ตั้งแต่ช่วงต้นเดือน ส.ค. โลกต่างลุ้นระทึกจากข่าวการโจมตีที่เกิดขึ้นต่อเนื่องบริเวณโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ซาโปริซเซีย (Zaporizhzhia) ของยูเครน ซึ่งเป็นโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป จนเสี่ยงเกิดหายนะนิวเคลียร์ ทำให้สหประชาชาติเรียกร้องให้มีการส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปตรวจสอบความเรียบร้อยและป้องกันการเกิดสถานการณ์เลวร้าย
ในที่สุดทีมเจ้าหน้าที่จากสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (IAEA) หน่วยงานเฝ้าระวังนิวเคลียร์ของสหประชาชาติก็ได้เข้าไปตรวจสอบโรงไฟฟ้าซาโปริซเซียของยูเครนแล้วเมื่อวานนี้ (1 ก.ย.)
ยูเอ็นถึงซาโปริซเซียแล้ว ส่อเจออุปสรรคขวางไม่ให้เข้าโรงไฟฟ้านิวเคลียร์
กลยุทธ์ใหม่ยูเครน หลอกรัสเซียยิงขีปนาวุธใส่เป้าหมายปลอม
ยูเครนเตือนสติ รัสเซียโดนด้วย หากเกิดหายนะนิวเคลียร์
ราฟาเอล กรอสซี ผู้อำนวยการ IAEA และหัวหน้าทีมตรวจสอบกล่าวว่า จากการตรวจสอบโรงไฟฟ้าในครั้งแรกนี้ เขาได้เห็น “สิ่งสำคัญที่ผมต้องการเห็น” และทีมของเขาสามารถรวบรวมข้อมูลได้เป็นจำนวนมาก
“เราประสบความสำเร็จในสิ่งที่สำคัญมากในวันนี้ และสิ่งที่สำคัญคือ IAEA อยู่ที่นี่แล้ว ให้โลกรู้ว่า IAEA อยู่ที่ซาโปริซเซียแล้ว” กรอสซีกล่าว
เขาเสริมว่า “ตอนนี้ IAEA อยู่ที่โรงงานแล้วและจะไม่ไปไหน เราจะอยู่ที่นั่น เราจะไปอยู่ที่นั่นพร้อมกับผู้เชี่ยวชาญ ... แต่ผมจะยังคงมีความกังวลเกี่ยวกับโรงไฟฟ้าต่อไป จนกว่าเราจะมีสถานการณ์ที่มีเสถียรภาพมากขึ้น คาดการณ์ได้มากขึ้น”
ทั้งนี้ การเดินทางเยือนโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ของคณะผู้เชี่ยวชาญจาก IAEA เมื่อวานนี้ล่าช้าไปหลายชั่วโมง เนื่องจากยังคงมีการโจมตีเกิดขึ้นในบริเวณใกล้เคียงกับโรงไฟฟ้า โดยรัสเซียและยูเครนต่างกล่าวหากันและกันว่า ใช้กระสุนปืนใหญ่ในพื้นที่โรงไฟฟ้า และพยายามขัดขวางการเยือนของผู้เชี่ยวชาญ
“มันมีช่วงเวลาเราที่เห็นเปลวไฟอย่างชัดเจน การใช้ปืนกลหนัก ปืนใหญ่ ปืนครก เป็นสิ่งที่น่ากังวลมากสำหรับพวกเราทุกคน” กรอสซีกล่าว
เมื่อเข้าไปในโรงไฟฟ้า กรอสซีกล่าวว่า ทีมผู้เชี่ยวชาญของเขาสามารถเยี่ยมชมพื้นที่ทั้งหมดได้ ซึ่งรวมถึงห้องควบคุม ระบบฉุกเฉิน และเครื่องกำเนิดไฟฟ้าดีเซล เขากล่าวว่าเขาได้พบกับพนักงานของโรงไฟฟ้า และผู้อยู่อาศัยในเมืองเอเนอร์โฮดาร์ซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงไฟฟ้า
