ย้อนกลับไปเมื่อ194 ปี นับเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้คนไทยรู้จักกับเทศกาลกินเจเป็นครั้งแรก เพราะในยุคนั้นเป็นยุคที่ ประชาชนชาวจีนจากมณฆล ฮกเกี้ยน (ฝูเจี้ยน) แต้จิ๋ว และซัวเถา ได้ทำการย้ายถิ่นฐานเข้ามาอยู่ที่ประเทศไทย ใน จ.ภูเก็ต จนกำเนิดอาชีพสำคัญอย่างการ ขุดแร่ และดีบุกขาย แม้ในระยะเวลานั้น ชาวจีนจะเข้ามาเพื่อทำมาหากินเอาชีวิตรอด แต่คนจีนก็ยังไม่ละทิ้งประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างช้านาน และนั่นคือ ประเพณีกินผัก กินเจ หรือ เจี๊ยะฉ่าย โดยที่ภูเก็ตถือเป็นที่แรก ที่ชาวไทยรู้จักกับประเพณีการกินเจ
รวมมือถือซัมซุง รองรับอัปเดต "One UI 6.1.1" นอกเกาหลีใต้ เดือนกันยายน
เหตุผลอะไรที่ทำให้เราสมัครบัตรเครดิตไม่ผ่าน และจะแก้ไขอย่างไร ?
จุดกำเนิดของการกินเจในไทย
ชาวไทยเชื้อสายจีนที่ภูเก็ต มีธรรมเนียมการกินเจที่กลายเป็นเทศกาลที่ยิ่งใหญ่ เป็นเอกลักษณ์โดดเด่น และเป็นจุดดึงดูดทางการท่องเที่ยวของภูเก็ตด้วย โดยชาวจีนถือศิลกินเจกันในเดือน 9 ก็เพราะเชื่อว่าเป็นห้วงยามที่เทพเจ้าทั้ง 9 จะเสด็จออกโปรดสัตว์บนโลกมนุษย์ แต่ดวงวิญญาญของเทพเจ้าไม่สามารถติดต่อกับมนุษย์ได้โดยตรง
เว้นเสียแต่ผ่าน "ร่างทรง" หรือ "ม้าทรง" ซึ่งก็คือบุคคลที่เทพเจ้าเห็นเหมาะสมจะนำวิญญาณของพระองค์เข้าครอบครองร่างนั้นชั่วขณะหนึ่ง เพื่อเป็นตัวแทนของพระองค์ในการกระทำกิจใดๆ บนโลกมนุษย์ โดยเฉพาะการออกโปรดสัตว์
แม้ว่าในประเทศจีนเทศกาลกินเจ จะไม่ได้ยิ่งใหญ่อลังการเท่าที่ไทย แต่ล้วนเป็นเรื่องของความเชื่อถือศรัทธา ว่าการกินเจคือการสักการะและบูชาตามความเชื่อเรื่องเทพเจ้า เพื่อให้เทพเจ้าประจำตระกูล หรือเทพเจ้าประจำหมู่บ้าน ได้ปกป้องรักษาตนด้วยการ ถือศีล กินผัก งดทำบาป โดยระยะเวลากินเจ 9 วัน เพราะเป็นการบูชา 9 เทวกษัตริย์ และแบ่งตำนาน 6 เรื่องที่สำคัญ สำหรับเทศกาลกินเจ พีพีทีวีรวบรวม เอาไว้ให้ครบแล้ว
ตำนาน 6 เรื่อง ในเทศกาลกินเจ
- ตำนานกินเจเพื่อรำลึกถึงนักรบ "หงี่หั่วท้วง"
- ตำนานกินเจเพื่อบูชา “ดาวนพเคราะห์” ทั้ง 9
- ตำนานกินเจเพื่อสักการบูชาพระพุทธเจ้าในอดีตกาล
- ตำนานกินเจเพื่อเป็นการบูชา“จักรพรรดิซ่งตี้ปิง”
- ตำนานที่กินเจเพื่อขจัดภัยพิบัติ
- ตำนานกินเจของเล่าเซ็ง
ตำนานกินเจเพื่อรำลึกถึงนักรบ "หงี่หั่วท้วง"
ตามความเชื่อของชาวจีน เล่าว่าการกินเจเริ่มขึ้นเพื่อรำลึกถึงนักรบ "หงี่หั่วท้วง" ซึ่งเป็นทหารชาวบ้านของจีนที่ต่อสู้ต้านทานกองทัพแมนจูอย่างกล้าหาญ ฝ่ายแมนจูมีปืนไฟของชาวตะวันตกที่ฝ่ายจีนไม่มี นักรบหงี่หั่วท้วงเหล่านี้จะประกอบพิธีกรรมนุ่งขาวห่มขาว ไม่กินเนื้อสัตว์และผักที่มีกลิ่นฉุน และท่องบริกรรมคาถาตามความเชื่อของจีน เชื่อกันว่าจะสามารถป้องกันปืนไฟได้ แต่ก็ไม่ประสบผล ครั้นจีนพ่ายแพ้แมนจู ชายชาวจีนถูกบังคับให้ไว้ผมอย่างชาวแมนจู ซึ่งสร้างความคับแค้นให้แก่ชาวจีนอย่างมาก ชาวจีนจึงรำลึกถึงนักรบหงี่หั่วท้วงเหล่านี้ด้วยสำนึกในบุญคุณ
