขึ้นเพื่อโจมตีทรัมป์ในศึกเลือกตั้งปี 2016

การมี Super PAC ส่งผลให้บรรดามหาเศรษฐีพากันบริจาคเงินให้แก่ผู้สมัครที่ตนสนับสนุน ส่วนหนึ่งเพื่อผลประโยชน์ทางธุรกิจ ปี 2016 Super PAC ของคลินตันทุกกองทุนมีมูลค่ารวมกันมากถึง 217 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ส่วนของทรัมป์มีราว 82 ล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่ในท้ายที่สุดแล้วเงินที่มากกว่าไม่ได้หมายความว่าจะชนะเสมอไป เพราะในปีนั้นคนที่ได้เป็นประธานาธิบดีคือทรัมป์ ส่วนการเลือกตั้งปี 2020 น่าจะเป็นการเลือกตั้งที่ใช้เงินมากที่สุดในประวัติศาสตร์ ด้วยมูลค่ารวมทุกรายการมากถึง 10,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 312,000 ล้านบาท

เส้นทางสู่การเป็น “ประธานาธิบดีสหรัฐ” ในศึกเลือกตั้งสหรัฐ

รายงานจากนิตยสาร Forbes ขณะนี้โดนัลด์ ทรัมป์ มียอดเงินบริจาคอยู่ราว 250 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ส่วนโจ ไบเดนมีอยู่ที่ราว 568 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยพิจารณาจากยอดเงินบริจาคไบเดนมีมากกว่าทรัมป์ แต่ในภาพรวม เงินหาเสียงของทรัมป์มากกว่าเพราะส่วนหนึ่งทรัมป์ควักเงินส่วนตัวจ่ายเอง โดยทรัมป์มีเงินทุนทั้งหมด  1,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 46,000 ล้านบาท ส่วนไบเดนมี 1,350 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 42,000 ล้านบาท เงินเหล่านี้ถูกแปรเปลี่ยนเป็นแคมเปญที่ทั้งเชิญชวนคนไปเลือกตั้งรวมไปถึงโจมตีคู่แข่งเช่น แคมเปญของทรัมป์ที่ดึงเอาข่าวฉาวของลูกชาย โจไบเดนที่ถูกเชื่อมโยงว่ามีส่วนพัวพันกับการคอร์รัปชันธุรกิจในยูเครน ส่วนแคมเปญไบเดน เน้นไปที่การโปรโมทประสบการณ์ในฐานะรองประธานาธิบดี และชีวิตส่วนตัวที่ก้าวผ่านโศกนาฏกรรม การแข่งขันระดมทุนกลายมาเป็นหนึ่งในไฮไลท์ที่ผู้คนติดตาม เคียงคู่ไปกับนโยบายของผู้สมัคร

อย่างไรก็ตามใช่ว่าทุกคนจะเห็นด้วยกับการลงทุนอันมหาศาลเช่นนี้ รายงานจาก Pew Research ราว 3 ใน 4 ของชาวอเมริกันคิดว่า ควรกำหนดเพดานสูงสุดของ Super PAC มากกว่านั้นยังมีความกังวลเกี่ยวกับ เงินมืด ที่อาจปะปนเข้ามารวมในกองทุนด้วย ซึ่งนั่นหมายความว่า Super PAC เองก็ไม่ต่างอะไรกับเครื่องมือฟอกเงิน

การทุ่มเงินมหาศาลยังถูกตั้งคำถามต่ออุดมการณ์ประชาธิปไตย เมื่อในท้ายที่สุดแล้ว คนที่ร่ำรวยที่สุดเพียงกลุ่มเดียวกลับมีอิทธิพลต่อการเลือกตั้ง ที่นี่เงินซื้อชัยชนะไม่ได้ แต่หนทางสู่เส้นชัยก็ขาดเงินไม่ได้เช่นกัน

“ทรัมป์” ฝืนเคอร์ฟิว หาเสียงเกินเวลา พร้อมขู่ไล่ “ดร.เฟาซี” ออก