ตรวจสุขภาพประจำปี ต้องส่องกล้องเช็กลำไส้ใหญ่ด้วยหรือไม่?

การตรวจสุขภาพประจำปี อีกกุญแจสำคัญของการมีสุขภาพดี ที่ควรตรวจอย่างน้อยปีละครั้งเพื่อประเมินสุขภาพค้นหาความเสี่ยงของโรค เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันโรค ช่วยลดความรุนแรงของโรคและภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้ ยังสามารถตรวจโรคร้ายแรงในระยะเริ่มต้นได้ด้วย

การตรวจสุขภาพประจำปีของแต่ละช่วงวัยมีโปรแกรมแตกต่างกัน เช่น ในอายุตั้งแต่ 45 ปีขึ้นไป ผู้ชายควรตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก ผู้หญิงควรตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม และทั้งผู้หญิงและผู้ชายควรเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วยวิธีส่องกล้องลำไส้ใหญ่

ตรวจสุขภาพประจำปี ขั้นพื้นฐานบอกอะไรเราได้บ้าง ? แล้วทำไมจึงสำคัญ?

ตรวจสุขภาพให้เหมาะกับทุก Gen เฝ้าระวังโรคภัย ใช้ชีวิตได้เต็มที่!

ซึ่งมีการศึกษาพบว่าสามารถช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้นอกจากนี้การส่องกล้องลำไส้ใหญ่โดยไม่ต้องรอให้มีอาการ  ยังช่วยประเมินปัญหาที่เกิดขึ้นบริเวณลำไส้ใหญ่ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น หากพบความผิดปกติ แพทย์สามารถให้การรักษาได้ทันก่อนโรคลุกลาม

ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ ต้องทำเป็นประจำทุกปีหรือไม่

ข้อมูลสำคัญทางการแพทย์พบว่า หากส่องกล้องแล้วตรวจพบว่าเป็นติ่งเนื้อขนาดเล็ก (polyp) ชนิด adenoma บริเวณลำไส้ใหญ่ ถือว่าเป็นระยะก่อนมะเร็ง (pre-cancerous lesion)  ซึ่งมีโอกาสดำเนินโรคเป็นมะเร็งสำไส้ใหญ่ในเวลา 3-5 ปี มากถึง 90% ดังนั้น หากตรวจพบติ่งเนื้อขนาดเล็กกว่า 1 เซนติเมตร แนะนำให้ตรวจซ้ำทุก 3-5 ปี หากพบว่าติ่งใหญ่กว่า 1 เซนติเมตรอาจตรวจทุก 1-3 ปี สำหรับผู้ที่ไม่พบติ่งเนื้อควรกลับมาตรวจอีกครั้งใน 5-10 ปี

อย่างไรก็ตาม ผู้มีความเสี่ยงเนื่องจากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ แนะนำให้นำอายุเมื่อเริ่มเป็นมะเร็งของคนในครอบครัวหรือเครือญาติใกล้ชิด ลบด้วย 10 จะเป็นอายุที่ควรเข้ารับการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ เช่น หากพ่อเป็นมะเร็งตอนอายุ 40 ปี ลบออกด้วย 10 จะเหลือ 30 ดังนั้น ลูกควรเข้ารับการส่องกล้องลำไส้ใหญ่เมื่อมีอายุ 30 ปี โดยไม่ต้องรอให้มีอาการ เพราะถือว่ามีความเสี่ยงมากกว่าคนปกติ

การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ ด้วยเทคนิค NBI และเทคโนโลยี AI จากญี่ปุ่น

ปัจจุบันมี การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วยเทคนิคที่ทันสมัยผ่านทางกล้อง NBI (Narrow Band Image), EMR (Endoscopic Mucosal Resection) และ ESD (Endoscopic Submucosal Dissection)  เป็นรูปแบบการผ่าตัดแบบแผลเล็ก  (Minimal Invasive Surgery- MIS) ช่วยให้แพทย์สามารถตัดก้อนเนื้อขนาดใหญ่ออกจากลำไส้ใหญ่และกระเพาะอาหารได้โดยไม่จำเป็นต้องผ่าตัดเปิดแผลหน้าท้อง เป็นการผ่าตัดที่ปลอดภัย สามารถลดความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัด ใช้เวลาพักฟื้นในโรงพยาบาลน้อยลง  สามารถกลับไปใช้ชีวิตปกติได้เร็วขึ้น  ที่สำคัญไม่มีแผลเป็นที่ทำให้ต้องกังวลใจอีกด้วย

ลดน้ำหนักลง แต่ไขมันไม่ลด แถม กล้ามเนื้อหายเกิดจากอะไร?

การเตรียมตัวส่องกล้องลำไส้ใหญ่

การเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่หรือการส่องกล้อง จำเป็นต้องพบแพทย์ก่อนทุกครั้ง เพื่อให้ข้อมูลประวัติส่วนตัว เช่น  โรคประจำตัว ประวัติแพ้ยา รวมถึงยาที่รับประทานเป็นประจำ อีกทั้งแพทย์จะให้ข้อมูลการเตรียมตัวส่องกล้อง รวมถึงตอบคำถามและข้อสงสัยต่างๆ เมื่อผู้เข้าตรวจตกลงจะเข้ารับการส่องกล้องแล้ว พยาบาลจะทำนัดเพื่อส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่อีกครั้ง โดยมีการเตรียมตัว ดังนี้

• งดน้ำและอาหารก่อนเข้ารับการส่องกล้องอย่างน้อย 6 ชั่วโมง
• เมื่อถึงโรงพยาบาล แพทย์ทำการซักประวัติส่วนตัว เช่น ข้อมูลเกี่ยวกับโรคประจำตัว ประวัติแพ้ยา รวมถึงยาที่รับประทานเป็นประจำ
• รับประทานยาระบาย เพื่อขับถ่ายให้สำไส้สะอาด โดยขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง
• แพทย์ให้ยานอนหลับ  กรณีเป็นผู้สูงอายุและมีโรคประจำตัว อาจใช้วิธีการดมยานอนหลับ ชนิดไม่รุนแรงและหมดฤทธิ์ได้เร็ว
• แพทย์ใช้เวลาส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ ประมาณ 20 – 30 นาที
• กรณีพบติ่งเนื้อหรือความผิดปกติอาจใช้เวลาประมาณ 45-60 นาที

อย่างไรก็ตามการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ทั้งกระบวนการใช้เวลาประมาณครึ่งวัน จะเห็นได้ว่า นอกจากการตรวจสุขภาพประจำปีพื้นฐานทั่วไปแล้ว เมื่ออายุมากขึ้นควรเพิ่มการตรวจคัดกรองที่เหมาะสมตามวัย โดยเฉพาะการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่เมื่ออายุ 45 ปี ซึ่งด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยในปัจจุบัน ทำให้การตรวจทำได้ง่าย รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เราจึงควรเข้ารับการตรวจแต่เนิ่นๆ เพราะมะเร็งลำไส้ใหญ่ ยิ่งตรวจพบเร็วยิ่งเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาดได้มากขึ้น

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท

สัญญาณ จุลินทรีย์ระบบทางเดินอาหาร ไม่สมดุล เสี่ยงลำไส้อักเสบ-แปรปรวน

ลำไส้อักเสบเฉียบพลัน อาการที่มากกว่าท้องเสีย เกิดจากอะไร ?