ตำนานกินเจเพื่อบูชา “ดาวนพเคราะห์” ทั้ง 9
แม้ว่าการกินเจจะเป็นการกินผัก และไม่ประพฤติตนที่อาจให้ก่อภัยอันตรายแล้ว อีกนัยยะสำคัญเพื่อเป็นการประกอบพิธีกรรมเพื่อสักการบูชาพระพุทธเจ้าในอดีตกาล 7 พระองค์ และพระมหาโพธิสัตว์อีก 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์ หรืออีกนัยหนึ่งเรียกว่า “ดาวนพเคราะห์” ทั้ง 9 ได้แก่ พระอาทิตย์ พระจันทร์ พระอังคาร พระพุธ พระพฤหัสบดี พระศุกร์ พระเสาร์ พระราหู และพระเกตุ ในพิธีกรรมบูชานี้สาธุชนในพระพุทธศาสนาสละเวลาทางโลกมาบำเพ็ญศีลงดเว้นเนื้อสัตว์และแต่งกายด้วยชุดขาว
ตำนานกินเจเพื่อสักการบูชาพระพุทธเจ้าในอดีตกาล
ผู้ถือศีลกินเจในพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายานที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาของชาวจีนในประเทศไทย เพื่อสักการบูชาพระพุทธเจ้าในอดีตกาล 7 พระองค์ ดังมีในพระสูตร ปั๊กเต๊าโก๋ว ฮุดเชียวไจเอียงชั่วเมียวเกง และพระมหาโพธิสัตว์อีก 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์ (หรือ “เก้าอ๊อง”) คือ กล่าวไว้คือ
- พระวิชัยโลกมนจรพุทธะ
- พระศรีรัตนโลกประภาโมษอิศวรพุทธะ
- พระเวปุลลรัตนโลกวรรณสิทธิพุทธะ
- พระอโศกโลกวิชัยมงคลพุทธะ
- พระวิสุทธิอาศรมโลกเวปุลลปรัชญาวิภาคพุทธะ
- พระธรรมมติธรรมสาครจรโลกมโนพุทธะ
- พระเวปุลลจันทรโภคไภสัชชไวฑูรย์พุทธะ
- พระศรีสุขโลกปัทมอรรถอลังการโพธิสัตว์
- พระศรีเวปุลกสังสารโลกสุขอิศวรโพธิสัตว์
ทรงตั้งปณิธานจักโปรดสัตว์โลก จึงได้แบ่งกายมาเป็นเทพเจ้า 9 พระองค์ด้วยกัน โดยเทพเจ้าทั้ง 9 พระองค์ ทรงอำนาจตบะอันเรืองฤทธิ์บริหารธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ และทอง ทั่วทุกพิภพน้อยใหญ่สารทิศ
- ไต้อวยเอี๊ยงเม้งทัมหลังไทแชกุน
- ไต้เจียกอิมเจ็งกื้อมึ้งงวนแชกุน
- ไต้กวนจิงหยิ้งลุกช้งเจงแชกุน
- ไต้ฮั่งเฮี่ยงเม้งม่งเคียกนิวแชกุน
- ไต้ปิ๊กตังง้วนเนี้ยบเจงกังแชกุน
- ไต้โพ้วปั๊กเก๊กบู๊เอียกกี่แชกุน
- ไต้เพียวเทียนกวนพัวกุงกวนแชกุน
- ไต้ตั่งเม้งงั่วคูแชกุน
- ฮุ้ยกวงไตเพียกแชกุน
ตำนานกินเจเพื่อเป็นการบูชา“จักรพรรดิซ่งตี้ปิง”
“จักรพรรดิซ่งตี้ปิง” ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์สุดท้ายของราชวงศ์ซ้องซึ่งสิ้นพระชนม์โดยทรงทำอัตวินิบาตกรรม (การฆ่าตัวตาย) ในขณะที่เสด็จไต้หวันโดยทางเรือ เมื่อมีพระชนนมายุได้ 9 พรรษา พิธีบูชาเพื่อระลึกถึงราชวงศ์ซ้องนี้ มีแต่เฉพาะในมณฑลฮกเกี้ยนซึ่งเป็นดินแดนผืนสุดท้ายของราชวงศ์ซ้องเท่านั้น โดยชาวฮกเกี้ยนได้จัดทำพิธีดังกล่าวนี้ขึ้นด้วยการอาศัยศาสนาบังหน้าการเมือง การที่เผยแผ่มาสู่เมืองไทยได้นั้นเพราะชาวจีนจากฮกเกี้ยนนำมาเผยแผ่
