ทำไมอายุเยอะยิ่งเตี้ยลง? ใช่อาการกระดูกยุบตัวหรือไม่? ใครต้องระวัง?
กระดูกพรุน จุดเริ่มต้นของสารพัดโรค โดยเฉพาะผู้สูงอายุอาจส่งผลให้เกิดภาวะกระดูกสันหลังยุบจากโรคกระดูกพรุน (Osteoporotic Vertebral Fracture) ที่เป็นอยู่ได้ ทั้งยังอาจเกิดจากการใช้อิริยาบถที่ไม่ถูกต้อง รวมไปถึงการเกิดอุบัติเหตุ ก็อาจส่งผลให้เกิดภาะวะกระดูกสันหลังแตกยุบได้เช่นกัน
ใครบ้างที่เสี่ยงภาวะกระดูกสันหลังยุบหรือแตก?
กระดูกยุบตัว มักเกิดกับผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีลักษณะหลังค่อมหรือตัวเตี้ยลงอย่างชัดเจน อาจพบภาวะกระดูกพรุนหรือหมอนรองกระดูกเสื่อมจากภาวะมวลกระดูกที่ลดลง ส่งผลให้กระดูกสันหลังค่อย ๆ ยุบตัวลง และมักพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย ซึ่งคือปัจจัยเสี่ยงสำคัญในการเกิดกระดูกแตกหรือกระดูกยุบเมื่อล้ม หรือได้รับอุบัติเหตุที่กระทบต่อกระดูกสันหลัง
กระดูกพรุน ใครบ้างที่ต้องเสี่ยง ? ตรวจเจอก่อนป้องกันได้
“กระดูกพรุน” ภัยเงียบผู้สูงอายุ อันตรายถึงชีวิตที่ป้องกันตั้งแต่อายุน้อย
ทั้งนี้ ไม่ใช่แค่ผู้สูงอายุเท่านั้นที่เสี่ยงต่อการเกิดภาวะกระดูกสันหลังยุบ เพราะในคนอายุน้อยที่กระดูกสันหลังยังแข็งแรงดี หากได้รับอุบัติเหตุที่กระทบต่อกระดูกสันหลังอย่างรุนแรง ก็อาจทำให้กระดูกหัก แตก หรือยุบได้เช่นกัน
อาการของกระดูกสันหลังยุบจากโรคกระดูกพรุน
- ปวดหลังจนใช้ชีวิตตามปกติไม่ได้
- เปลี่ยนอิริยาบถหรือเปลี่ยนท่าทางแล้วปวดมาก
- ในกรณีที่มีอาการกดทับเส้นประสาทร่วมด้วย อาจปวดร้าวลงขา ลงแขน มีอาการชา และอ่อนแรง
ผู้ป่วยจะ ไม่สามารถควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระได้ หากมีการกดทับไขสันหลังหรือเส้นประสาทร่วมด้วย ส่วนการวินิจฉัย แพทย์จะซักประวัติอาการปวด ตรวจร่างกายบริเวณกระดูกสันหลังและถ่ายภาพเอ็กซเรย์ ซึ่งจะเห็นว่ากระดูกสันหลังบางและมีการหักยุบ
การรักษาเบื้องต้นหากไม่ปวดมาก
- การพักโดยการจำกัดกิจกรรม ระยะแรกจะให้ผู้ป่วยนอนพัก ลุก นั่ง ยืน เดินเท่าที่จำเป็น
- ใส่เสื้อพยุงหลังที่เหมาะสม เพื่อให้อาการปวดน้อยลงและลดการยุบเพิ่มของกระดูกสันหลัง
- รับประทานยาแก้ปวด แคลเซียม และวิตามินดี เพื่อช่วยให้กระดูกสมานตัว รวมทั้งยาฮอร์โมน Calcitonin ชนิดพ่นจมูก เพื่อช่วยลดความเจ็บปวดและช่วยให้กระดูกสมานตัว
โดยทั่วไปอาการจะดีขึ้นใน 2-4 สัปดาห์ ผู้ป่วยจะสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้และอาการปวดจะหายใน 3 เดือน ซึ่งเป็นระยะเวลาที่กระดูกสมานตัวนั่นเอง
ปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่ช่วยวินิจฉัยภาวะกระดูกสันหลังยุบจากโรคกระดูกพรุน นั่นคือ เครื่อง Magnetic Resonance Imaging (MRI) ที่สามารถตรวจอวัยวะภายในด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ซึ่งผลลัพธ์ที่ได้จะมีความแม่นยำสูง เพราะให้ภาพที่มีรายละเอียดและคมชัด แพทย์จะประเมินความรุนแรงของโรคโดยพิจารณาว่ากระดูกยุบไปเท่าไหร่ บริเวณที่ยุบหรือแตกใกล้กระดูกไขสันหลัง และมีการกดทับเส้นประสาทด้วยหรือไม่ เพื่อวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม
4 กลุ่มอาหารป้องกันกระดูกพรุน ภัยเงียบที่ผู้หญิงเสี่ยงกว่าหลายเท่า
การรักษาหากปวดหลังจากกระดูกยุบ
- การรักษาโดยฉีดซีเมนต์ แพทย์จะฉีดซีเมนต์ไปยังตำแหน่งที่มีการหักยุบของกระดูกเพื่อให้กระดูกที่หักยึดติดกัน และเพิ่มความแข็งแรง ช่วยรับน้ำหนักตัว สามารถขยับตัวได้โดยไม่มีอาการ วิธีนี้ยังมีความเสี่ยงน้อยและไม่ต้องนอนโรงพยาบาล หลังจากฉีดซีเมนต์ 4 ชั่วโมงก็สามารถลุก นั่ง ยืน เดินได้.ทั้งนี้ผู้ป่วยที่ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีนี้ ได้แก่ผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อ เลือดแข็งตัวยาก เป็นโรคหัวใจและปอด แพ้ซีเมนต์หรือสารทึบแสง เป็นต้น
- การรักษาโดยการผ่าตัด ผู้ป่วยบางรายที่เป็นมากและไม่สามารถรักษาด้วยการฉีดซีเมนต์ และกระดูกยุบตัวมากโดยไม่สามารถใส่เข็มเข้าไปได้ มีการกดทับไขสันหลังหรือเส้นประสาท จำเป็นต้องผ่าตัดดามโลหะยึดกระดูกสันหลัง ที่สามารถแก้ไขภาวะยุบตัวและโก่งค่อมของกระดูกสันหลังได้ และสามารถขยายช่องไขสันหลัง ช่วยแก้ไขการกดทับของไขสันหลังหรือเส้นประสาทได้
หากพบว่าผู้หลักผู้ใหญ่ในครอบครัวบ่นปวดหลังบ่อยๆ ควรรีบพาไปพบแพทย์ เพราะอาจกำลังอยู่ในภาวะกระดูกสันหลังหักยุบในโรคกระดูกพรุน ก็ได้
ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไทและโรงพยาบาลกรุงเทพ
อย่ามองข้ามอาการปวดหลัง อาจกระดูกสันหลังคด โรคที่พบบ่อยแต่ไม่ค่อยรู้ตัว
5 อาหารควบคุมฮอร์โมนวัยทอง ลดอารมณ์เหวี่ยงวีน-ป้องกันกระดูกพรุน