เมื่อเวลา 21.00 น. วานนี้ 14 ม.ค. 2562 ที่ถนนประชาชื่นมุ่งหน้าสู่แยกประชานุกูล เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร รถฉีดน้ำขนาดใหญ่ 6 คัน ผลัดกันฉีดพรมน้ำตลอดแนวถนน เป็นหนึ่งในมาตรการที่กรุงเทพมหานครนำมาใช้เพื่อหวังว่าจะบรรเทาปัญหาฝุ่นละอองในอากาศไปได้ หลังพื้นที่นี้ต้องเผชิญกับวิกฤตทางอากาศค่าฝุ่นละอองขนาดเล็กPM 2.5 เกินมาตรฐานหลายวันติดต่อกัน
แต่ไม่ใช่แค่ประเทศไทยเท่านั้นที่ต้องเผชิญกับมลพิษทางอากาศลักษณะนี้ ข้อมูลจากกรีนพีซพบว่ามีอีกหลายประเทศ ยกตัวอย่างประเทศอินเดีย ที่เคยครองแชมป์มลพิษทางอากาศสูงที่สุดในโลกมาแล้ว ก็พยายามหามาตรการมาอินเดียแก้ปัญหานี้ด้วยการห้ามรถยนตร์ที่มีเครื่องยนต์ขนาดใหญ่และบังคับให้รถแท็กซี่เครื่องยนต์ดีเซลหลายพันคันหยุดวิ่ง ส่วนรถยนต์ส่วนบุคคลก็ทดลองให้เลือกหยุดวิ่งในวันคี่หรือวันคู่ด้วย
หรือ อย่างที่ประเทศเกาหลีใต้ แม้โรงไฟฟ้าถ่านหินจะเป็นแหล่งพลังงานหลักประเทศ แต่เมื่อเผชิญกับภาวะอากาศเป็นพิษ รัฐบาลก็เลือกที่จะประกาศปิดโรงไฟฟ้าชั่วคราวกินเวลาถึง 4 เดือน และมีแผนจะปิดโรงไฟฟ้าเก่าอีกหลายแห่งอย่างถาวรภายในปีหน้าด้วย
ด้าน รศ.นันทวรรณ วิจิตรวาทการ คณบดีวิทยาลัยโลกคดีศึกษา ม.ธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ที่เคยทำวิจัยเกี่ยวกับผลกระทบต่อสุขภาพของฝุ่นละอองขนาดเล็กในประเทศไทย มองว่าปัญหานี้เกิดขึ้นประจำทุกปีและเกิดขึ้นนานแล้ว รัฐบาลควรศึกษาข้อมูลจากหลายประเทศเพื่อออกมาตรการป้องกันและแก้ไข ทั้งเฉพาะหน้า เช่นสั่งหยุดงานและสั่งปิดโรงเรียน เพื่อลดผลกระทบต่อสุขภาพและลดปริมาณฝุ่นที่จะเกิดขึ้นจากการใช้รถ ส่วนในระยะยาวก็ควรเร่งปรับมาตรฐานรถยนต์ให้ก่อมลพิษน้อยที่สุด
เมื่อแหล่งกำเนิดหลักของฝุ่นลองอองขนาดเล็ก PM 2.5 เกิดจากการเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ของเครื่องยนต์ดีเซลเป็นหลักดังนั้นหลายประเทศจึงมุ่งเน้นตัดตอนปัญหาที่แหล่งกำเนิดนี้ เช่นที่ประเทศเยอรมนี หันไปส่งเสริมให้คนใช้รถจักรยาน ด้วยการสร้างทางจักรยานระยะทางรวมกันกว่า 500 กิโลเมตร และบังคับให้ชานเมืองบางแห่งห้ามประชาชนจอดรถยนต์ใกล้บ้านรวมทั้งต้องเสียค่าเช่าที่จอดในราคาแพงด้วย
ส่วนที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ ก็ถึงขั้นเสนอนโยบายห้ามการขายรถยนต์ดีเซล ประเทศเดนมาร์ก บางเมืองหยุดใช้รถยนต์มาเป็นเวลากว่าสิบปีแล้ว ส่วนที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ก็สนับสนุนให้ประชาชนใช้ระบบขนส่งสาธารณะและไม่อนุญาตให้รถยนต์ส่วนตัววิ่งในย่านศูนย์กลางเมืองในช่วงสุดสัปดาห์
สำหรับประเทศไทยเอง ก็ทราบดีว่าต้นตอของฝุ่นละอองที่ปกคลุมกรุงเทพมหานคร ขณะนี้ 50-60 เปอร์เซ็นต์ ก็มาจากการใช้รถยนต์เป็นหลัก ล่าสุด หลายหน่วยงานจึงมีมาตรการเข้มงวดตรวจจับรถยนต์ควันดำ และห้ามบรรทุกขนาดใหญ่เข้ากรุงเทพฯชั้นใน ช่วงเช้าและเย็น ซึ่งเป็นช่วงที่ค่าฝุ่นละอองเกินค่ามาตรฐานสูงที่สุดด้วย
