เช็กลิสต์ ภาวะซึมเศร้าซ่อนเร้น (Smilling depression) ความเศร้าภายใต้รอยยิ้ม
บางทีการยิ้มไม่ใช่ความสุข แต่เพื่อหลอกตัวเอง หรือปิดบังความอ่อนแอกับคนรอบข้าง เผย 7 ข้อแบบสำรวจ เช็กสุขภาพจิตรีบรักษาก่อนเรื้อรัง
ปัจจุบันไทยมีผู้ป่วยโรคซึมเศร้าประมาณว่า 1.2 ล้านคน แต่ยังมีหลายคนที่มีอาการแต่ไม่เข้าใจว่าเป็นโรคซึมเศร้า หรือ คิดว่าไม่เป็นอะไร จนอาการมาก บางคนอาจแสดงออกตรงข้ามเพื่อบอกว่ายังไหว แต่ภายใต้รอยยิ้มนั้นอาจกำลังป่วย ภาวะซึมเศร้าซ่อนเร้น (Smilling depression) คือการแสดงออกที่ไม่ตรงไปตรงมาของผู้ป่วยโรคซึมเศร้า แทนที่จะรู้สึกเศร้า หดหู่ หงุดหงิด เก็บตัว ร้องไห้
กลับแสดงออกถึงความรู้สึกที่ในทางตรงกันข้าม ได้แก่ การยิ้ม หัวเราะ คิดว่าไม่เป็นอะไร แต่กลับแสดงอาการทางกายชัดเจนกว่าจิตใจ อาทิ ปวดศีรษะ ปวดท้องเกร็ง เจ็บหน้าอก บ่อยเป็นต้น ซึ่งหากปล่อยไว้ อาจนำไปสู่โรคซึมเศร้าหรือการทำร้ายตัวเอง แบบไม่ตั้งตัว
แบบสำรวจภาวะซึมเศร้าซ่อนเร้น
- ปฎิเสธตัวเองว่าไม่เศร้า ไม่ยอมรับความรู้สึกที่แท้จริง หรือไม่รู้ตัวว่าเศร้า
- คิดว่าตัวเองมีความสุข สุขภาพจิตดี ทั้งที่จริงไม่ใช่
- ทุกอย่างต้องสมบูรณ์แบบ ไม่มองข้ามความผิดพลาด
- พฤติกรรมบ้างาน ย้ำคิดย้ำทำ
- อารมณ์หงุดหงิดง่าย ไม่สมเหตุสมผล ไม่มีความมั่นคงทางอารมณ์
- มีปัญหาด้านการนอน
- เจ็บป่วยร่างกายไม่มีสาเหตุ
สาเหตุภาวะซึมเศร้าซ่อนเร้น
- กลัวการถูกตัดสินจาดคนอื่นว่า อ่อนแอ เรียกร้องความสนใจ หรือกลัวถูกมองว่าเป็นคนไม่ดี
- ไม่อยากเป็นเป็นภาระของคนอื่น มักคิดว่า ซึมเศร้าเท่ากับคนอ่อนแอ ไม่กล้าบอกใครกลัวสร้างภาระ
- เสพติดความสมบูรณ์แบบ
- รู้สึกอาย กลัวคนอื่นล้อเลียน มองว่าผิดปกติ สร้างเกราะปิดบังความเศร้าในใจ
Festive Anxiety ความเครียดที่เกิดขึ้นได้ช่วงเทศกาล สะท้อนคาดหวัง-วิตกกังวล
วิธีรักษาภาวะซึมเศร้าซ่อนเร้น
- ร้องไห้บ้างไม่ใช่เรื่องผิด ไม่จำเป็นต้องฝืนยิ้ม ทำหน้าบึ้ง ยอมรับความเครียดบ้างก็ได้
- ผิดพลาดบ้างไม่เป็นไร ลดความสมบูรณ์แบบลงบ้าง
- เปิดใจยอมรับว่าตัวเองมีภาวะซึมเศร้า
- ระบายความรู้สึก หรือขอความช่วยเหลือบ้าง
- ไม่ควรปล่อยให้ซึมเศร้าคงอยู่นานเสี่ยงทำร้ายตัวเอง
โรคซึมเศร้าไม่ใช่ความเจ็บป่วยทางกายก็จริงแต่เป็นโรคทางจิตใจที่มีแนวโน้มผู้ป่วยสูงขึ้นทุกปี นับเป็นภัยเงียบที่ต้องได้รับการเยียวยาและรักษาอย่างถูกต้อง สามารถขอรับคำปรึกษาที่สายด่วนสุขภาพจิต 1323 ฟรีตลอด 24 ชั่วโมง
ขอบคุณข้อมูลจาก : กรมสุขภาพจิต และ ศูนย์ความรู้เทคโนโลยีโรคซึมเศร้าไทย
แพทย์เผย “ยาต้านเศร้า” รักษาโรคซึมเศร้า ควรทานนานแค่ไหน?
ข้อแตกต่าง “อารมณ์เศร้า” และ “โรคซึมเศร้า” ไม่ใช่แค่ภาวะทางอารมณ์