ตำนานที่กินเจเพื่อขจัดภัยพิบัติ
1,500 ปีมาแล้ว มณฑลกังไส เป็นดินแดนที่เจริญรุ่งเรืองมาก ฮ่องเต้เมืองนี้มีพระราชโอรส 9 พระองค์ซึ่งเป็นเลิศทั้งบุ๋นและบู๊จึงทำให้หัวเมืองต่างๆ ยอมสวามิภักดิ์ ยกเว้นแคว้นก่งเลี้ยดที่มีอำนาจเข้มแข็งและมีกองกำลังทหารที่เหนือกว่า
จนวันหนึ่งชาวกังไสเกิดความแตกสามัคคีและเอาเปรียบกัน เทพยดาทราบว่าอีกไม่นานกังไสจะเกิดภัยพิบัติจึงหาผู้อาสาช่วยแต่ชาวบ้านจะพ้นภัยได้ก็ต่อเมื่อได้สร้างผลบุญของตนเอง ดวงวิญญาณพระราชโอรสองค์โตรับอาสาและเพ่งญาณเห็นว่าควรเริ่มที่บ้านเศรษฐีใจบุญ ลีฮั้วก่าย
คืนวันหนึ่งคนรับใช้แจ้งเศรษฐีลีฮั้วก่ายว่ามีขอทานโรคเรื้อนมาขอพบเศรษฐีจึงมอบเงินจำนวนหนึ่งให้เป็นค่าเดินทาง แต่ขอทานไม่ไปและประกาศให้ชาวเมืองถือศีลกินเจเป็นเวลา 9 วัน 9 คืนผู้ใดทำตามภัยพิบัติจะหายไป เศรษฐีนำมาปฏิบัติก่อนและผู้อื่นจึงปฏิบัติตามจนมีการจัดให้มีอุปรากรเป็นมหรสพในช่วงกินเจด้วย
เล่าเอี๋ยเกิดศรัทธาประเพณีกินเจของมณฑลกังไสจึงได้ศึกษาตำราการกินเจของเศรษฐีลีฮั้วก่ายที่บันทึกไว้ แต่ได้ดัดแปลงพิธีกรรมบางอย่างให้รัดกุมยิ่งขึ้นและให้มีพิธีเชี้ยยกอ๋องส่องเต้ (พิธีเชิญเง็กเซียนฮ่องเต้มาเป็นประธานในพิธี)
ตำนานกินเจของเล่าเซ็ง
'เล่าเซ็ง' เข้าใจผิดคิดว่าแม่ตนตายไปเพราะเป็นโรคขาดสารอาหาร จนคืนหนึ่งแม่ได้มาเข้าฝันบอกว่า แม่ตายไปได้รับความสุขมากเพราะแม่กินแต่อาหารเจและตอนนี้แม่อยู่บนเขาโพถ้อซัว ตั้งอยู่บนเกาะน่ำไฮ้ ในมณฑลจิ๊ดเจียงถ้าลูกอยากพบแม่ให้ไปที่นั่น
เมื่อถึงเขาโพถ้อซัวขณะที่เล่าเซ็งก้มลงกราบไหว้พระโพธิสัตว์นั้น เขาเห็นแม่ลอยอยู่เหนือกระถางธูปเพียงคนเดียว ขณะเดินทางกลับเขาได้แยกทางกับหญิงสาวและได้พบเด็กชายคนหนึ่งยืนร้องไห้และได้ถามไถ่ได้ความว่าเป็นลูกของเขากับภรรยาที่เลิกกันไปนานแล้ว เขาจึงพาไปอยู่ด้วยแล้ววันหนึ่งหญิงสาวที่นำทางไปเขาโพถ้อซัวมาขออาศัยอยู่ด้วย ทั้งสามอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุข
หญิงสาวผู้นั้นเป็นสาวบริสุทธิ์ประพฤติตนเป็นคนดีอยู่ในศีลธรรมและถือศีลกินเจอยู่เนืองนิตย์ นางรู้ว่าใกล้ถึงวันตายของนางแล้วจึงบอกเล่าเซ็ง เมื่อถึงวันนั้นนางอาบน้ำแต่งตัวด้วยอาภรณ์ที่ขาวสะอาดแล้วนั่งสักครู่ก็สิ้นลม เล่าเซ็งเห็นการจากไปด้วยดีของนางคล้ายกับแม่จึงเกิดศรัทธายกสมบัติให้ลูกชายแล้วประพฤติตนใหม่ เมื่อตายไปจะได้บังเกิดผลเช่นเดียวกับแม่และหญิงสาวและประเพณีกินเจจึงเริ่มขึ้น
อย่างไรก็ตามตำนานเล่านี้เป็นเรื่องที่เล่าสืบต่อกันมาปากต่อปาก และเป็นจุดกำเนิดให้ยึดถือกันมาอย่างแสนนาน
ขอบคุณข้อมูลจาก ความเข้าใจเทพเจ้ากินเจ