ขึ้นชื่อว่า ยาสเตียรอยด์ หลายคนอาจกังวลเมื่อต้องหยิบมาใช้เพราะยาชนิดนี้อาจมีผลข้างเคียงโดยเฉพาะเมื่อใช้กับผิวหนัง ที่จริงแล้วหากเรารู้จักยาชนิดนี้ดี จะพบว่า ยาสเตียรอยด์ มีคุณสมบัติ ช่วยบรรเทาอาการคัน อาการบวม หรือ อาการแดงบนผิวหนังได้ดี วันนี้มีวิธีการใช้ยาสเตียรอยด์อย่างปลอดภัยให้เกิดผลในด้านการบรรเทาอาการที่เป็นอยู่อย่างได้ผล มาฝากกัน เพียงพิจารณาใน 4 เทคนิคง่ายๆ
WHO แนะใช้ “แอคเท็มรา-เคฟซารา” ร่วม “คอร์ติโคสเตียรอยด์” รักษาโควิด-19
ญี่ปุ่นอนุมัติใช้ยาสเตียรอยด์ "เดกซาเมทาโซน" รักษาโควิด-19
รศ.ภก.ธนรัตน์ สรวลเสน่ห์ อาจารย์ประจำภาควิชาเภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล อธิบายว่า เมื่อเราพูดถึงยา “สเตียรอยด์” จะเข้าใจว่าเป็นยาที่มีฤทธิ์ครอบจักรวาล การนำไปทาผิวหนัง ใช้เพื่อลดการอักเสบ แดง คัน ถ้าเราใช้รูปแบบทา ฤทธิ์ที่ได้คือ แก้คัน แก้บวม และ แก้แดง
ในแง่ความปลอดภัยคงไม่สามารถบอกได้ว่าปลอดภัยร้อยเปอร์เซ็นต์ เพราะยาที่เราทาไปบนผิวหนังเราต้องการให้ซึมเข้าผิวหนัง เวลาที่เราทาเยอะๆ หรือ ทากว้างๆ หรือทาเป็นระยะเวลานาน เป็นเดือน ยาพวกนี้จะดูดซึมเข้าร่างกาย จะเกิดอาการข้างเคียงของการใช้สเตียรอยด์ระยะยาว เช่นทำให้ผิวบาง ผิวจางลง ผิวแตก หรือ ทำให้เกิดผิวหนังบริเวณนั้นเกิดรอยโรค เช่น เกิดเป็นสิวบนใบหน้า หรือ บางทีเป็นลักษณะของการอักเสบได้เหมือนกัน
ดังนั้นกรณีที่จำเป็นต้องใช้ยาสเตียรอยด์ ต้องพิจารณา 4 ประเด็นดังนี้
ประเด็นแรก คือ ถูกโรค เพราะสเตียรอยด์เป็นยาที่ทาแล้วต้องทาให้ถูกโรคเช่นภูมิแพ้ ผื่นคัน ถ้ายิ่งรู้สาเหตุจะดีมาก เช่น ยุงกัด แมลงกัด หรือแพ้สารบางอย่างเกิดขึ้น การใช้สเตียรอยด์เพื่อบรรเทาอาการแพ้ โรคที่ไม่ควรใช้ เช่น บาดแผล แผลเปิด และ ลักษณะของรอยโรคที่มีการติดเชื้อไม่ว่าจะเป็นเชื้อรา แบคทีเรีย หรือไวรัสอาจจะเป็นผื่นตุ่มหนอง หรือ ผื่นน้ำใส หรือ ขุยๆ คันๆ พวกนี้ ถ้าไม่แน่ใจอย่าเพิ่งทาสเตียรอยด์ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อน
เปิดรับสมัคร "คนเคยป่วยโควิด" เป็นอาสาสมัครร่วมทีมเส้นด้าย
ประเด็นที่ 2 คือ ใช้ถูกขนาด แปลว่า เวลาจะใช้ทาให้ทายาสเตียรอยด์ครอบคลุมพื้นที่พอ ไม่ต้องทาผื่น เพราะยาทาสเตียรอยด์ เวลาทาบนผิวหนังจะดูดซึมได้ปริมาณหนึ่งเท่านั้นเองที่ไปออกฤทธิ์ ในทางกลับกันถ้าทาอย่างประหยัดเกิน รอยแผลขนาดใหญ่ไปทาบางๆ ก็จะไม่ได้ผล
ประเด็นที่ 3 ถูกระยะเวลา ไม่ควรใช้สเตียรอยด์นานเกินหนึ่งสัปดาห์อาการต้องดีขึ้น ถ้าเกินหนึ่งสัปดาห์แล้วแปลว่าอาจใช้ยาไม่ถูกโรค ควรไปปรึกษาแพทย์
ประเด็นที่ 4 ความถี่ถูกต้อง สเตียรอยด์ทาไม่ต้องบ่อย ไม่ต้องทาวันละ หลายครั้ง ทาวันละ 2 ครั้งพอ รอยโรคอยู่ใต้ผิวหนังยาดูดซึมเรียบร้อยแล้ว
4 ประการนี้ทำให้ใช้ยาสเตียรอยด์ได้อย่างปลอดภัย
ขอบคุณภาพ : คณะเภสัชศาสตร์ ม.มหิดล
ขอบคุณข้อมูลจาก FDA Podcast - Health Product Guide EP.30 เจาะลึก ยาทาสเตียรอยด์ ใช้ถูกวิธีไม่อันตราย
- คอนเทนต์พิเศษ
สำหรับคุณ - TOP สุขภาพ
- วิดีโอยอดนิยม