เขารายงานว่า ทีมผู้เชี่ยวชาญได้รวบรวมข้อมูลที่สำคัญในการตรวจสอบเบื้องต้นแล้ว และจะอยู่ที่นั่นเพื่อดำเนินการประเมินต่อไป
“เห็นได้ชัดว่าโรงไฟฟ้าและความสมบูรณ์ทางกายภาพของมันถูกละเมิดหลายครั้ง ทั้งอาจจะโดยบังเอิญหรือโดยเจตนา ... และนี่คือเหตุผลที่เราพยายามวางกลไกและนำคนของเราไปประจำการที่นั่น” กรอสซีกล่าว
เขายังยกย่องการทำงานอย่างทุ่มเทของพนักงานชาวยูเครนในโรงไฟฟ้าที่ยังคง ดำเนินงานอย่างมืออาชีพแม้ในสถานการณ์ที่ยากลำบากมากเช่นนี้ เพื่อให้โรงไฟฟ้ายังดำเนินต่อไปได้
แต่คณะผู้เชี่ยวชาญแสดงความกังวลว่า พนักงานโรงไฟฟ้าของยูเครนอาจทำงานหนักและเครียดเกินไปจากการทำงานภายใต้การควบคุมของกองกำลังรัสเซีย ซึ่งอาจนำไปสู่ข้อผิดพลาดที่เป็นอันตราย
กรอสซีกล่าวว่า “พนักงานชาวยูเครนอยู่ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก แต่พวกเขามีความเป็นมืออาชีพอย่างไม่น่าเชื่อ และผมเห็นพวกเขาสงบและทำงานต่อไป”
หลังการสำรวจโรงไฟฟ้ารอบแรก กรอสซีก็ได้เดินทางกลับมายังนอกพื้นที่ โดยได้สั่งให้ผู้เชี่ยวชาญของ IAEA หลายคนประจำการชั่วคราวอยู่ในโรงไฟฟ้าซาโปริซเซียก่อน ซึ่งสื่อรัสเซียรายงานว่ามีผู้เชี่ยวชาญ 8-12 คนจะอยู่ต่อ ขณะที่สื่อรัสเซียรายงานว่ามีผู้เชี่ยวชาญอยู่ต่อ 5 คน และจะอยู่จนถึงวันเสาร์ (3 ก.ย.)
สถานการณ์ของโรงไฟฟ้าซาโปริซเซียยังถือว่าไม่ได้ปลอดภัย 100% การมีผู้เชี่ยวชาญของ IAEA ประจำการอยู่จึงคาดว่าจะเป็น “กันชน” ที่ดีที่จะป้องกันไม่ให้มีการ “จงใจ” ทำอะไรบางอย่างภายในโรงไฟฟ้า
ก่อนหน้านี้เมื่อวันที่ 25 ส.ค. เกิดเพลิงไหม้สายไฟฟ้าแรงสูงของโรงไฟฟ้าจนโรงไฟฟ้าถูกตัดขาดจากระบบโครงข่ายไฟฟ้าของยูเครน ทำให้ไฟดับเป็นเวลาพอสมควร จนเกิดความกังวลว่าอาจกระทบต่อระบบหล่อเย็น
ระบบหล่อเย็นในโรงไฟฟ้านิวเคลียร์มีหน้าที่คอยควบคุมอุณหภูมิเครื่องปฏิกรณ์ไม่ให้ร้อนเกินไป หากระบบเหล่านั้นล้มเหลว เครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ก็จะร้อนขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดการหลอมละลายนิวเคลียร์ (Nuclear Meltdown) ซึ่งอาจทำให้สารกัมมันตรังสีรั่วไหล หรืออาจรุนแรงถึงขั้นระเบิดได้
เรียบเรียงจาก AP / The Guardian
ภาพจาก AFP
รัสเซีย-จีน-พันธมิตร ซ้อมรบร่วม คาดตอบโต้สหรัฐฯ
"โรงไฟฟ้าซาโปริซเซีย" จุดร้อนหวั่นหายนะนิวเคลียร์
